Λίγα μόνο χρόνια μετά την έξοδο της Ιρλανδίας και της Ισλανδίας από τα μνημόνια, οι οικονομίες τους έχουν αφήσει τα χειρότερα πίσω και καλπάζουν με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Την ίδια ώρα, η γερμανική οικονομία αρχίζει να σκοντάφτει λόγω της επιβράδυνσης των αναδυόμενων αγορών και του σκανδάλου της Volkswagen, που έχει προκαλέσει βαθύ πλήγμα στη μέχρι πρότινος αδιαμφισβήτητη βιομηχανική υπεροχή της χώρας. Και ενώ ο δείκτης οικονομικού κλίματος κατέρρευσε τον Οκτώβριο στις 1,9 μονάδες από τις 12,1 μονάδες τον Σεπτέμβριο στη Γερμανία, αντανακλώντας δραματική επιδείνωση των προσδοκιών για την οικονομία, ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κατέκρινε για μία ακόμη φορά το περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων στην ευρύτερη Ευρωζώνη.
Αναλυτικότερα, η Ισλανδία κατάφερε χθες να αποπληρώσει πρόωρα όλο το δάνειο που έλαβε προ επταετίας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), καταβάλλοντας τα υπόλοιπα 332 εκατ. δολάρια ή 219,6 εκατ. ευρώ από τα 2,1 δισ. που έλαβε ως πακέτο οικονομικής στήριξης λόγω της κατάρρευσης των τραπεζών της κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. H Ισλανδία, μια μικρή χώρα με πληθυσμό 329.000 ατόμων, βυθίστηκε σε μεγάλη κρίση μετά την κατάρρευση των τριών ισχυρότερων τραπεζών της. Σχεδόν το 80% του χρηματοπιστωτικού συστήματος «πάγωσε» καθώς η κυβέρνηση δεν διέθετε τα κεφάλαια για να προχωρήσει στη διάσωση των τραπεζών της, το χρηματιστήριο υποχώρησε κατά 95% και οι έντοκες υποχρεώσεις των δανείων εκτοξεύθηκαν πάνω από 300%.
Σήμερα, η ισλανδική οικονομία παρουσιάζει μία από τις υψηλότερες επιδόσεις στην Ευρώπη. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να διαμορφωθεί στο 4,1% έναντι του 1,5% που προβλέπει το ΔΝΤ για τη γερμανική οικονομία. Το ΑΕΠ της Ισλανδίας εκτιμάται πως θα φθάσει τα 17,07 δισ. δολάρια ή 15 δισ. ευρώ, η ανεργία έχει υποχωρήσει στο 4,2% από το ιστορικό υψηλό του 9,2% που ίσχυε τον Σεπτέμβριο του 2010. Ο πληθωρισμός, παράλληλα, κυμαινόταν τον Σεπτέμβριο στο 1,9% από το 18,3% που είχε καταγραφεί τον Δεκέμβριο του 2008. Μία ακόμη ισχυρή ένδειξη της ευρωστίας της ισλανδικής οικονομίας είναι πως η τράπεζα Landsbankinn δανείστηκε χθες, με την έκδοση ομολόγου, 300 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 3% για πρώτη φορά μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Μία ακόμη χώρα που έχει καλύψει πρόωρα τις υποχρεώσεις της προς το ΔΝΤ έως το 2019 –δηλαδή όχι ολοκληρωτικά, καθώς το δάνειο ήταν αρκετά υψηλότερο– είναι η Ιρλανδία. Πρόκειται για ένα ακόμη αισιόδοξο παράδειγμα ενός κράτους-μέλους της Ευρωζώνης που αναγκάστηκε να ζητήσει πακέτο οικονομικής βοήθειας από το ΔΝΤ, τους Ευρωπαίους εταίρους της και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), συνολικού ύψους 78 δισ. ευρώ, τον Νοέμβριο του 2010.
Σήμερα, η ανάκαμψη της οικονομίας είναι εντυπωσιακή έπειτα από πολυετή ύφεση στην οικονομία, με τον ρυθμό του ΑΕΠ να συρρικνώνεται κατά 7,15% τον Δεκέμβριο του 2009. Χθες, ο υπουργός Οικονομικών της Ιρλανδίας, Μάικλ Νούναν, αναθεώρησε προς τα άνω τις εκτιμήσεις για ανάπτυξη για το 2016 στο 4,3% από το 4,2%. Στην ομιλία για τον προϋπολογισμό ενώπιον του Κοινοβουλίου προέβλεψε, επίσης, δημοσιονομικό έλλειμμα στο 2,1% το 2015 έναντι προγενέστερης εκτίμησης για 2,7%. Ο κ. Νούναν εκτιμά πως το χρέος της Ιρλανδίας θα έχει μειωθεί κάτω από το 94% του ΑΕΠ μέχρι τα τέλη του 2016. Στον προϋπολογισμό εμπεριέχεται μείωση φόρων και αύξηση δαπανών, συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Μεταξύ των δημοσιονομικών μέτρων για το 2016 περιλαμβάνεται η κατάργηση του φόρου αλληλεγγύης, που αποκαλείται, επίσης, «φόρος διάσωσης» από τα χρόνια της κρίσης. Ο φόρος των τραπεζών, ωστόσο, θα παραμείνει έως το 2021, με εκτιμήσεις για ετήσια έσοδα 150 εκατ. ευρώ.
