Οι μύες φθίνουν, όχι ο νους

3' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο Μιχάλης μετά βίας πια μπορεί να σηκωθεί. Πριν από δύο μήνες, υποβασταζόμενος, έδινε κι ο ίδιος ώθηση με τα πόδια, αλλά τώρα δυσκολεύεται. Τουλάχιστον έχει ακόμα τα δάχτυλά του. Καθισμένος στην καρέκλα, πατάει με τους αντίχειρες τα κουμπιά του τηλεφώνου, συνδέεται στο Ιντερνετ, ενημερώνεται, κάνει πλάκα με τους φίλους του στο Facebook. Γιατί λες και όσο τον εγκαταλείπουν οι μύες τόσο το πνεύμα του οξύνεται.

Διαγνώστηκε με Αμυοατροφική Πλευρική Σκλήρυνση (ALS) πριν από δύο έτη, όταν ακόμα σχεδόν ουδείς είχε ακούσει για την ασθένεια στην Ελλάδα. Σε λίγους μήνες, όταν το ice bucket challenge, η διεθνής εκστρατεία για αύξηση της χρηματοδότησης της έρευνας γύρω από το ALS, θα «έριχνε» το Ιντερνετ, ο Μιχάλης θα γνώριζε τις πρώτες σοβαρές επιπλοκές.

Σήμερα, με την ασθένεια να προχωράει –το προσδόκιμο ζωής των ασθενών με ALS δεν ξεπερνά τα τρία έτη– παρακολουθεί στενά τις αργές αλλά ενθαρρυντικές εξελίξεις στην επιστημονική έρευνα. Οπως τα θαυμαστά αποτελέσματα της έρευνας με βλαστοκύτταρα που διεξάγεται στο Ιατρικό Κέντρο Hadassah του Ισραήλ, με επικεφαλής τον Ελληνα καθηγητή Δημ. Καρούση.

«Ζούμε για αιώνες με το αξίωμα ότι γεννιόμαστε με 100-200 εκατ. νευρώνες, οι οποίοι αν καταστραφούν δεν αναπληρώνονται», λέει ο ίδιος στην «Κ». «Η προσπάθειά μας είναι να αμφισβητήσουμε αυτό το αξίωμα.

Ακόμα και φιλοσοφικά αν το δει κάποιος, δεν είναι δυνατόν τα άλλα όργανα να έχουν δυνατότητα ανάπλασης και ο εγκέφαλος όχι». Με αυτή τη σκέψη, η ομάδα του κ. Καρούση επιχείρησε να ανιχνεύσει τους φυσικούς μηχανισμούς ανάπλασης στο σώμα μας. «Ο μόνος κοινός μηχανισμός σε όλα τα όργανα αφορά τα λεγόμενα προγονικά κύτταρα ή βλαστοκύτταρα. Ακόμα και τις πληγές στο δέρμα, είναι τα προγονικά κύτταρα που τις θεραπεύουν, το ίδιο ισχύει για το έλκος στο στομάχι ή το σπάσιμο στο γόνατο. Ακόμα και στον εγκέφαλο υπάρχει μια μικρή ομάδα τέτοιων κυττάρων, τα λεγόμενα νευρωνικά βλαστοκύτταρα, που έχουν περιορισμένες δυνατότητες ανάπλασης. Τις διαπιστώνουμε στην ανάρρωση από εγκεφαλικό, για παράδειγμα», εξηγεί. Η πολύχρονη έρευνα που διεξάγει στο Ισραήλ αφορά την ενίσχυση του ήδη υπάρχοντος μηχανισμού.

Από τις εκφυλιστικές νόσους του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον, η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι ερευνητές επέλεξαν να επικεντρωθούν στο ALS, την πιο επιθετική και απειλητική για τον άνθρωπο μορφή νευροεκφύλισης. «Είναι μια άγρια ασθένεια, αφού λόγω εκφύλισης των κινητικών νευρώνων επέρχεται παράλυση και ο θάνατος στα 3 ή 4 έτη», λέει ο κ. Καρούσης. Σε μελέτες που έχουν διενεργήσει, αφαιρούν βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών ασθενών με ALS, τα τροποποιούν ώστε να αποκτήσουν κατάλληλες ιδιότητες για τον εγκέφαλο και τα επανακατευθύνουν στον ασθενή μέσω του εγκεφαλονωτιαίου υγρού στη σπονδυλική στήλη. «Μελέτη με 26 ασθενείς είχε πολύ εντυπωσιακά αποτελέσματα. Σε όλους τους ασθενείς ο ρυθμός εξέλιξης της νόσου ελαττώθηκε κατά 50% κατά μέσο όρο, ενώ το 90% είχε βελτίωση της τάξης του 25% είτε στην κινητική είτε στην αναπνευστική δραστηριότητα. Φυσικά χρειάζεται περαιτέρω έρευνα, αφού η έρευνα δεν περιλάμβανε γκρουπ με φάρμακο placebo, ώστε να αποδεικνύει ότι πράγματι πρόκειται για απόλυτα αποτελεσματική μέθοδο θεραπείας, αλλά έχουμε στα χέρια μας πολύ ισχυρή ένδειξη της αποτελεσματικότητάς της. Ιδίως όταν αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει άλλη θεραπεία για την ασθένεια». Ηδη οι επιστήμονες προετοιμάζονται για επέκταση της μελέτης και με ασθενείς που θα πάρουν φάρμακο placebo (χωρίς δραστική ουσία). Σε λίγους μήνες θα επιχειρηθούν και πολλαπλές εγχύσεις σε ασθενείς.

Την ερευνητική ομάδα πλαισιώνουν ο δρ Ιμπραήμ Κάσσις και η δρ Παναγιώτα Πέτρου, νευρολόγος από την Κύπρο. Ο κ. Καρούσης διατηρεί συνεργασία και με ελληνικά ερευνητικά κέντρα όπως τη Β΄ Νευρολογική Κλινική του ΑΠΘ,πανεπιστήμιο από το οποίο αποφοίτησε. Στο Ισραήλ βρέθηκε το ’88 με τις πρώτες υποτροφίες. Ξεκίνησε τις πρώτες έρευνες με βλαστοκύτταρα, έμεινε για διδακτορικό και ειδικότητα, και τελικά συνδέθηκε με τον τόπο και τους ανθρώπους. «Κατά σπάνιο τρόπο, παρότι μη Εβραίος, μου δόθηκε η δυνατότητα όχι μόνο να παραμείνω αλλά και να αποκτήσω οργανική θέση στο Πανεπιστήμιο Hebrew». Τα τελευταία έξι έτη είναι πρόεδρος της Ισραηλινής Νευροανοσολογικής Εταιρείας.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή