Σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες, την 1η Μαρτίου, συμπληρώνονται δύο χρόνια από τη στιγμή που μεταβιβάστηκε και τυπικά το δίκτυο της «Μαρινόπουλος» στη «Σκλαβενίτης». Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ιδιωτική κατανάλωση, τόσο ως προς το διαθέσιμο εισόδημα όσο και ως προς την αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών, συνεχίζει να προκαλεί τριγμούς στο εγχώριο λιανεμπόριο. Και μπορεί κάποιοι στην αγορά να υποστηρίζουν ότι ο πολύς «κουρνιαχτός» έχει πλέον καθίσει, όμως το σίγουρο είναι ότι ακόμη υπάρχει. Αλλωστε, με μόνον εννέα «παίκτες» στην αγορά, από τους περίπου 50, να κάνουν τζίρο πάνω από 100 εκατ. ευρώ, η περαιτέρω συγκέντρωση στον κλάδο θεωρείται νομοτελειακή.
Εχοντας αποκομίσει το 2016, χρονιά κατά την οποία κατέρρευσε η «Μαρινόπουλος», τα περισσότερα οφέλη σε σύγκριση με τις υπόλοιπες αλυσίδες και φθάνοντας τότε σε πωλήσεις-ρεκόρ ύψους 2,17 δισ. ευρώ, η «ΑΒ Βασιλόπουλος» έχασε την πρωτιά το 2017, ενώ και το 2018 η ανάκαμψη στις πωλήσεις ξεκίνησε μόλις κατά το τέταρτο τρίμηνο του έτους.
Η εκθρόνισή της από τη «Σκλαβενίτης», η οποία το 2017 έκλεισε με κύκλο εργασιών στα 2,52 δισ. ευρώ και το 2018 εκτιμάται ότι ο ενοποιημένος τζίρος της διαμορφώθηκε κοντά στο επίπεδο των 3 δισ. ευρώ, προφανώς δεν είναι εξέλιξη που ικανοποιεί τη θυγατρική στην Ελλάδα του ομίλου Ahold Delhaize. «Στόχος μας είναι να φέρουμε πάλι την ΑΒ στην κορυφή».
Από την άλλη, βεβαίως, ούτε η «Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης» (ΕΥΣ), όπως λέγεται πλέον η εταιρεία, κάθεται με «σταυρωμένα χέρια», πολλώ δε μάλλον όταν το εξαρχής δύσκολο εγχείρημα της επαναφοράς του δικτύου της «Μαρινόπουλος» σε ομαλή λειτουργία δεν έχει ολοκληρωθεί και ο εφησυχασμός σε μια αγορά περιορισμένη λόγω κρίσης μπορεί να αποβεί καταστροφικός. Ποια είναι τα «όπλα» που έχουν αποφασίσει να χρησιμοποιήσουν οι δύο εταιρείες σε αυτή την «ιδιότυπη» μονομαχία; Εντοπίζουν ποιο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του αντιπάλου και σε σημαντικό βαθμό επιχειρούν να καλύψουν και οι ίδιες το κενό αυτό.
Εντός του 2019, η «ΑΒ Βασιλόπουλος» ετοιμάζεται να διευρύνει την κατηγορία των έτοιμων γευμάτων –η οποία τώρα είναι εξαιρετικά περιορισμένη– χωρίς να αποκλείεται σε κάποια από τα μεγάλα καταστήματά της, κατά βάση σε υπερκαταστήματα, να υπάρχουν και χώροι επιτόπιας κατανάλωσης (σάλες). Η διάθεση έτοιμων γευμάτων είναι κάτι στο οποίο έχει ήδη δραστηριοποιηθεί η ΕΥΣ, ακόμη και σε μικρά και μεσαία καταστήματά της, πέρα από τα συσκευασμένα έτοιμα γεύματα που ήδη έχει εδώ και χρόνια στα ράφια της.
Από την άλλη, η πρωτοκαθεδρία που έχει η «ΑΒ Βασιλόπουλος» στα λεγόμενα φρέσκα προϊόντα (φρούτα, λαχανικά, κρέατα, τυροκομικά, αλιεύματα κ.ά.) οδηγεί την ΕΥΣ στην απόφαση να δώσει έμφαση σε αυτή την κατηγορία. Μάλιστα, τα νωπά προϊόντα θα έχουν ισχυρή παρουσία στα ράφια των καταστημάτων της και μάλιστα των μικρών καταστημάτων γειτονιάς, κατά το πρότυπο των καταστημάτων Fresh Market, τα οποία λειτουργεί εδώ και αρκετά χρόνια η ΕΥΣ σε διάφορες περιοχές της Αττικής. Πρόκειται κυρίως για τα σημεία πώλησης που παλαιότερα λειτουργούσαν υπό το σήμα Carrefour Express και ακόμη πιο παλιά με το σήμα Dia.
Η ΕΥΣ επίσης πρόκειται να δημιουργήσει ηλεκτρονικό κατάστημα, κίνηση που τοποθετείται στο β΄ εξάμηνο του τρέχοντος έτους. Η ΑΒ όχι μόνο διαθέτει εδώ και χρόνια ηλεκτρονικό κατάστημα, αλλά έχει και το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στην κατηγορία των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ.
Επιπλέον, η «ΑΒ Βασιλόπουλος» έχει εδώ και χρόνια συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς, δημιουργώντας μάλιστα και τη σειρά προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας «ΑΒ κοντά στην ελληνική γη». Η ΕΥΣ αποφάσισε να φέρει τους τοπικούς παραγωγούς… μέσα στα καταστήματά της σε συνεργασία με το περιοδικό «Γαστρονόμος». Από τον περασμένο Δεκέμβριο λειτουργεί εντός του υπερκαταστήματος «Σκλαβενίτης» στο εμπορικό κέντρο Avenue παντοπωλείο με προϊόντα παραγωγών από όλη τη χώρα.
Βεβαίως, εκεί όπου θα συνεχίζεται η μεγάλη μάχη θα είναι στο πεδίο των προσφορών και της πανελλαδικής παρουσίας τους. Με την ΕΥΣ να αποκτά ξαφνικά δίκτυο άνω των 400 καταστημάτων και εκτός Αττικής, η ΑΒ ενισχύει συνεχώς την παρουσία της σε νησιωτική και Βόρεια Ελλάδα.
Ποιος θα βγει νικητής στη μάχη των μεριδίων; Το μέλλον θα δείξει. Αρκεί να μην πρόκειται για «πύρρειο νίκη», όπως αυτή που οδήγησε τη «Μαρινόπουλος» στη γνωστή κατάληξη.
Πώς αντιδρούν οι λοιποί «παίκτες»
Τον βηματισμό τους μετά το νέο σκηνικό που δημιούργησε στην αγορά η κατάρρευση της «Μαρινόπουλος» και λίγο νωρίτερα η παρ’ ολίγον πτώχευση της «Βερόπουλος» αναζητούν και οι υπόλοιπες μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου. Η Lidl Hellas, επίσης από τους μεγάλους κερδισμένους το 2016 με ενίσχυση των πωλήσεών της, εισήλθε σε φάση σχετικής στασιμότητας από τα μέσα του 2017 και έπειτα.
Η METRO AEBE ενίσχυσε μεν το δίκτυό της μετά την απόκτηση της εν Ελλάδι δραστηριότητας της «Βερόπουλος», κερδίζοντας τζίρο αλλά χάνοντας σε κέρδη, λόγω των επενδύσεων δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ανακαινίσεις και της πληρωμής των προμηθευτών χωρίς να προηγηθεί «κούρεμα» των απαιτήσεών τους. Εκεί, πάντως, που θα επιλέξει φέτος να δώσει βαρύτητα είναι στα σημεία όπου διαθέτει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και δη στο δίκτυο χονδρικής (cash & carry).
Αύξηση του τζίρου αλλά όχι ακόμη την προσδοκώμενη διείσδυση στην αγορά της Αττικής έχει η «Μασούτης», η οποία ταυτόχρονα καλείται να αντεπεξέλθει στον έντονο ανταγωνισμό που δέχεται πλέον στη Βόρεια Ελλάδα από τις λοιπές αλυσίδες.
