Για πολλά χρόνια, στην Ελλάδα υπήρχε το εξής παράδοξο: Η μεταρρύθμιση, ως λέξη, ήταν πολύ συνηθισμένη. Αλλά, ως έννοια, ήταν περίπου «απαγορευμένη»! Ολοι μιλούσαν για «απαραίτητες μεταρρυθμίσεις». Αλλά λίγοι τις τολμούσαν. Κι ακόμα λιγότεροι τις πίστευαν…
Στο μεταξύ, όπου γύριζες να κοιτάξεις έβλεπες ότι η χώρα είχε ανάγκη από μεταρρυθμίσεις παντού! Οποιος έβγαινε στο εξωτερικό, το διαπίστωνε με τον πιο οδυνηρό τρόπο: Η Ελλάδα είχε μείνει πολύ πίσω σε σύγκριση με όλες τις άλλες σύγχρονες χώρες…
Η κρίση των τελευταίων ετών, η απειλή χρεοκοπίας και ο κίνδυνος εξόδου από την Ευρωζώνη, έθεσαν το πρόβλημα της ελληνικής υστέρησης με τον πιο άμεσο και δραματικό τρόπο. Εθεσαν το δίλημμα: αν η Ελλάδα θα τολμούσε όσα δεν τόλμησε ώς τώρα, ή θα κατέρρεε με τρόπο που δεν έχει καταρρεύσει ποτέ χώρα σε περίοδο ειρήνης…
Ο ελληνικός λαός πήρε την απόφαση το 2012 να προχωρήσει μπροστά! Και μέσα σε ελάχιστο χρόνο ξεκινήσαμε μεταρρυθμίσεις που έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και τριάντα χρόνια! Λύσαμε και λύνουμε προβλήματα που συσσωρεύονταν για δεκαετίες. Κόψαμε και κόβουμε «γόρδιους δεσμούς» που κρατούσαν δέσμια την Ελλάδα για δύο-τρεις γενιές. Κι όλα αυτά σε συνθήκες ύφεσης και δραματικής αύξησης της ανεργίας.
Κι όμως, ενώ οι περισσότεροι στοιχημάτιζαν ότι δεν θα τα καταφέρουμε, η Ελλάδα σήκωσε κεφάλι…
• Πετύχαμε την πιο θεαματική δημοσιονομική προσαρμογή που έχει γίνει ποτέ: Μηδενίσαμε το δημοσιονομικό έλλειμμα! Το 2015 τα πρωτογενή πλεονάσματα που βγάζουμε θα καλύπτουν και τις δαπάνες σε τόκους! Πράγμα που είχε να συμβεί στην Ελλάδα πάνω από σαράντα χρόνια, κι έχει συμβεί ελάχιστες φορές από ιδρύσεως ελληνικού κράτους…
• Κι ακόμα, ήλθε η ανάκαμψη και μάλιστα υπό συνθήκες δύσκολης δημοσιονομικής προσαρμογής! Το τρίτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, για πρώτη φορά ύστερα από 24 τρίμηνα, η οικονομία κινήθηκε ανοδικά. Με 1,7%, δηλαδή πολύ περισσότερο απ’ ό,τι προέβλεπαν και οι πιο αισιόδοξοι μέχρι χθες. Και η ανεργία άρχισε ήδη να υποχωρεί, σε πείσμα όσων προέβλεπαν την εφιαλτική διόγκωσή της.
Πώς έγινε αυτό το «παράδοξο»; Πώς έπεσαν έξω όλοι οι «προφήτες της καταστροφής»; Απλά, οι μεταρρυθμίσεις που ξεκινήσαμε άρχισαν ήδη να αποδίδουν! Βεβαίως, έχουν να γίνουν ακόμα πολλά. Αλλά για πρώτη φορά έγιναν τομές αδιανόητες ώς τώρα:
Να δώσω ένα παράδειγμα: Το 2012, η Ελλάδα με βάση τη διεθνή κατάταξη ανταγωνιστικότητας της Διεθνούς Τράπεζας βρισκόταν στην 147η θέση στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων. Σε αυτόν τον κρίσιμο δείκτη ανταγωνιστικότητας η χώρα μας βρισκόταν κάτω απ’ όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Και κάτω από τις μισές περίπου τριτοκοσμικές χώρες…
Σήμερα, με τις μεταρρυθμίσεις που ήδη έγιναν, η Ελλάδα βρίσκεται στην 36η θέση! Ανέβηκε μέσα σε δύο χρόνια 111 θέσεις! Και φέτος θα ανέβει ακόμα περισσότερο. Σε δύο-τρία χρόνια θα βρίσκεται στην πρώτη δεκάδα διεθνώς. Κι αυτή είναι τελικά η αληθινή λύση στο πρόβλημα της ανεργίας. Γιατί όλες οι οικονομίες που βρίσκονται μπροστά σε αυτήν την κατάταξη, δεν έχουν κανένα πρόβλημα ανεργίας…
Το ίδιο ισχύει για την έγκριση νέων επενδύσεων. Εγιναν θεαματικές αλλαγές, επαναστατικού χαρακτήρα. Το ίδιο συνέβη με τις στρεβλώσεις στο εμπόριο. Το ίδιο συνέβη με τα κλειστά επαγγέλματα. Οπου στην Ελλάδα, από τις πιο νησιωτικές χώρες του κόσμου, οι συντεχνίες είχαν… απαγορεύσει την προσέγγιση κρουαζιερόπλοιων! Εμείς, λοιπόν, καταργήσαμε το «καμποτάζ», με αποτέλεσμα να έλθουν φέτος 4 εκατομμύρια τουρίστες μόνο από τα κρουαζιερόπλοια! Και να δώσουν πολύτιμη ώθηση στον τουρισμό. Το ίδιο συνέβη με τις συγκοινωνίες, τα ταξί, τα φορτηγά, τους όρους λειτουργίας των καταστημάτων.
Ενα δεύτερο παράδειγμα: Αυτή τη στιγμή το 95% των φορολογικών δηλώσεων υποβάλλεται ηλεκτρονικά! Πράγμα που σημαίνει ότι οι «διασταυρώσεις» είναι αυτόματες και η «απόκρυψη» πολύ πιο δύσκολη. Κι ακόμα η ακίνητη περιουσία όλων των Ελλήνων είναι πλήρως καταγεγραμμένη. Και μάλιστα ηλεκτρονικά καταγεγραμμένη. Οπως συμβαίνει σε κάθε άλλη σύγχρονη χώρα… Με αποτέλεσμα, όποιοι δήλωναν επί δεκαετίες κάτω από το «ελάχιστο εισόδημα» και σήμερα εμφανίζονται με πολλαπλά πολυτελή ακίνητα, κάπως πρέπει να τα εξηγήσουν… Κι όχι στον έφορο, ο οποίος μπορούσε παλαιότερα, με την κατάλληλη «ενθάρρυνση» να κάνει τα «στραβά μάτια». Αλλά στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων. Κι ως γνωστόν τα ηλεκτρονικά συστήματα δεν μπορεί κανείς να τα «χρηματίσει»… Η σχέση εφόρου-φορολογουμένου περιορίστηκε στο έπακρο. Κι αυτό αποτελεί ήδη μεγάλο βήμα στον αγώνα για την πάταξη της φοροδιαφυγής.
Κι ακόμα, πιάστηκαν με τη μέθοδο της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης εκατοντάδες εκατομμύρια δημόσιας σπατάλης κάθε χρόνο. Και με την παρακολούθηση των δημόσιων νοσοκομείων ανακαλύφθηκε πολλαπλάσια σπατάλη στη δημόσια υγεία. Που το κόστος της ανά ασθενή είχε ξεφύγει πολύ πάνω απ’ ό,τι στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Αυτά δεν ήταν «δαπάνες για την υγεία». Ηταν απίστευτο «πάρτι διαφθοράς» που ξεπερνούσε τα 3 δισεκατομμύρια τον χρόνο! Και τώρα σταμάτησε. Κι όσοι προσπαθούν να το συνεχίσουν, ελέγχονται άμεσα και αποφασιστικά…
Το επόμενο κύμα μεταρρυθμίσεων
Ασφαλώς μένουν ακόμα να γίνουν πολλά, κι αυτά αφορούν το επόμενο κύμα των μεταρρυθμίσεων: Ανοιχτά καταστήματα, ανοιχτά επαγγέλματα, ανοιχτά σχολεία, ανοιχτά πανεπιστήμια… Με δυο λόγια ανοιχτή οικονομία προς τα έξω, προς τον ανταγωνισμό και τις εξαγωγές. Και ανοιχτή κοινωνία, χωρίς στεγανά που εμποδίζουν την είσοδο νέων επιχειρήσεων στην αγορά, νέων ανθρώπων στη γνώση και νέων εργαζομένων στην απασχόληση.
Ανοιχτή σε επενδύσεις. Που μέχρι πρόσφατα τις διώχναμε… Ανοιχτή στην επιχειρηματικότητα, που ώς τώρα την καταδιώκαμε… Ανοιχτή στις ιδιωτικοποιήσεις. Που μέχρι πριν από λίγο τις ξορκίζαμε… Αλλά και στην παραγωγή σύγχρονων ποιοτικών δημοσίων υπηρεσιών. Καλής ποιότητας και καλά αμειβόμενων δημοσίων υπηρεσιών. Γιατί η περικοπή της σπατάλης ανοίγει τον δρόμο σε πολύ καλύτερες αμοιβές γι’ αυτούς που προσφέρουν και το αξίζουν…
Τέσσερις άξονες συνοψίζουν (χωρίς να εξαντλούν) το επόμενο κύμα μεταρρυθμίσεων.
• Ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης. Γιατί εκεί δυστυχώς πάσχουμε ακόμα. Αλλά και καλύτερη οργάνωση των δικαστηρίων, ώστε να μπορούν οι λειτουργοί της δικαιοσύνης να κάνουν τη δουλειά τους.
• Ανταποδοτικά έσοδα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, με πρώτο τον ΕΝΦΙΑ. Ωστε να μπορούν οι δήμοι και οι περιφέρειες να βγάζουν τα έξοδά τους, να κρίνονται για την αποτελεσματικότητά τους και να γίνουν αληθινοί μοχλοί τοπικής ανάπτυξης. Οχι «επαίτες» του κεντρικού Προϋπολογισμού και εστίες διαφθοράς στις τοπικές κοινωνίες.
• Αναβάθμιση της δημόσιας Παιδείας, ώστε να κρίνεται το έργο των εκπαιδευτικών από τα αποτελέσματά τους, δηλαδή από τις επιδόσεις των μαθητών στο γυμνάσιο και στο λύκειο. Κι όχι να υποκαθίσταται από τη φροντιστηριακή παραπαιδεία. Ωστε να επιστρέψει η μάθηση μέσα στο σχολείο, να ανακουφιστούν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί από τα «ιδιαίτερα». Και να μη συνθλίβονται οι μαθητές που σήμερα υποχρεώνονται να μάθουν τα πάντα τα δύο τελευταία χρόνια πριν από τις Πανελλαδικές…
• Απλοποίηση και εξορθολογισμός του φορολογικού συστήματος. Με σταδιακή μείωση των συντελεστών σε όλες τις κατηγορίες: και στον φόρο εισοδήματος, και στον φόρο κερδοφορίας, και στον φόρο περιουσίας, και στον ΦΠΑ. «Σταδιακά» στα επόμενα χρόνια, που σημαίνει, ότι κάθε χρόνο θα γίνεται αισθητή μια ακόμα βελτίωση, αλλά χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Σταθερότητα σημαίνει…
Ολα αυτά, όμως, προϋποθέτουν σταθερότητα! Πρώτα πρώτα, πολιτική σταθερότητα και λειτουργικό κράτος.
• Η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας να ολοκληρωθεί απ’ αυτή τη Βουλή! Χωρίς αναταράξεις, χωρίς πρόωρες εκλογές και χωρίς κίνδυνο ακυβερνησίας. Ωστε η σημερινή κυβέρνηση να ολοκληρώσει το μεταρρυθμιστικό της έργο.
• Να προχωρήσει απρόσκοπτα η Συνταγματική Αναθεώρηση που ήδη ξεκινά! Να ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της από την τωρινή Βουλή μέχρι τον Μάιο του 2016 και στη συνέχεια να ψηφιστεί από την επόμενη Βουλή. Ωστε το 2017 να έχουμε νέο Σύνταγμα. Διαφορετικά, ακόμα και ο νόμος περί ευθύνης υπουργών δεν θα μπορεί να αλλάξει πριν από το… 2021!
Τέλος, χρειάζεται γενικότερη οικονομική σταθερότητα. Που σημαίνει να πιστοποιηθεί η βιωσιμότητα του χρέους μας. Δυστυχώς, αυτό που δεν καταλαβαίνει η αντιπολίτευση, είναι πως μια χώρα που δεν έχει βιώσιμο χρέος, δεν μπορεί να δανειστεί από τις αγορές! Αρα αναγκάζεται να καταφύγει σε «επίσημο δανεισμό». Δηλαδή να δανειστεί από τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς και να υπογράψει δυσβάστακτους όρους σε νέα Μνημόνια.
Απ’ αυτό βγάζουμε τη χώρα εμείς. Εκεί την επιστρέφει η πολιτική ασυναρτησία της αντιπολίτευσης! Οποιος διακηρύσσει ότι το χρέος μας είναι «μη βιώσιμο», δεν πηγαίνει σε «νέα διαπραγμάτευση». Λέει στις αγορές να ΜΗΝ τον δανείζουν! Και πηγαίνει σε νέο αναγκαστικό δανεισμό, με νέους επαχθείς όρους!
Οποιος επιστρέφει τη χώρα στα ελλείμματα –που με τόσο κόπο ξεπεράσαμε– δεν «χτυπά τη λιτότητα». Αναγκάζεται να δανειστεί από εκείνους τους οποίους… «εκβιάζει» να του κόψουν το χρέος. Δεν ζητάει απλώς νέα δανεικά. Ζητάει να του χαρίσουν λεφτά για να καλύψει τα νέα ελλείμματα που ο ίδιος δημιουργεί! Και δεν υπάρχει χώρα στον κόσμο που θα δεχόταν κάτι τέτοιο. Πολύ περισσότερο που ανάμεσα στους εταίρους μας υπάρχουν ήδη χώρες που μας δάνεισαν με χαμηλότερα επιτόκια απ’ ό,τι δανείζονται οι ίδιες.
Παρεμπιπτόντως, πρότειναν να χρηματοδοτηθεί πρόγραμμα παροχών από το υπόλοιπο του ΤΧΣ που είχε δοθεί για ανακεφαλαίωση των τραπεζών. Δεν γνώριζαν ότι αυτό απαιτεί έγκριση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και από 26 ευρωπαϊκά Κοινοβούλια. Ούτε αυτό δεν γνώριζαν! Ο κεντρικός πυλώνας του προγράμματός τους αποδείχθηκε ότι ήταν στον αέρα. Τέτοια άγνοια. Τέτοια ανευθυνότητα…
Οσοι τέτοια έχουν στο μυαλό τους, οδηγούν την Ελλάδα πίσω: είτε στη χρεοκοπία που μόλις αποφύγαμε είτε στην έξοδο από την Ευρωζώνη που μόλις αποτρέψαμε! Και πάντως σίγουρα στην πολιτική απομόνωση, την πιο δύσκολη στιγμή για τα εθνικά μας θέματα. Και ίσα ίσα τη στιγμή που η Ελλάδα γίνεται σήμερα επίκεντρο νέων συμμαχιών και νέων ισορροπιών στην περιοχή της. Είναι ελληνικό παράδοξο: αυτοί που ουσιαστικά επιδιώκουν επιστροφή σε Μνημόνια αναγκαστικού δανεισμού, να το παίζουν… «αντιμνημονιακοί»!
Βιωσιμότητα χρέους σημαίνει…
• Η Ελλάδα ήδη πέτυχε το μεγαλύτερο «κούρεμα» χρέους που έχει υπάρξει ποτέ στην παγκόσμια Ιστορία: 105 δισεκατομμύρια ευρώ, το 2012!
• Ακόμα πέτυχε πρόσθετη μείωση χρέους κατά 20 δισ. τον Δεκέμβριο του 2012: Με την «επαναγορά» των παλαιών ομολόγων της σε πολύ μειωμένη τιμή.
• Ηδη μειώνουμε το χρέος κατά άλλα 11 δισ. με την επιστροφή του υπολοίπου από την ανακεφαλαίωση των τραπεζών, που τελικά δεν χρειάστηκε…
• Ηδη πληρώνουμε εξαιρετικά μειωμένους τόκους, που αντιστοιχούν σε χρέος προς ΑΕΠ πολύ χαμηλότερο απ’ όσο έχουμε πραγματικά. Κι αυτό μετράει ήδη θετικά στη βιωσιμότητα…
• Ηδη το χρέος μας άρχισε να μειώνεται ονομαστικά. Ενώ θα μειωθεί ταχύτατα και ως ποσοστό του ΑΕΠ, με την ανάκαμψη που ήδη επιβεβαιώθηκε και την ανάπτυξη που όλοι προεξοφλούν για την Ελλάδα τα επόμενα χρόνια.
• Η Ελλάδα διεκδικεί ακόμα πρόσθετες ελαφρύνσεις χρέους, ως «επιβράβευση» της επιτυχίας της στο Πρόγραμμα που τώρα λήγει. Κάτι το οποίο υπάρχει στη συμφωνία του Νοεμβρίου του 2012…
Κάνουμε, δηλαδή, τα πάντα να μειώσουμε το χρέος και να το καταστήσουμε βιώσιμο, όταν κάποιοι άλλοι κάνουν ό,τι μπορούν για να μας επιστρέψουν στον αναγκαστικό δανεισμό! Τελικά, «κριτής βιωσιμότητας» του χρέους είναι οι ίδιες οι αγορές. Αυτές ήδη το έκριναν βιώσιμο όταν πρωτοβγήκαμε, τον περασμένο Απρίλιο, και πριν υπάρξουν αναταράξεις πολιτικού ρίσκου.
Μόλις εκλέξουμε Πρόεδρο Δημοκρατίας και εξαλειφθούν οριστικά οι φόβοι πολιτικής αναταραχής, οι αγορές θα δείξουν ξανά πώς αξιολογούν αυτήν την τεράστια επιτυχία δημοσιονομικής προσαρμογής που έγινε στην Ελλάδα… Και με την «πιστωτική γραμμή» που θα πάρουμε από τους εταίρους μας για τον πρώτο χρόνο μετά τη λήξη του Μνημονίου, οι προσδοκίες για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας θα ανέβουν κατακόρυφα, ενώ τα επιτόκια θα υποχωρήσουν πολύ περισσότερο από τα «χαμηλά» του περασμένου Αυγούστου.
Αυτή είναι η πορεία εξόδου από την κρίση. Αυτή είναι η «επόμενη μέρα»: Επιμονή στη δημοσιονομική εξυγίανση και συνέχιση των μεταρρυθμίσεων! Αλλά τώρα πια σε περιβάλλον ανάπτυξης, μείωσης της ανεργίας και σταδιακών φοροελαφρύνσεων.
Το αντίθετο επιδιώκουν όσοι διακηρύσσουν κατάργηση των μεταρρυθμίσεων: να επιστρέψουν τη χώρα στα ελλείμματα και στην εποχή των Μνημονίων. Να φέρουν πίσω την Ελλάδα στην 147η θέση στη διεθνή κατάταξη ανταγωνιστικότητας. Και να αποτρέψουν σύγχρονους θεσμούς και σύγχρονο Σύνταγμα.
Εμείς προτείνουμε πρόγραμμα εξόδου από την κρίση, με εθνική ορατότητα. Κι όσοι προσπαθούν να το ματαιώσουν βρίσκονται χωρίς πυξίδα στην ομίχλη, επιζητώντας επιστροφή στο σκοτάδι. Αληθινό παράδοξο: να εμφανίζονται ως δήθεν «προοδευτικοί», εκείνοι που θέλουν την Ελλάδα να παραμείνει αλυσοδεμένη στο χθες…
