Συναγερμός για την αποφυγή μπλακ άουτ στην Κρήτη εν μέσω του θέρους επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στο υπουργείο Ενέργειας, στη ΡΑΕ και στη ΔΕΗ μετά το καμπανάκι που χτύπησε ο ΔΕΔΔΗΕ για την επάρκεια της νήσου σε ηλεκτρική ενέργεια.
Με επιστολή του προς τη ΔΕΗ, η οποία κοινοποιείται και στο υπουργείο Ενέργειας και στη ΡΑΕ, ο ΔΕΔΔΗΕ ενημερώνει ότι το τελευταίο διάστημα διπλασιάστηκαν οι βλάβες των μονάδων της ΔΕΗ, αναφέρει μάλιστα ότι για κάποιες ημέρες οι βλάβες ξεπερνούν τα 100 MW και ζητάει αναλυτικά στοιχεία για την κατάσταση των μονάδων. Πρόσθετο στοιχείο ανησυχίας είναι η αύξηση της ζήτησης σε ποσοστό 7%-13% τους τελευταίους μήνες. Πώς θα διασφαλισθεί η ομαλή ηλεκτροδότηση του νησιού εάν η τάση αυτή σταθεροποιηθεί το επόμενο διάστημα και κυρίως πώς θα αντιμετωπισθούν οι αιχμές του διμήνου Ιουλίου-Αυγούστου με την υψηλή τουριστική κίνηση είναι το πρόβλημα που καλούνται να επιλύσουν άμεσα οι αρμόδιοι φορείς, οι οποίοι δεν κρύβουν την αγωνία τους για το ενδεχόμενο γενικής συσκότισης στην καρδιά της τουριστικής περιόδου και ταυτόχρονα της προεκλογικής περιόδου.
Οι ανησυχίες πολλαπλασιάστηκαν μετά το μπλακ άουτ την Παρασκευή 22 Μαρτίου. Πυρκαγιά σε μετασχηματιστή στον ΑΗΣ Λινοπεραμάτων από βραχυκύκλωμα βύθισε το νησί στο σκοτάδι για τουλάχιστον τρεις ώρες. Μία εβδομάδα νωρίτερα, βλάβη σε μετασχηματιστή βύθισε στο σκοτάδι τη γειτονιά του Αγίου Στεφάνου στον Κουμπέ Χανίων, ενώ με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα απ’ ό,τι στο παρελθόν εμφανίζονται βλάβες στο δίκτυο και διακοπές ρεύματος αλλά και προβλήματα αστάθειας τάσης.
Τα επίσημα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ για την επάρκεια της Κρήτης κάνουν λόγο για έλλειμμα ισχύος της τάξης των 50 MW φέτος το καλοκαίρι και 69 MW το καλοκαίρι του 2020. Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει εισηγηθεί ήδη στη ΡΑΕ την ενίσχυση του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης μέσω μεταφοράς των 18 (από τα συνολικά 20) φορητών ηλεκτροπαραγωγών ζευγών που βρίσκονται στον ΑΗΣ Σορωνής της Ρόδου, συνολικής ισχύος 22,66 MW, καθώς και την ενοικίαση πρόσθετης ισχύος της τάξης των 18 MW για την περίοδο Ιούλιος-Αύγουστος 2019 με δυνατότητα παράτασης έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Η ΡΑΕ έκανε αποδεκτή την εισήγηση του ΔΕΔΔΗΕ και ήδη χορήγησε στη ΔΕΗ άδεια παραγωγής για την εγκατάσταση μονάδων συνολικής καθαρής ισχύος 22,66 MW για τα έτη 2019-2023. Τα μέτρα αυτά ωστόσο κρίνονται ανεπαρκή για να καλύψουν το έλλειμμα των 50 MW τους θερινούς μήνες φέτος, γεγονός που ενισχύει τον κίνδυνο για μπλακ άουτ.
Το πρόβλημα επάρκειας ηλεκτροδότησης της Κρήτης αναμένεται να επιδεινωθεί μετά το τέλος του 2019, οπότε τελειώνει η προθεσμία της λειτουργίας κατά παρέκκλιση της Κοινοτικής Οδηγίας περί εκπομπών ρύπων σημαντικού παραγωγικού δυναμικού της Κρήτης. Από τις αρχές του 2020 οι ατμοηλεκτρικές μονάδες στον ΑΗΣ Αθερινόλακκου θα μπορούν να λειτουργούν μόνο αν γίνουν αναβαθμίσεις ή αλλαγή καυσίμου, ενώ στον ΑΗΣ Λινοπεραμάτων οι μονάδες με ισχύ άνω των 50 MW θα μπορούν να λειτουργήσουν μόνο 1.500 ώρες ετησίως προκαλώντας ένα έλλειμμα ισχύος, σύμφωνα με το πλέον δυσμενές σενάριο του ΔΕΔΔΗΕ, κατά περίπου 434 MW, το οποίο δεν μπορεί να καλυφθεί με τη μικρή διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου, αφού το χρονοδιάγραμμα του ΑΔΜΗΕ προβλέπει ολοκλήρωση στα μέσα του 2020. Οι καταναλωτές θα κληθούν δυστυχώς μέσω των αυξημένων υπηρεσιών κοινής ωφελείας (ΥΚΩ) να καλύψουν τις ενισχυμένες ανάγκες της Κρήτης σε ηλεκτροδότηση λόγω των τεράστιων καθυστερήσεων στις διασυνδέσεις με το ηπειρωτικό σύστημα της χώρας. Το σύστημα της Κρήτης, όπως και του συνόλου των μη διασυνδεδεμένων νησιών της χώρας, χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλό μεταβλητό κόστος παραγωγής λόγω της χρήσης πετρελαίου στους τοπικούς σταθμούς της ΔΕΗ, το οποίο αντανακλάται σε σημαντικότατη επιβάρυνση των καταναλωτών για κάλυψη ΥΚΩ. Ο λογαριασμός ΥΚΩ μόνο για την Κρήτη επιβαρύνεται με περισσότερα από 300 εκατ. ετησίως.
