Ειλικρινά σας το λέω, μου είχε λείψει ο Νάρκισσος! Διότι είναι γεννημένος για το είδος του έργου στο οποίο εμείς μετέχουμε ως κομπάρσοι: την ιλαροτραγωδία της κυβέρνησης Συριζανέλ. Του βγαίνει η γκάφα –καθώς και πολλά άλλα– με τόση φυσικότητα, που τον κάνει αξεπέραστο. Δείτε, λ.χ., πώς ο Βαρουφάκης, με την απάντησή του στον Στουρνάρα, μας παραδίδει ένα μικρό σουρεαλιστικό αριστούργημα: «Ως υπουργός Οικονομικών μιας πτωχευμένης χώρας ταξίδευα (οικονομική θέση!) για τη Φρανκφούρτη με σκοπό να πείσω τον πρόεδρο της ΕΚΤ ότι προαπαιτούμενο ανάκαμψης ήταν η απομείωση του δημοσίου χρέους», αναφέρει στη δήλωσή του. (Το θαυμαστικό εντός παρενθέσεως δίνει, υποθέτω, το μέγεθος της θυσίας που υπέστη…)
Τι λες, βρε χρυσό μου παιδί! Ωστε γι’ αυτό ταξίδευε οικονομική θέση. Μήπως για τον ίδιο λόγο δεν φορούσε γραβάτα; Γι’ αυτό επίσης σήκωνε τα πέτα του σακακιού του, για να δείξει στον άκαρδο Ντράγκι ότι κρυώνει και να τον πείσει να μειώσει το χρέος; Ναι, αφού το λέει ο ίδιος. Προφανώς το ίδιο προσπαθούσε να πετύχει και όταν φωτογραφιζόταν χοροπηδώντας με φόντο την Ακρόπολη, σερβίροντας ψαρούκλες και παίζοντας πιάνο, για το Paris Match. Κρίμα που ο Ντράγκι είναι ένας στυγνός τραπεζίτης χωρίς τις ευαισθησίες του Νάρκισσου και δεν το κατάλαβε. Ισως θα έπρεπε να είχε προσπαθήσει με ακόμη πιο ανορθόδοξα μέσα, ας πούμε, να σηκωθεί στη μέση του Eurogroup και να τραγουδήσει λικνιζόμενος το «My heart belongs to daddy» – είμαι βέβαιος ότι το ερμηνεύει καλύτερα από τη Μέριλιν. Και όμως, σε αυτό τον απίθανο άνθρωπο εμπιστεύθηκε η κυβέρνηση εν λευκώ τη διαπραγμάτευση με τους εταίρους.
Με την απάντησή του στον Στουρνάρα, λέει όμως και δύο σοβαρά πράγματα που αξίζει να τα προσέξουμε. Πρώτον, όχι μόνον επιβεβαιώνει ότι έλεγε στον Ντράγκι αυτά ακριβώς που τον έκαναν να σφίξει τη θηλιά περισσότερο (με την παύση αποδοχής ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ), αλλά και ότι αυτό ήταν η πολιτική της κυβέρνησης, όχι η προσωπική του. Αυτό είναι το νόημα των αναφορών του στην «εκλεγμένη κυβέρνηση» και στις 140.000 ψήφους που είχε λάβει ο ίδιος στις εκλογές.
Ως προς τον συγκεκριμένο ισχυρισμό, ο Νάρκισσος έχει δίκιο. Αυτός προσωπικά χειριζόταν την υπόθεση κατά το δοκούν. Εξάλλου, τότε οι άλλοι ήσαν ακόμη τελείως αδιάφοροι για τις ευρωπαϊκούς θεσμούς και άσχετοι με τις διαδικασίες. Δεν ήσαν καν σε θέση να αρχίσουν να συλλαμβάνουν τις επιπτώσεις ενός Grexit. Υπήρχε, επίσης, το περιβόητο Σχέδιο Β, με τον γνωστό Παναγιώτη σε ρόλο μπουκαδόρου στο Νομισματοκοπείο. Ο,τι έκανε ο Βαρουφάκης –όχι μόνον τα όσα έλεγε–, οι θεατρινισμοί, τα νάζια και οι τσιρίδες, τα φιλάρεσκα καμώματα και οι προσκλήσεις, αποσκοπούσαν στη ρήξη, γιατί αυτή ήταν η άρρητη, μα καθόλου κρυφή, πολιτική της κυβέρνησης. Απλώς, ο Τσίπρας δεν ήταν έτοιμος για το άλμα στο κενό, επειδή συνειδητοποίησε κάποια στιγμή τι φοβερές επιπτώσεις θα είχε η έξοδος για τον ίδιο προσωπικά.
Το σχέδιο για ρήξη με την Ευρώπη κατέληξε σε ρήξη μεταξύ Νάρκισσου και Τσίπρα, λόγω διάστασης φιλοδοξιών. Ιδεωδώς, ο Νάρκισσος ήθελε να περάσει στην Ιστορία ως ο άνθρωπος που γκρέμισε το ευρώ. Αν το πετύχαινε, η μορφή του θα είχε εσαεί μια θέση στα ιστορικά ντοκιμαντέρ που θα παράγονταν εκατό χρόνια μετά τον θάνατό του. Τι περισσότερο να θέλει ένας Νάρκισσος για να είναι ικανοποιημένος. Αφήστε, δε, ότι θα περνούσε ζωή χαρισάμενη, εισπράττοντας αμοιβές για να αφηγείται πώς τα κατάφερε. Ο Τσίπρας, όμως, ήθελε την εξουσία, να την κρατήσει και να τη χαρεί. Δεν τον νοιάζει η Ιστορία, γιατί το δικό του ιδεώδες θα ήταν να την ξαναγράψει μόνος του, όπως οι δικτάτορες που θαυμάζει με τα εξωτικά ονόματα (Λένιν, Στάλιν, Μάο και δεν συμμαζεύεται…)
Τελικά και οι δύο πήραν το ίδιο μάθημα: ότι το λεγόμενο από τους ειδικούς «ευρωπαϊκό πρότζεκτ», όλη αυτή η ιστορία που ξεκίνησε με την ενοποίηση της αγοράς άνθρακα και χάλυβα το 1952 και ευτυχώς συνεχίζεται, είναι κάτι απείρως μεγαλύτερο από τις αυταπάτες του ενός ή τις φαντασιώσεις μεγαλείου του άλλου. Εκείνος, δε, που έχασε τα περισσότερα είναι ο Νάρκισσος. Διότι θα απαντήσει εκτενέστερα αύριο, μέσω της «Εφημερίδας των Συντακτών» και όχι μέσω των New York Times, όπως θα ήθελε. Επίσης, ποιο σοβαρό πανεπιστήμιο στον κόσμο θα τον έπαιρνε για να του εμπιστευθεί πρωτοετείς; Η απάντηση βρίσκεται στο γεγονός ότι προσπαθεί να επιστρέψει στο ελληνικό πανεπιστήμιο με ειδικούς όρους. Για τον Βαρουφάκη, το όνειρο κράτησε κάτι περισσότερο από 15 λεπτά δημοσιότητας· αυτό ήταν όμως και πέρασε.
Το δεύτερο ενδιαφέρον που λέει με τη δήλωσή του είναι ακόμη σοβαρότερο. Κατηγορώντας τον Στουρνάρα ότι δεν συμμορφώθηκε με την κυβερνητική πολιτική και μάλιστα με τόσο φορτισμένη γλώσσα (π.χ. «ιερή υποχρέωση»), αποκαλύπτει σε όσους δεν το είχαν καταλάβει ώς τώρα ότι αυτοί που εξακολουθούν να μας κυβερνούν δεν αντιλαμβάνονται καν ποια είναι η θέση της χώρας μέσα στο ευρωπαϊκό σύστημα, ούτε ποιες υποχρεώσεις απορρέουν από τις διεθνείς δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει. Δεν καταλαβαίνει καν (ή παριστάνει) ποιος είναι ο ρόλος του κεντρικού τραπεζίτη στην Ελλάδα, όπως έχει διαμορφωθεί το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Αλλά, θα μου πείτε, έτσι δεν είναι η πλειονότητα των Ελλήνων; Εμείς –δηλαδή αυτοί– και οι Ευρωπαίοι…
Πνευματική συγγένεια
Αληθινό γεγονός. Ενας φίλος μου πέτυχε χθες ένα φίλο του Γιώργου. Τον ρωτάει αμέσως αυτό που μας καίει όλους: τι κάνει ο πρόεδρος. «Είναι στη Νότιο Αφρική με τη Σοσιαλιστική Διεθνή», απαντά ο φίλος του Γιώργου. Ο δικός μου επιστρέφει στο γραφείο του, ελέγχει στο Ιντερνετ τις κινήσεις του Γιώργου και διαπιστώνει ότι βρίσκεται στην Γκάνα. Τι Νότιος Αφρική, τι Γκάνα; Μικρή η διαφορά, θα πείτε. Ναι, αλλά καταλαβαίνουμε όλοι, νομίζω, γιατί αυτοί οι δύο είναι ακόμη τόσο καλοί φίλοι. Τους ενώνει η πνευματική συγγένεια…
