Τον πιο καυτό πολιτικά Ιανουάριο της θητείας του έχει μπροστά του ο κ. Τσίπρας. Πέρα από την επίσκεψη Μέρκελ στην Αθήνα –την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή– το Μαξίμου θα βρεθεί αντιμέτωπο με τις απειλές αποχώρησης του κ. Καμμένου αμέσως μετά την ψήφιση στη Βουλή των Σκοπίων της συμφωνίας των Πρεσπών. Αποχώρηση που ενδέχεται να συμπέσει με την επίσκεψη της καγκελαρίου στην Αθήνα, καθώς η συμφωνία των Πρεσπών είναι πιθανόν να κυρωθεί στην ΠΓΔΜ ακόμη και στις 9 Ιανουαρίου.
Η κ. Μέρκελ θα πραγματοποιήσει στις 10 και 11 Ιανουαρίου την τέταρτη επίσκεψή της στην Ελλάδα –τη χώρα η κρίση της οποίας σημάδεψε τη διακυβέρνησή της– και θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη. Επιπλέον, ενδέχεται να συναντηθεί με Ελληνες επιχειρηματίες και να συμμετάσχει σε συζήτηση για την Ευρώπη με μαθητές της Γερμανικής Σχολής Αθηνών.
Η επίσκεψη θα λάβει χώρα στον απόηχο ενός εξαιρετικά δύσκολου τελευταίου τριμήνου του περασμένου έτους για την καγκελάριο, κατά το οποίο παραιτήθηκε από την ηγεσία του CDU αλλά πέτυχε τελικά να τη διαδεχθεί η Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ που είναι πιο πιθανό να βαδίσει στα πολιτικά της χνάρια. Η κ. Μέρκελ επέλεξε, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, να επισκεφθεί την Αθήνα για δύο κυρίως λόγους: να παράσχει στήριξη στον Αλέξη Τσίπρα ενόψει της πολιτικά επώδυνης για τον ίδιο διαδικασίας κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών· αλλά και για να στείλει το μήνυμα ότι η ελληνική οικονομία ανακάμπτει, και άρα ότι η γερμανική συνταγή, παρά τις αναταραχές και τις εντάσεις των περασμένων ετών, αποδείχθηκε επιτυχής.
Την ίδια στιγμή η αποχώρηση του Πάνου Καμμένου –ένα σίριαλ με πολλά μέχρι τώρα επεισόδια– είναι πλέον θέμα χρόνου, με το τέλος της συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να πυροδοτεί σενάρια. Το επικρατέστερο τούτη την ώρα, σύμφωνα με όσα είπε εντός της εβδομάδας ο Δημήτρης Τζανακόπουλος, είναι η κυβέρνηση να ζητήσει ψήφο ανοχής και όχι εμπιστοσύνης όπως λεγόταν παλαιότερα, κάτι που βάσει των όσων προβλέπει το Σύνταγμα σημαίνει πως μπορεί να συνεχίσει τον βίο της εφόσον εξασφαλίσει τη στήριξη 120 βουλευτών.
Μία τέτοια κυβέρνηση είναι δεδομένο όμως πως θα ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί –καθώς θα αυξηθεί, όπως ήδη έχει διαφανεί, η πίεση από πλευράς αξιωματικής αντιπολίτευσης– κάνοντας το πολιτικό σκηνικό κινούμενη άμμο και τις εκλογές ανά πάσα ώρα και στιγμή πιθανές. Ενδεικτικό μάλιστα του σκηνικού που θα διαμορφωθεί το επόμενο διάστημα είναι πως μετά την τοποθέτηση περί ψήφου ανοχής, ο Δημήτρης Τσιόδρας, εκπρόσωπος του Ποταμιού, υπενθύμισε τη δήλωση του Σταύρου Θεοδωράκη ότι η χώρα πρέπει να πάει σε εκλογές σε περίπτωση αποχώρησης Καμμένου.
Μήνυμα βεβαιότητας
Από πλευράς της Ηρώδου Αττικού εκπέμπεται μήνυμα βεβαιότητας πως οι Πρέσπες θα περάσουν από την εθνική αντιπροσωπεία με 151 και πλέον βουλευτές και η κυβέρνηση θα συνεχίσει την πορεία της. Κανείς όμως δεν μπορεί να προεξοφλήσει ότι το κλίμα που θα διαμορφωθεί σε συνδυασμό με τα άλλα δύο μεγάλα εκκρεμή ζητήματα –συνταγματική αναθεώρηση και σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας– θα εξελιχθούν ομαλά ή θα προκληθεί κάποιο «ατύχημα» που θα επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις. Ενδεικτικοί είναι οι κραδασμοί που προκαλούνται στην κυβέρνηση από τις ανατροπές στην υπόθεση Novartis και τις αποκαλύψεις του προστατευόμενου μάρτυρα Μανιαδάκη που μετατράπηκε σε κατηγορούμενο. Η σκανδαλολογία εξάλλου θα είναι ένα βασικό χαρτί του ΣΥΡΙΖΑ που θα ρίξει στην προεκλογική αρένα με στόχο να κλείσει την ψαλίδα.
Στην περίπτωση «ατυχήματος» για τον κ. Τσίπρα οι κάλπες θα στηθούν τον Μάρτιο. Πρόκειται για ένα απευκταίο για την κυβέρνηση σενάριο γιατί πρώτον δεν θέλει να πάει σε εκλογές με τις Πρέσπες νωπές, αλλά και γιατί ο κ. Τσίπρας θέλει να έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και να μη «σέρνεται» από τις εξελίξεις. Το άλλο σενάριο, που σύμφωνα με τα κόμματα της αντιπολίτευσης είναι το επικρατέστερο, είναι πολλαπλές εκλογές τον Μάιο. Οι Πρέσπες θα έχουν απομακρυνθεί αρκετά, ενώ θα έχει περάσει και ένα «γεμάτο» δίμηνο από την ολοκλήρωση των θετικών μέτρων, ώστε αυτά να έχουν φανεί στις τσέπες των πολιτών. Παράλληλα, όπως έχει ξαναγράψει η «Κ», η ταυτόχρονη διεξαγωγή εθνικών και αυτοδιοικητικών εκλογών θεωρείται πως μπορεί να αποδυναμώσει την ισχυρή κομματική βάση της Ν.Δ., καθώς εικάζεται πως «γαλάζιοι» υποψήφιοι στις αυτοδιοικητικές θα αναζητούν υπερκομματική ψήφο στις τοπικές κοινωνίες και θα αφήσουν σε δεύτερη μοίρα τις εθνικές εκλογές.
Οι τελικές αποφάσεις
Το τρίτο σενάριο λέει εκλογές τον Οκτώβριο. Το επανέλαβε προσφάτως και ο πρωθυπουργός, κατά τη διάρκεια συνομιλίας με δημοσιογράφους στο Μέγαρο Μαξίμου, αν και είναι μάλλον ανέφικτο μία κυβέρνηση που στηρίζεται σε ψήφο ανοχής, να κρατήσει σχεδόν εννέα μήνες. Σε κάθε περίπτωση οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν εντός του Ιανουαρίου, όταν στο Μαξίμου θα φτάσουν και οι πρώτες μετρήσεις που θα δείχνουν την απήχηση των παροχών.
Ανεξάρτητα από τον χρόνο των εκλογών ο κ. Τσίπρας εξετάζει πιθανό ανασχηματισμό, τον τελευταίο πριν από τις εκλογές σε μια προσπάθεια να βελτιώσει την κακή –όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις– εικόνα της κυβέρνησης.
Προσφάτως ο κ. Τζανακόπουλος αρνήθηκε πως υπάρχει τέτοιο πλάνο, αλλά και μόνο η αποχώρηση των υπουργών των ΑΝΕΛ, καθώς και των κ.κ. Ηλιόπουλου και Νοτοπούλου, που είναι ήδη υποψήφιοι δήμαρχοι σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, τον καθιστούν απαραίτητο. Ενδιαφέρον έχει πάντως τι θα πράξουν οι υπουργοί των ΑΝΕΛ. Μαρίνα Χρυσοβελώνη, Βασίλης Κόκκαλης και Νίκος Μαυραγάνης αναμένεται να βρεθούν εκτός κυβέρνησης, ενώ ο –εκτός ΑΝΕΛ πλέον– Τέρενς Κουίκ ίσως παραμείνει στο υπουργικό. Ερωτηματικό παραμένει η Eλενα Κουντουρά.
