Το βλέπουμε πλέον παντού. Σε καφέ, σε εστιατόρια, στον χώρο εργασίας μας. Απροκάλυπτα, απενοχοποιημένα, όλο και περισσότεροι φίλοι, συνάδελφοι, συνεστιαζόμενοι, με το ηλεκτρονικό τσιγάρο στο χέρι, δημιουργούν τα δικά τους σύννεφα «ατμού». Το σύνηθες «μότο» τους: «δεν βλάπτω κανέναν». Το ηλεκτρονικό τσιγάρο ξεκίνησε πριν από περίπου 7-8 χρόνια στην Ελλάδα σαν μια νέα μόδα. Για κάποιους καπνιστές αποτέλεσε και ένα παιχνίδι με τις υγειονομικές και ελεγκτικές αρχές, όταν η νομοθέτηση της καθολικής απαγόρευσης του καπνίσματος (του κανονικού τσιγάρου) σε δημόσιους κλειστούς χώρους ήταν πολύ πρόσφατη και, έστω σε μικρό βαθμό, εφαρμοζόταν.
Σταδιακά, προβλήθηκε ως ένα μέσο απαλλαγής από το τσιγάρο και τις βλαπτικές επιδράσεις του. Ετσι, το ηλεκτρονικό κάπνισμα έγινε «άτμισμα» και οι όσοι το χρησιμοποιούν «ατμιστές» που διεκδικούν για τον εαυτό τους τον τίτλο του πρώην καπνιστή. Σήμερα τουλάχιστον 200.000 Ελληνες «ατμίζουν» και ο αριθμός τους αυξάνεται διαρκώς. Ανάλογη ανάπτυξη, παρά τις αντιξοότητες και τις ασφυκτικές συνθήκες της αγοράς, παρατηρείται και στις επιχειρήσεις εμπορίας με περισσότερα από 300 εξειδικευμένα καταστήματα και άνω των 1.000 σημείων πώλησης αυτή τη στιγμή, σε όλη την περιφέρεια. Οποιος έχει επισκεφθεί ένα εξειδικευμένο κατάστημα πώλησης ηλεκτρονικών τσιγάρων, ή έστω έχει περιηγηθεί σε ιστοσελίδες πώλησής τους, το πιο πιθανόν είναι να έχει εκπλαγεί από τη μεγάλη ποικιλία των προϊόντων. Από την αρχή, το ηλεκτρονικό τσιγάρο αντιμετωπίστηκε με επιφυλακτικότητα από την επιστημονική κοινότητα, με τη λογική ότι πρόκειται για ένα νέο προϊόν που δεν έχει μελετηθεί επαρκώς για ενδεχόμενες επιπτώσεις στην υγεία όσων το χρησιμοποιούν. Αντικρουόμενες δηλώσεις σχετικά με το εάν είναι επικίνδυνο ή ακίνδυνο από ερευνητές και γιατρούς ενέτειναν την αβεβαιότητα. H κοινοτική οδηγία (2014/40/EE), τελικά ενέταξε το ηλεκτρονικό κάπνισμα στα καπνικά προϊόντα.
Το ελληνικό υπουργείο Υγείας ετοιμάζεται να κάνει ένα βήμα ακόμα πιο πέρα. Με σχέδιο νόμου που αναμένεται να προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή το επόμενο διάστημα, προσαρμόζει την ελληνική νομοθεσία προς την οδηγία ως προς το αυστηρότερο και μεταξύ άλλων απαγορεύει τη χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου σε κλειστούς δημόσιους χώρους, επιβάλλει Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης για τα προϊόντα ατμίσματος και απαγορεύει τη διαφήμισή τους. Η βασική φιλοσοφία είναι ότι εφόσον το ηλεκτρονικό τσιγάρο εντάσσεται στα καπνικά προϊόντα θα πρέπει και η αντιμετώπιση από την πολιτεία να είναι αντίστοιχη. Η εξέλιξη αυτή έφερε τους ατμιστές… υπ’ ατμόν. Με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό ζητούν να μην εξισωθεί το άτμισμα με το παραδοσιακό κάπνισμα όχι μόνο στους χώρους καπνίσματος αλλά και στη συνείδηση των πολιτών. Χαρακτηρίζουν το άτμισμα ως την πιο αποτελεσματική μέθοδο διακοπής του καπνίσματος, υποστηρίζοντας ότι με το νομοσχέδιο η πολιτεία αποκλείει την τελευταία δυνατότητα απεξάρτησης από το τσιγάρο που έχουν οι φανατικοί καπνιστές. Οπως ανέφεραν μάλιστα σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου, 6,1 εκατομμύρια Ευρωπαίοι έχουν διακόψει και 9 εκατομμύρια έχουν ελαττώσει το κάπνισμα με τη βοήθεια συσκευών ατμίσματος, το οποίο είναι 95% λιγότερο βλαπτικό από το κάπνισμα και δεν επηρεάζει τους «παθητικούς ατμιστές». Καταγγέλλουν δε ότι το νομοσχέδιο βαίνει προς ψήφιση χωρίς να έχουν κληθεί οι ίδιοι σε διάλογο και χωρίς να έχει ζητηθεί η γνώμη ερευνητών που έχουν ασχοληθεί με το θέμα. Το υπουργείο Υγείας, πάντως, βασίστηκε σε εισήγηση Επιτροπής στην οποία συμμετείχαν και εκπρόσωποι επιστημονικών εταιρειών.
Για το υπουργείο Υγείας, πάντως, το «στοίχημα» παραμένει η εφαρμογή του νόμου που θα ψηφιστεί. Και φυσικά η εφαρμογή της απαγόρευσης του συμβατικού καπνίσματος η οποία, απουσία ελεγκτικών μηχανισμών, έχει γίνει και η ίδια καπνός.
