Αναστολή όλων των έργων διαχείρισης σύμμεικτων απορριμμάτων που είχαν δρομολογηθεί μέσω ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) και για τα οποία δεν είχαν υπογραφεί συμβάσεις μέχρι τη μέρα έγκρισης του νέου ΕΣΔΑ προβλέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που είχε τεθεί για διαβούλευση τον Ιούνιο και δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Στο αναθεωρημένο κείμενο, επίσης, απορρίπτεται η καύση ως μέθοδος διαχείρισης των απορριμμάτων, δίνοντας το στίγμα της νέας ηγεσίας του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ειδικότερα, ακυρώνονται όλοι οι διαγωνισμοί που αφορούσαν διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων (ΑΣΑ) σε μεγάλες εγκαταστάσεις σε Πελοπόννησο, Δυτική Μακεδονία, Ηλεία, Σέρρες, Ηπειρο, Αλεξανδρούπολη, Θήβα, Φωκίδα κ.α., που θα αντικατασταθούν από έργα και υποδομές βάσει του νέου σχεδιασμού, ο οποίος δίνει βάση στη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων και στην ανακύκλωση, σύμφωνα και με τη νέα κοινοτική νομοθεσία. Γενικότερα, δίνεται έμφαση στον ρόλο των δήμων σε όλο το φάσμα της διαχείρισης, ενώ θεσμοθετούνται Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης που ενσωματώνονται στα νέα Περιφερειακά Σχέδια (ΠΕΣΔΑ). Τα ΠΕΣΔΑ, τα οποία πρέπει να έχουν αναθεωρηθεί έως το τέλος Σεπτεμβρίου, μπορεί να προβλέπουν ΣΔΙΤ συμβατά με τον νέο ΕΣΔΑ.
Το φιλόδοξο σχέδιο αντιστρέφει σε σχέση με πριν το ισοζύγιο επεξεργασίας των σύμμεικτων ΑΣΑ υπέρ των ανώτερων μορφών διαχείρισης, με έμφαση στη διαλογή στην πηγή, θέτοντας στόχο για το 2002 την αναλογία 74% ανάκτηση και 26% διάθεση. Στο πλαίσιο αυτό καθιερώνεται η χωριστή συλλογή αποβλήτων για γυαλί, χαρτί, μέταλλο και πλαστικό, ώστε να εξασφαλισθεί η ανακύκλωση του 65% του συνολικού τους βάρους από το στάδιο της προδιαλογής έως το 2020.
Η σημαντικότερη διαφοροποίηση σε σχέση με το αρχικό κείμενο είναι η σαφής απορριπτική αναφορά στην καύση ως μέθοδο διαχείρισης, καθώς αποτελεί διεργασία υψηλής περιβαλλοντικής όχλησης. Αντ’ αυτής προστέθηκε με διακριτό τρόπο το κεφάλαιο «Ανάκτηση Ενέργειας-Ενεργειακή Αξιοποίηση Αποβλήτων», δηλαδή πρακτικές ήπιας περιβαλλοντικής όχλησης που μέσω βιολογικών ή και χημικών διεργασιών παράγουν δευτερογενή αέρα ή υγρά καύσιμα για παραγωγή ενέργειας (π.χ., ανάκτηση βιοαερίου από ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ, παραγωγή βιοαερίου μέσω αναερόβιας αποδόμησης και παραγωγή βιοντίζελ από απόβλητα έλαια).
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης χαρακτήρισε το νέο ΕΣΔΑ «φιλόδοξο σχεδιασμό που σηματοδοτεί την ανατροπή των ακολουθούμενων μέχρι σήμερα πολιτικών των κυβερνήσεων της τελευταίας τουλάχιστον δεκαετίας και κατευθύνει προς μια οικονομία και μια κοινωνία με μηδενικά απόβλητα, που θα μετατρέπει τα απόβλητα σε πόρους». Οπως ανέφερε: «Η εναρμόνισή του με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και η αξιοποίηση -αλλά και υπέρβαση σε ορισμένες περιπτώσεις- των πιο θετικών στοιχείων του κοινοτικού κεκτημένου, σε συνδυασμό με τη διασφαλισμένη χρηματοδότηση όλων των απαραίτητων υποδομών και δράσεων, αποτελούν το πρώτο βήμα για το πέρασμα από τη μεσαιωνικού τύπου ανεξέλεγκτη απόρριψη αποβλήτων στη σύγχρονη αντίληψη της ανάκτησής τους με φιλικό για το περιβάλλον και την κοινωνία τρόπο». Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, η ανακύκλωση στην Ελλάδα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Μολονότι το 2011 τα οργανικά απόβλητα αντιστοιχούσαν στο 15% της συνολικής παραγωγής, οι ποσότητες οργανικού κλάσματος που ανακτήθηκαν την ίδια χρονιά μέσω χωριστής συλλογής (κομποστοποίηση και ενεργειακή ανάκτηση) αντιστοιχούσαν μόλις στο 3% επί των συνολικά παραγόμενων αστικών απορριμμάτων.
