Με στόχο τον εντοπισμό κρυφών εισοδημάτων, η εφορία ενεργοποιεί το νέο σύστημα των έμμεσων τεχνικών ελέγχου λαμβάνοντας υπόψη όλα τα έσοδα και τα έξοδα του ελεγχόμενου, τα περιουσιακά του στοιχεία (κινητά και ακίνητα) και τις καταθέσεις του στις τράπεζες. Κοσμήματα, έργα τέχνης και άλλα τιμαλφή που η αξία τους υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ, τραπεζικές καταθέσεις, ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, δάνεια, υποθήκες, επενδύσεις, διαθέσιμα μετρητά καθώς και τα έσοδα και οι καταναλωτικές δαπάνες θα προσδιορίζουν πλέον το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα όλων των φορολογουμένων.
Σύμφωνα με την απόφαση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, στο στόχαστρο των νέων τεχνικών ελέγχου μπαίνουν φορολογούμενοι για τους οποίους:
1. Υφίσταται αδικαιολόγητος πλουτισμός (περιουσιακά στοιχεία και καταθέσεις).
2. Παρουσιάζονται μεγάλες δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από τα δηλωθέντα εισοδήματα του φορολογούμενου φυσικού προσώπου (ατομικά και οικογενειακά).
3. Είναι μέλη εταιρειών (οποιασδήποτε μορφής) με ζημιογόνα αποτελέσματα.
4. Δεν τηρούνται ή δεν επιδεικνύονται τα βιβλία και τα στοιχεία ΚΒΣ/ΚΦΑΣ.
5. Υπάρχουν πληροφορίες για παράνομα, αδήλωτα εισοδήματα καθώς και αδήλωτες αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές, οικογενειακές).
6. Εχουν ανέλεγκτες υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος.
Οι ελεγκτές μπορούν να ζητήσουν από τα ελεγχόμενα πρόσωπα στοιχεία για την περιουσιακή κατάσταση και τις συνθήκες διαβίωσης των ιδίων, των συζύγων τους και των προστατευόμενων μελών τους, για τις ελεγχόμενες φορολογικές περιόδους, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο που η Φορολογική Διοίκηση θεωρεί απαραίτητο.
Στα ανωτέρω μπορούν να συμπεριλαμβάνονται: στοιχεία για ακίνητα (οικόπεδα, αγροτεμάχια, κτίσματα κάθε μορφής), για κινητά μέσα (οχήματα κάθε μορφής, πλωτά και εναέρια μέσα), για επενδύσεις/ συμμετοχές κάθε μορφής, για καταθέσεις κάθε μορφής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, για διαθέσιμα μετρητά, για έργα τέχνης, συλλογές και λοιπά τιμαλφή και για απαιτήσεις/υποχρεώσεις κάθε είδους. Ειδικά ως προς τα περιουσιακά στοιχεία των κατηγοριών έργων τέχνης, συλλογών και λοιπών τιμαλφών απαιτείται η παροχή στοιχείων μόνον εφόσον η αξία εκάστου υπερβαίνει το ποσό των 5.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι το βάρος της απόδειξης για τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία φέρει ο φορολογούμενος, το ύψος δε των δηλούμενων καταθέσεων και μετρητών κατά την έναρξη της πρώτης ελεγχόμενης χρήσης, προκειμένου να γίνει δεκτό, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το πραγματικό διαθέσιμο κεφάλαιο προηγουμένων ετών, όπως αυτό προσδιορίζεται με βάση τα δεδομένα των υποβληθεισών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος ή από στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η ελεγκτική υπηρεσία.
Σύμφωνα με την απόφαση του κ. Θεοχάρη, αξιοποιούνται τρεις έμμεσες τεχνικές ελέγχου προσδιορισμού του εισοδήματος. Ειδικότερα:
Ρευστότητα φορολογουμένου: Η τεχνική προσδιορίζει τη φορολογητέα ύλη αναλύοντας τα έσοδα (φορολογητέα και μη), τις αγορές και δαπάνες (επαγγελματικές, ατομικές και οικογενειακές) και τις αυξήσεις και μειώσεις των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεων (επαγγελματικών, ατομικών και οικογενειακών) του φορολογούμενου φυσικού προσώπου.
Καθαρή θέση φορολογουμένου: Η τεχνική αυτή αναδημιουργεί το οικονομικό ιστορικό του φορολογούμενου φυσικού προσώπου και προσδιορίζει φορολογητέα ύλη, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα διαθέσιμα κεφάλαια προσωπικά, οικογενειακά, επαγγελματικά, τις διάφορες απαιτήσεις προσωπικές, οικογενειακές, επαγγελματικές (ενεργητικό), τις υποχρεώσεις προσωπικές, οικογενειακές ή επαγγελματικές (παθητικό), τις ατομικές, οικογενειακές και επαγγελματικές δαπάνες ώς και τα εισοδήματα από λοιπές πηγές (ατομικά και οικογενειακά).
Καταθέσεις και μετρητά: Η τεχνική αυτή προσδιορίζει φορολογητέα ύλη παρακολουθώντας την κίνηση των (διαθεσίμων) κεφαλαίων του φορολογουμένου, του/της συζύγου και των προστατευόμενων μελών αυτών, είτε με την κατάθεση αυτών σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς είτε με την ανάλωσή τους σε διάφορες συναλλαγές με χρήση μετρητών. Αναλύει τις συνολικές καταθέσεις σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς, τα διαθέσιμα, τις αγορές και δαπάνες σε μετρητά τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης φορολογικής περιόδου και τα συγκρίνει με τα συνολικά δηλωθέντα έσοδα.
