Εμοιαζαν με ταξιδιώτες, στη μέση του πουθενά. Εμφανίστηκαν λίγο μετά τις τρεις, χθες το απόγευμα, στη Λεωφόρο Θρακομακεδόνων κουβαλώντας μερικές αλλαξιές ρούχα μέσα σε πλαστικές σακούλες και αστυνομικά έγγραφα αναστολής απέλασης μέσα σε μπλε φακέλους. Το καραβάνι των 18 παράτυπων μεταναστών από το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές μόλις είχε περάσει την πύλη εξόδου του κέντρου κράτησης στην Αμυγδαλέζα, στην πρώτη -τυπικά- ημέρα που εφαρμόστηκε η σταδιακή απελευθέρωση όσων έχουν συμπληρώσει εκεί περισσότερους από έξι μήνες εγκλεισμού. «Freedom» («Ελευθερία») έλεγαν κάποιοι από την ομάδα σχηματίζοντας με τα δάχτυλα το σήμα της νίκης.
«Θέλω να κάτσω σπίτι, να ηρεμήσω και μετά να τηλεφωνήσω στο αφεντικό μου, να δω αν θα με πάρει πίσω στη δουλειά» είπε στην «Κ» ο 23χρονος Γκαμίλ Ραχμάν που πριν συλληφθεί, επειδή δεν διέθετε άδεια διαμονής στη χώρα, έμενε στον Ασπρόπυργο και εργαζόταν ως ψαράς. Πριν από μία εβδομάδα, λίγες ημέρες μετά την επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Προστασίας του Πολίτη Γιάννη Πανούση στην Αμυγδαλέζα, ο Ραχμάν έμαθε ότι υπήρχε πιθανότητα να αφεθεί ελεύθερος.
Η ανεπίσημη αρχή έγινε την περασμένη Παρασκευή όταν αποχώρησε μια ομάδα 20 μεταναστών που είχαν σε εκκρεμότητα αιτήματα ασύλου. Την επομένη έγινε χρήση χημικών από τα ΜΑΤ σε πορεία 300 διαδηλωτών έξω από το κέντρο κράτησης. «Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης δεν βελτιώνονται, δεν διορθώνονται, γκρεμίζονται!» ήταν το κεντρικό σύνθημα των διαδηλωτών. Ανάμεσά τους και μέλη της νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, που ζητούσαν την άμεση απελευθέρωση των μεταναστών και το κλείσιμο «εδώ και τώρα» όλων των αντίστοιχων κέντρων σε όλη τη χώρα. Το σχέδιο της κυβέρνησης όμως προβλέπει τη σταδιακή αποχώρηση των παράτυπων μεταναστών σε ομάδες των 20-30 ατόμων την ημέρα. Επίσημα η αρχή έγινε χθες. Λίγο μετά τις τρεις αποχώρησαν 18 και στη συνέχεια άλλα 12 άτομα.
Η διαδικασία
Στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής υποδέχτηκαν τους προς απελευθέρωση μετανάστες, τους ρώτησαν αν θα ήθελαν να υποβληθούν σε επιπλέον ιατρικές εξετάσεις και αν θα είχαν κάποιο μέρος να μείνουν. Προτεραιότητα δίνεται σε όσους έχουν εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου, στους ασθενείς και στους ανήλικους για τους οποίους αναζητούνται ειδικές δομές φιλοξενίας.
Από την αστυνομία χορηγήθηκαν χθες στους μετανάστες έγγραφα αναστολής απέλασης με τον όρο να παρουσιάζονται μία φορά τον μήνα σε αστυνομικό τμήμα της περιοχής διαμονής τους. «Η διαδικασία πρέπει να γίνει σταδιακά. Δεν μπορείς να ανοίξεις την πόρτα και να βγουν έτσι οι άνθρωποι» είπε στην «Κ» ανώτερος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. προβλέποντας ότι μέχρι τα τέλη Μαρτίου θα έχει αδειάσει το μεγαλύτερο μέρος του κέντρου στην Αμυγδαλέζα.
Περισσότεροι από 1.000 μετανάστες κρατούνται σήμερα εκεί και περισσότεροι από τους μισούς έχουν ξεπεράσει τους έξι μήνες εγκλεισμού. Περίπου 100 όμως είναι σύμφωνα με την αστυνομία και όσοι έχουν κατηγορηθεί για ποινικά αδικήματα (όπως διακίνηση ναρκωτικών ή ληστείες) και τους έχει επιβληθεί δικαστικά η ποινή της απέλασης. Η κράτηση αυτών θα παραταθεί μέχρι την απομάκρυνσή τους από τη χώρα. Οπως όμως τονίζουν στην «Κ» πηγές στην ΕΛ.ΑΣ., παράλληλα με τη διαδικασία της απελευθέρωσης θα συνεχίζονται κανονικά και οι ήδη προγραμματισμένοι επαναπατρισμοί αλλοδαπών που δεν είχαν υποβάλει αιτήματα ασύλου.
Την περασμένη Κυριακή κλιμάκιο της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Γιατροί του Κόσμου», πραγματοποίησε την τελευταία επίσκεψή του στην Αμυγδαλέζα και σήμερα πρόκειται να εξετάσει 60 γυναίκες που κρατούνται στο Ελληνικό. «Οι συνθήκες δεν ήταν καλές» λέει στην «Κ» η Ευγενία Θάνου, γενική διευθύντρια των «Γιατρών του Κόσμου». «Δεν είχαν επαρκή ρουχισμό και σκεπάσματα. Δεν βρήκαμε σοβαρές παθήσεις, αλλά πολλά δερματολογικά προβλήματα λόγω κακής υγιεινής». Οπως διαπίστωσαν όμως οι κοινωνικοί λειτουργοί και γιατροί της οργάνωσης, αρκετοί κρατούμενοι αντιμετωπίζουν σοβαρά ψυχολογικά και ψυχιατρικά προβλήματα. «Μας παίρνουν τηλέφωνο από το υπουργείο και ρωτούν αν υπάρχουν δομές φιλοξενίας. Εμείς έχουμε έναν ξενώνα δυναμικότητας 55 κλινών και είμαστε γεμάτοι» προσθέτει η κ. Θάνου.
Χθες, οι 18 μετανάστες χωρίστηκαν αφού περπάτησαν σχεδόν ένα χιλιόμετρο μέχρι την πλησιέστερη διασταύρωση. Θα πήγαιναν στο Ιλιον, στα Λιόσια, στο Καματερό, στον Ασπρόπυργο, στην Ελευσίνα και στον Κολωνό. Στα μέρη όπου είτε τους έπιασε η αστυνομία πριν από μήνες είτε ζουν σήμερα φίλοι τους. Ανάμεσά τους υπήρχαν μικροπωλητές, ένας βοηθός ηλεκτρολόγου και εργαζόμενοι σε λαϊκές αγορές. Κάποιοι μπήκαν σε ταξί για να φτάσουν στον προορισμό τους και άλλοι συνέχισαν με τα πόδια για πολλά χιλιόμετρα ακόμη.