Παρότι σε πολλές περιοχές της χώρας παρατηρείται έλλειψη χώρων πρασίνου, σχεδόν σε κάθε γειτονιά μπορούμε να εντοπίσουμε ένα πάρκο. Γι’ αυτό τους τελευταίους μήνες η WWF έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια καταγραφής των χώρων πρασίνου στα αστικά κέντρα όλης της Ελλάδας.
«Παρά την αναγκαιότητα ύπαρξης χώρων πρασίνου στις αστικές περιοχές, οι χώροι αυτοί είναι ελάχιστοι» λέει στην «Κ» ο Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος του προγράμματος WWF Καλύτερη Ζωή, συμπληρώνοντας ότι η ελλιπής συντήρηση των πράσινων χώρων είναι ένα εξίσου βασικό πρόβλημα, που οδηγεί στην απαξίωση, στην εγκατάλειψη και τελικά στον περιορισμό των χώρων πρασίνου. «Γι’ αυτό δημιουργήσαμε την εφαρμογή για κινητά WWF Greenspaces, για να βελτιώσουμε την ποιότητα των χώρων πρασίνου και ταυτόχρονα να πείσουμε τους πολίτες να συμμετέχουν περισσότερο στις δράσεις ευαισθητοποίησης».
Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία του ΟΟΣΑ, σε κάθε κάτοικο της Αθήνας αντιστοιχούν μόλις 0,96 τ.μ. πρασίνου, ενώ βάσει έρευνας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου η αναλογία στη Θεσσαλονίκη διαμορφώνεται σε 2,14 τ.μ. ανά κάτοικο, τη στιγμή που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί πως η ελάχιστη αναλογία πρασίνου στις πόλεις δεν πρέπει να είναι κάτω από 9 τ.μ./κάτοικο. Οι πολίτες της Αθήνας και του Ηρακλείου Κρήτης, όπως αποτυπώνεται στο Ευρωβαρόμετρο του 2013 «Ποιότητα ζωής στις πόλεις», είναι από τους πλέον απογοητευμένους της Ε.Ε. αναφορικά με την ύπαρξη χώρων πρασίνου στην πόλη τους.
Η απλή χρήση της εφαρμογής βοηθά τους πολίτες να εντοπίζουν και να αξιολογούν τους κοντινούς χώρους πρασίνου, ως προς την καθαριότητα, την ευταξία και τη συνολική κατάσταση που επικρατεί. Ο πολίτης μπορεί να «ανεβάζει» φωτογραφίες από το σημείο προκειμένου να έχουν εικόνα και οι άλλοι χρήστες. Μια πρωτοτυπία που ενισχύει την αλληλεπίδραση είναι ότι αν κάποιος διαφωνεί με την αξιολόγηση ενός χρήστη, μπορεί να κάνει αναφορά και να επανεξεταστεί η βαθμολογία. «Θέλαμε να δώσουμε την αφορμή στους πολίτες να βγουν έξω από το σπίτι, να νοιαστούν περισσότερο για τις πράσινες οάσεις της πόλης ή της γειτονιάς τους. Θέλαμε επίσης να βρούμε έναν τρόπο να κινητοποιήσουμε τις δημοτικές αρχές, πολλές από τις οποίες ενδιαφέρονται για τους πράσινους χώρους μόνο όταν πλησιάζουν εκλογές. Κι όλα αυτά, θέλαμε να τα επιτύχουμε με έναν όσο το δυνατό πιο φιλικό για τον πολίτη τρόπο».
Τι λένε οι χρήστες
Τα σχόλια των χρηστών σχετίζονται κατά κύριο λόγο με τα σκουπίδια, τις ακαθαρσίες κατοικίδιων και τους βανδαλισμούς που εντοπίζονται συχνά σε πολλά σημεία πρασίνου. «Η οικονομική κρίση κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα και περιορίζει τις δυνατότητες των δημοτικών αρχών να βελτιώσουν τα πράγματα, ακόμα κι όταν έχουν καλή διάθεση. Ο κ. Πληθάρας εκτιμά ότι οι ομάδες πολιτών που προσπαθούν εθελοντικά να περισώσουν την κατάσταση όπως το δίκτυο εθελοντών στο Πάρκο Τρίτση, ένα πάρκο που έχει πραγματικά εγκαταλειφθεί στην τύχη του, συχνά τα καταφέρνει να περισώσει αυτούς τους χώρους. «Ομως κακά τα ψέματα, χωρίς αλλαγή νοοτροπίας, χωρίς πίεση προς τις δημοτικές αρχές, χωρίς τον πολίτη σε ρόλο συνδιαμορφωτή, ελάχιστα μπορούν να γίνουν».
Ο Νίκος Μπελαβίλας, αναπληρωτής καθηγητής ΕΜΠ και διευθυντής εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος, διευκρινίζει στην «Κ» ότι «πρέπει να κάνουμε μια διάκριση. Δεν ζούμε στη Στοκχόλμη που έχει υγρό, δροσερό κλίμα και πλούσια εδάφη. Ζούμε στη Μεσόγειο! Αυτό είναι το ελληνικό πάρκο και αυτό πρέπει να αγαπήσουμε. Ενα πάρκο που έχει πεύκα και κυπαρίσσια, θάμνους και άγριο χορτάρι. Μη φανταζόμαστε ότι πάρκο είναι ό,τι έχει μέσα άγριες βελανιδιές και τεράστια δέντρα».
Οπως διευκρινίζει, οι πολίτες μπορούν να διατηρούν τους χώρους αυτούς καθαρούς μέσα από εθελοντικές δράσεις όπως γίνεται σε άλλες χώρες. «Εμείς φροντίζουμε τον δημόσιο χώρο; Οχι! Ξεκινώντας από τα σκουπίδια που τα αφήνουμε στη μέση του δρόμου, ρυπαίνοντας τον τόπο μέχρι την εγκατάλειψη των μικρών συνοικιακών χώρων πρασίνου. Θα ήταν πολύ εύκολο αν οι ίδιοι οι κάτοικοι μέσω πρωτοβουλιών φρόντιζαν τη γειτονιά τους». Οπως επισημαίνει ο κ. Μπελαβίλας, έχει σημασία να καταλάβουμε ότι και οι μικρές πράσινες οάσεις μέσα στις γειτονιές των πόλεων μπορούν να στήσουν ένα ισχυρό πράσινο δίκτυο.
