Σε νέο αδιέξοδο επανέρχεται η αγορά ηλεκτρισμού, καθώς οι ανεξόφλητοι λογαριασμοί της ΔΕΗ τρέχουν με ρυθμό 4 εκατ. την ημέρα. Αρμόδια στελέχη της επιχείρησης περιγράφουν μια μη διαχειρίσιμη κατάσταση σε σχέση με τη ρευστότητα της επιχείρησης, η οποία εξελίσσεται καθημερινά επί το δυσμενέστερο και όπως εκτιμούν θα «σκάσει» μέσα στον Δεκέμβριο, συμπαρασύροντας το σύνολο της αγοράς ηλεκτρισμού.
Το πρόβλημα ξεκινάει από την αδυναμία των καταναλωτών να αποπληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος και διευρύνεται από τις επιπτώσεις πρόσφατων ρυθμίσεων στη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού και στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που επιβαρύνουν τη ΔΕΗ με πολύ υψηλά κόστη. «Η εικόνα που διαμορφώνεται είναι κατά πολύ χειρότερη από αυτή που περιμέναμε σε σχέση με τις εισπράξεις των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Από τον Αύγουστο η κατάσταση χειροτερεύει καθώς παρατηρούμε μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ εισπράξεων και τιμολογήσεων» αναφέρει στη «Κ» αρμόδιο στέλεχος της ΔΕΗ. «Η απόκλιση τιμολογήσεων – εισπράξεων το τελευταίο δίμηνο φτάνει στα 4 εκατ. ευρώ την ημέρα» τονίζει το ίδιο στέλεχος και προβλέπει επιδείνωση της κατάστασης. «Τα ελλείμματα συσσωρεύονται και θα σκάσουν τον Δεκέμβριο» αναφέρει, αφού όπως διευκρινίζει είναι ο μήνας των «πληρωμών» οι οποίες είναι αυξημένες λόγω του αυξημένου κόστους που έχει προκύψει από τις αλλαγές στη χονδρεμπορική αγορά και τη νέα τιμολόγηση των ΑΠΕ. Η τροποποίηση των Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ) επιβαρύνουν τη ΔΕΗ για το διάστημα Αύγουστος – Δεκέμβριος με επιπλέον 60 εκατ. ευρώ. Εάν η αναθεώρηση ισχύσει από τον Μάιο, όπως υποστηρίζει η ΡΑΕ, τότε το κόστος ανεβαίνει στα 105 εκατ. ευρώ, ενώ σε ετήσια βάση το πρόσθετο κόστος για τη ΔΕΗ διαμορφώνεται στα 180 εκατ. ευρώ, αναφέρει το ίδιο στέλεχος.
Κατάργηση συμψηφισμών
Η αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης των ΑΠΕ που ψηφίστηκε πρόσφατα θα επιβαρύνει τη ΔΕΗ με ένα κόστος της τάξης των 120 εκατ. ευρώ ετησίως. Τα κόστη αυτά είναι μη διαχειρίσιμα για τη ΔΕΗ, τονίζει το ίδιο στέλεχος. Ηδη, η επιχείρηση χρωστάει στον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) περί τα 200 εκατ. ευρώ, ενώ στα 96 εκατ. ευρώ υπολογίζονται οι οφειλές προς τον Λειτουργό της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΛΑΓΗΕ) μετά την απόφαση της ΡΑΕ για κατάργηση της δυνατότητας συμψηφισμού. Εάν ισχύσει και η κατάργηση του συμψηφισμού στα φωτοβολταϊκά στις στέγες, τότε η ΔΕΗ θα πρέπει να καταβάλει στον ΛΑΓΗΕ επιπλέον 130 εκατ. ευρώ. Τον Δεκέμβριο θα πρέπει επίσης η επιχείρηση να επιστρέψει στο Δημόσιο ποσό ύψους 65 εκατ. ευρώ που έλαβε τον Αύγουστο ως προκαταβολή έναντι συμψηφισμού ανεξόφλητων οφειλών. «Αυτό που μπορούμε να πετύχουμε στην καλύτερη των περιπτώσεων είναι η μεταφορά της αποπληρωμής για τον Ιανουάριο, κάτι που έχουμε ήδη ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών» αναφέρει το ίδιο στέλεχος της ΔΕΗ για να συμπληρώσει ότι είναι αδύνατον η επιχείρηση να μπορέσει να αποπληρώσει της οφειλές της, που σημαίνει ότι η αγορά ηλεκτρισμού θα βρεθεί εκ νέου σε κατάσταση «κραχ».
Η αδυναμία της ΔΕΗ να αποπληρώσει ΛΑΓΗΕ και ΑΔΜΗΕ θα διευρύνει το έλλειμμα της αγοράς που ξεπερνάει αυτή τη στιγμή τα 600 εκατ. ευρώ προκαλώντας οικονομική ασφυξία στις επιχειρήσεις ηλεκτροπαραγωγής. Το πρόβλημα εντοπίζεται στις ανεξόφλητες οφειλές, οι οποίες αυξάνονται τόσο από πλευράς των οικιακών καταναλωτών όσο και από τις επιχειρήσεις που είναι συνδεδεμένες με τη μέση και χαμηλή τάση.
Το συνολικό ποσό των οφειλών ήταν στα τέλη Σεπτεμβρίου στο 1,3 δισ. ευρώ και η εκτίμηση της ΔΕΗ είναι ότι το τελευταίο τρίμηνο βαίνει αυξανόμενο. Από αυτά τα 380 εκατ. ευρώ περίπου προέρχονται από την υψηλή τάση και συγκεκριμένα από τις δύο ενεργοβόρες βιομηχανίες Αλουμίνιον και Λάρκο. Για το θέμα της Αλουμίνιον αναμένονται οι αποφάσεις της Διαιτησίας στην οποία έχουν προσφύγει οι δύο πλευρές. Οι οφειλές της Λάρκο ανέρχονται σε 185 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 135 εκατ. ευρώ είναι ληξιπρόθεσμα και τα υπόλοιπα αποπληρώνονται από την επιχείρηση με λιγνίτη στη βάση σχετικής συμφωνίας. Οι ανεξόφλητες οφειλές των επιχειρήσεων που είναι συνδεδεμένες με τη μέση τάση, ανέρχονται στα 130 εκατ. ευρώ. Η μεγαλύτερη «τρύπα» προέρχεται από τα τιμολόγια χαμηλής τάσης, δηλαδή από νοικοκυριά και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Οι συνολικές οφειλές αυτής της κατηγορίας ανέρχονται στα 600 εκατ. ευρώ περίπου εκ των οποίων ποσοστό 65% περίπου αντιστοιχεί στα νοικοκυριά. Το «φέσι» της ΔΕΗ από τον στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα φτάνει στα 190 εκατ. ευρώ.
Πρόγραμμα διακανονισμών
Σε μια προσπάθεια διευκόλυνσης των νοικοκυριών στην αποπληρωμή των λογαριασμών και ενίσχυσης των εισροών προς τα ταμεία της η ΔΕΗ εφαρμόζει από πέρυσι ένα ευέλικτο και εκτεταμένο πρόγραμμα διακανονισμών, στο οποίο έχουν ενταχθεί πάνω από 700.000 καταναλωτές. Ο ρυθμός των διακανονισμών τρέχει με τέτοιους ρυθμούς που η επιχείρηση υποχρεώθηκε να δώσει στους καταναλωτές δυνατότητα ρυθμίσεων διά του τηλεφώνου προκειμένου να αποσυμφορήσει τα κατά τόπους γραφεία, από τις τεράστιες «ουρές», αφού το υπάρχον προσωπικό είναι αδύνατον να ανταποκριθεί στα μαζικά αιτήματα. Η όλη διαδικασία γίνεται μέσω τηλεφώνου, καλώντας στη γραμμή «11770» και ο καταναλωτής εμφανίζεται στα ταμεία μόνο για να πληρώσει την πρώτη δόση. Το νέο πρόγραμμα διακανονισμών, αυξάνει τις δόσεις μέχρι και 12 μηνιαίες και περιορίζει την προκαταβολή από 50%-20% ανάλογα με τη συνέπεια του πελάτη. Ειδικά για την κατηγορία των «ευάλωτων καταναλωτών» (ευπαθείς ομάδες, άνεργοι, χαμηλόμισθοι κ.λπ.) προβλέπει μέχρι και 40 μηνιαίες δόσεις και μηδενική προκαταβολή.
Κοινωνικό τιμολόγιο
Ασπίδα προστασίας από τα ακριβά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος αναζητούν όλο και περισσότεροι καταναλωτές στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ) που προσφέρει έκπτωση μέχρι και 42%. Ο αριθμός των αιτήσεων από τις διάφορες κατηγορίες των δικαιούχων το πρώτο δεκάμηνο του 2013 είναι μεγαλύτερος από το σύνολο των δύο προηγούμενων ετών (2011 και 2013). Συνολικά, μέχρι στιγμής στο ΚΟΤ έχουν υποβληθεί 627.000 αιτήσεις και από αυτές έχουν εγκριθεί περίπου 436.000. Το 2011 που καθιερώθηκε για πρώτη φορά ο θεσμός του ΚΟΤ, υπεβλήθησαν 332.000 αιτήσεις, το 2012 ο ρυθμός ανεκόπη και οι αιτήσεις περιορίστηκαν στις 31.000, και το πρώτο δεκάμηνο του 2013 ανήλθαν σε 264.000. Δικαιούχοι για εισαγωγή στο ΚΟΤ που προσφέρει εκπτώσεις επί του οικιακού τιμολογίου μέχρι και 42% είναι πέντε κατηγορίες καταναλωτών.
1. Ατομα με χαμηλό εισόδημα, που δεν ξεπερνά ετησίως τις 12.000 ευρώ. Το ποσό προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ ανά τέκνο για τα πρώτα δύο τέκνα.
2. Τρίτεκνοι, με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που δεν υπερβαίνει τις 23.500 ευρώ.
3. Ανεργοι για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που δεν ξεπερνά τις 12.000 ευρώ. Το ποσό προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ ανά τέκνο για τα πρώτα δύο τέκνα.
4. Ατομα με αναπηρία 67% και άνω ή άτομα που τα βαρύνουν προστατευόμενα μέλη με αναπηρία 67% και άνω, με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα χαμηλότερο από 23.500 ευρώ.
5. Ατομα των οποίων η ζωή εξαρτάται από τη χρήση ενεργοβόρων ιατρικών συσκευών ή άτομα που τα βαρύνουν προστατευόμενα μέλη των οποίων η ζωή εξαρτάται από τη χρήση ενεργοβόρων ιατρικών συσκευών και με οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 30.000 ευρώ.
