Την εκτίμησή του ότι μετά τις εκλογές του ερχόμενου Ιουνίου στα Σκόπια θα δημιουργηθούν εκ νέου οι συνθήκες για την επίλυση της διαφοράς για το όνομα μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, εξέφρασε σε συνέντευξή του στις «Ιστορίες» της τηλεόρασης του ΣΚΑΪ ο κ. Μάθιου Νίμιτς, ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ για το θέμα. Ο κ. Νίμιτς εκτιμά ότι ζητήματα όπως η τρομοκρατία και το μεταναστευτικό «καθιστούν ακόμη πιο σημαντικό το να λυθεί αυτό το πρόβλημα», και επισήμανε πως αν το ζήτημα της ονομασίας είχε επιλυθεί, και οι δύο χώρες αποτελούσαν ήδη εταίρους στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, τότε και το προσφυγικό θα αντιμετωπιζόταν με αποτελεσματικότερο τρόπο.
Ο κ. Νίμιτς τόνισε, επίσης, ότι αισθάνεται απογοητευμένος, καθώς για αρκετά σημαντική χρονική περίοδο «είχαμε ένα κενό», το οποίο δεν επέτρεψε να δοθεί επαρκής προσοχή στην προσπάθεια για επίλυση του θέματος. Απέδωσε, μάλιστα, το κενό «σε προβλήματα και στις δύο χώρες, που έχουν απορροφήσει τη σκέψη και την προσοχή των ηγεσιών». Ωστόσο, όπως είπε, το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει εκ νέου αρχίσει τις επαφές με τους εκπροσώπους των δύο χωρών «σε τακτική βάση, για τον σωστό τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνει η επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων».
Αναφερόμενος στις πολύ σκληρές, εκατέρωθεν, δηλώσεις που έχουν γίνει κατά καιρούς, ο κ. Νίμιτς εξέφρασε την ελπίδα ότι θα ξεπεραστούν. «Είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι έχουν υπάρξει κάποιες φορές τέτοιες σκληρές δηλώσεις, αλλά νομίζω ότι η πραγματική δοκιμασία θα λάβει χώρα όταν γίνουν σοβαρές διαπραγματεύσεις, και οι δύο πλευρές θα έχουν καθίσει στο τραπέζι και θα αντιμετωπίσουν η μία την άλλη, προσπαθώντας να επεξεργαστούν μια λύση». Μόνον έτσι, προσθέτει ο κ. Νίμιτς, μπορεί να υπάρξει κάποια πρόοδος. Ως προς την επιλογή αρκετών κρατών να μη χρησιμοποιούν τον όρο «ΠΓΔΜ», όπως αυτός είχε αποφασιστεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας, ο κ. Νίμιτς διευκρίνισε ότι η παλαιότερη αυτή απόφαση είναι δεσμευτική για τον ΟΗΕ και τους άλλους διεθνείς οργανισμούς, «ως προσωρινό μέτρο, εν αναμονή της λύσης». Οπότε, κατέληξε, «σε διμερή βάση οι άνθρωποι μπορεί να κάνουν ό,τι θέλουν, και το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν δέσμευσε τα έθνη να ακολουθήσουν ό,τι έχει οριστεί ως διεθνής κανόνας».
Αναλυτικά η συνέντευξη του Μάθιου Νίμιτς στην εκπομπή «Ιστορίες» και τον Αλέξη Παπαχελά.
Α.Π.: Kύριε Νίμιτς σας ευχαριστώ πολύ γι αυτή τη συνέντευξη. Να σας ρωτήσω, πρώτα απ 'όλα, όπως γνωρίζετε η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ αντιμετωπίζουν μια πολύ σοβαρή προσφυγική κρίση. Νομίζετε ότι αυτό εμποδίζει τις προσπάθειες εύρεσης μιας λύσης, ή την καθιστά πιο επείγουσα;
Μ.Ν.: Από τη μία, τραβά όλη την προσοχή της ηγεσίας της κάθε χώρας, και έτσι βγαίνει από το επίκεντρο το ζήτημα του ονόματος, αλλά νομίζω ότι σε μια πιο βαθιά ανάλυση, το μεταναστευτικό ζήτημα, το θέμα των συνόρων και οι τεράστιες ευθύνες που και οι δύο χώρες έχουν αναλάβει στο πλαίσιο αυτό, καθιστά ακόμη πιο αναγκαία την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας. Διότι, φανταστείτε μια κατάσταση στην οποία είχε λυθεί το ζήτημα της ονομασίας, οι δύο χώρες έχοντας μια πολύ καλύτερη σχέση, με την ΠΓΔΜ προς ένταξη στην ΕΕ ή ίσως και μέσα στην ΕΕ, ή στο ΝΑΤΟ, και με αυτήν την προοπτική της συνεργασίας και του συντονισμού τα πράγματα θα ήταν τόσο πιο εύκολα. Νομίζω λοιπόν, ότι το μεταναστευτικό ζήτημα, καθώς και άλλα θέματα στην περιοχή, όπως η τρομοκρατία, καθιστούν ακόμα πιο σημαντικό το να λυθεί αυτό το πρόβλημα.
Α.Π.: Επιτρέψτε μου να σας ρωτήσω το εξής, σε ποιο σημείο βρίσκεται η διαπραγμάτευση αυτή τη στιγμή;
Μ.Ν.: Είχαμε ένα κενό, μια περίοδο κατά την οποία δεν υπήρξε επαρκής προσοχή ως προς την προσπάθεια, και έχω απογοητευτεί από αυτό, αλλά αυτό οφείλεται σε προβλήματα και στις δύο χώρες που έχουν απορροφήσει τη σκέψη και την προσοχή των ηγεσιών. Γι’ αυτό, λοιπόν, έρχομαι σε επαφή με τους εκπροσώπους τους, σε τακτική βάση, συμπεριλαμβανομένων των τελευταίων εβδομάδων, για το σωστό τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να γίνει η επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων, και έχω μιλήσει με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Όμως αυτή τη στιγμή, νομίζω ότι διανύουμε μια περίοδο αδράνειας, και θα πρέπει να επαναδραστηριοποιηθούμε. Βέβαια η καλύτερη στιγμή δεν θα ήταν τώρα, αλλά σε λίγους μήνες, μετά τις εκλογές και με μια νέα κυβέρνηση στα Σκόπια.
Α.Π.: Παρατηρώ μια σκλήρυνση των θέσεων. Ο πρόεδρος και ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, λένε τώρα ότι δεν θα δεχθούν οποιοδήποτε άλλο όνομα, και καμία αλλαγή στον επίσημο τίτλο τους. Ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι Έλληνες αξιωματούχοι λένε ότι δεν θα δεχθούν οποιοδήποτε όνομα που να περιλαμβάνει τη λέξη «Μακεδονία». Εσείς αυτό το βλέπετε σαν οπισθοδρόμηση, σαν πρόβλημα;
Μ.Ν.: Αυτές, βέβαια, ήταν οι θέσεις που λάμβαναν στο παρελθόν και οι δύο χώρες, και είναι επίσημες θέσεις. Είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι έχουν υπάρξει κάποιες φορές τέτοιες σκληρές δηλώσεις, αλλά νομίζω ότι η πραγματική δοκιμασία θα γίνει όταν συγκροτηθούν σοβαρές διαπραγματεύσεις, και οι δύο πλευρές θα έχουν καθίσει στο τραπέζι και θα αντιμετωπίσουν η μία την άλλη, προσπαθώντας να επεξεργαστούν μια λύση. Αυτός θα είναι ο μόνος τρόπος να υπάρξει κάποια πρόοδος. Τις δημόσιες δηλώσεις των θέσεων της κάθε πλευράς- φυσικά τις ακούμε παραπάνω από 20 χρόνια- θα συνεχίσουμε να τις ακούμε, αλλά η πραγματική δοκιμασία θα είναι μια σοβαρή διαπραγμάτευση.
Α.Π.: Και είστε έτοιμος να συναντηθείτε και με τις δύο πλευρές, όταν έρθει η ώρα;
Μ.Ν.: Ναι, η σκέψη μου είναι ότι στην περίπτωση της ΠΓΔΜ, όπου υπάρχει μια προσωρινή κυβέρνηση που διοργανώνει εκλογές, προγραμματισμένες για τις αρχές του Ιουνίου, έχω απόλυτη εμπιστοσύνη ότι θα έχουν μια δίκαιη και αποφασιστική εκλογική διαδικασία και τη σύσταση μιας νέας κυβέρνησης. Και όταν υπάρξει μια νέα κυβέρνηση στα Σκόπια, νομίζω ότι και η Αθήνα και τα Σκόπια θα συναντηθούν μαζί μου και με άλλα μέρη της διαπραγμάτευσης, και θα συμμετάσχουν σε μια σοβαρή προσπάθεια για την επίλυση του προβλήματος.
Α.Π.: Να σας θέσω κι ένα τεχνικό ζήτημα το οποίο μου προξενεί περιέργεια. Υπάρχει μια απόφαση του ΟΗΕ που ορίζει την ονομασία της ΠΓΔΜ, ως ΠΓΔΜ. Είναι αυτό δεσμευτικό για τα κράτη μέλη ή μήπως αυτό εξαρτάται από τις διμερείς τους σχέσεις, στην πραγματικότητα;
Μ.Ν.: Η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας είναι δεσμευτική για τα Ηνωμένα Έθνη και τους διεθνείς οργανισμούς, ως προσωρινό μέτρο, εν αναμονή μιας λύσης στο θέμα του ονόματος. Έτσι, σε διμερή βάση, οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν ό, τι θέλουν, και το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν δεσμεύει όλα τα έθνη να ακολουθήσουν το διεθνή κανονισμό.
