Επανέρχεται στην επικαιρότητα η διαμάχη μεταξύ των μοναχών και των αναρριχητών για την πρόσβαση στα Μετέωρα. Τον περασμένο μήνα, μετά την κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων από την Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου, ακυρώθηκε το διεθνές φεστιβάλ σχοινοβασίας Μετεώρων, που ήταν προγραμματισμένο για τις 17-23 Απριλίου (κάτι αντίστοιχο είχε επαναληφθεί, με παρέμβαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, το καλοκαίρι του 2014, όταν είχε ακυρωθεί φεστιβάλ αναρρίχηης). Στη συνέχεια, στις 20 Απριλίου, δημοσιεύθηκε το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος προς εφαρμογή του ν. 2351/1995 (ΦΕΚ 225/Α΄/1111995) και εστάλη για γνωμοδότηση στο περιφερειακό συμβούλιο Θεσσαλίας, «ερήμην των πολιτών», όπως καταγγέλλει η κίνηση πολιτών «Μετέωρα για Ολους». Ο ν. 2351/1195 αναγνώριζε ως «ιερό χώρο» τα Μετέωρα (που ανήκε ήδη στην α΄ αρχαιολογική ζώνη προστασίας και ήταν Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς προστατευόμενο από την UNESCO). Στο πλαίσιο της ιερότητας του χώρου, επέβαλε περιορισμούς στις δραστηριότητες που θα επιτρέπονται στην περιοχή, οι οποίες θα καθορίζονταν από μελλοντικό προεδρικό διάταγμα.
Στο σχέδιο Π.Δ. που δημοσιεύθηκε στις 20/4 συμπεριλαμβάνονται στις απαγορευμένες δραστηριότητες η αναρρίχηση, το BASE jumping (ελεύθερη πτώση από βράχια), η σχοινοβασία και η κατασκήνωση. Πηγές του υπουργείου Πολιτισμού αναφέρουν στην «Κ» ότι το σχέδιο βασίστηκε στη γνωμοδότηση του ΚΑΣ και ότι «κρατάει μία ισορροπία μεταξύ των αναγκών των μονών και των δικαιωμάτων των αθλητών». Συγκεκριμένα, σημειώνεται ότι «δεν έχει απαγορευθεί η αναρρίχηση», απλώς έχει περιοριστεί σε συγκεκριμένους βράχους – μόνον 26 από τους συνολικά περίπου 150, όπως επιμένουν οι υποστηρικτές του σχεδίου, μεταξύ των οποίων και η δημοτική αρχή Καλαμπάκας.
Η Δώρα Νούσια, αναρριχήτρια και εκπρόσωπος της κίνησης «Μετέωρα για Ολους», απορρίπτει αυτούς τους ισχυρισμούς. «Ολοι οι μεγάλοι βράχοι, όλες οι διαδρομές διεθνούς ενδιαφέροντος, μένουν εκτός με τη διατύπωση του Π.Δ. ως έχει, συνολικά το 75% του αναπτύγματος των Μετεώρων». Οπως εξηγεί η κ. Νούσια, η ισχύουσα διατύπωση αποκλείει τους αναρριχητές ολοσχερώς από βράχους στους οποίους υπάρχουν αρχαιολογικά κατάλοιπα πολύ μικρής έκτασης, που μοιάζουν να έχουν αξιολογηθεί με ανεπαρκώς επιστημονικές μεθόδους. «Εμείς ζητάμε οι περιορισμοί να αφορούν τις μικρές αυτές εκτάσεις των καταλοίπων, κατάλληλα οριοθετημένων, όχι ολόκληρους τους βράχους», αναφέρει, ισχυριζόμενη ότι οι κεντρικές υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού δεν έχουν την πραγματική εικόνα της κατάστασης.
Εγκριση και ενστάσεις
Το περιφερειακό συμβούλιο Θεσσαλίας την περασμένη εβδομάδα, σε μια συνεδρίαση που ακούστηκαν όλες οι φωνές, ενέκρινε το σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος. Στην εισήγησή του, ο δήμαρχος Καλαμπάκας Χρήστος Σινάνης είπε ότι δεν αντιτίθεται σε ήπιες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, αλλά «στην ανεξέλεγκτη κατάσταση και την αναρχία που επικρατεί σήμερα». Ωστόσο, η κ. Νούσια δεν είναι έτοιμη να εγκαταλείψει τη μάχη: «Για πρώτη φορά ακούστηκαν πολλές ενστάσεις στα σχέδια των μονών», αναφέρει. Οι αναρριχητές θα προσπαθήσουν τις επόμενες εβδομάδες να εισαγάγουν στην τελική εκδοχή του Π.Δ. μία διάταξη που θα περιορίζει σημαντικά την εμβέλεια των περιορισμών. Αν δεν τα καταφέρουν, θα προσφύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
