Φέτος το καλοκαίρι το «τελετουργικό» στον «Σκορπιό», στην Παράγκα, ξεκινάει πριν από τη δύση του ηλίου και η φωτιά που καίει φέρνει κοντά ένα κουλ πλήθος που συνδυάζει το boho με το casual chic. Πάνω στα beach μαξιλάρια, xαλαρές selfies με το ένα χέρι και ίσως ένα Wild Island (τζιν, λάιμ, μέλι και αγγούρι) στο άλλο.
Τα ασπρόμαυρα μυκονιάτικα στιγμιότυπα του Αριστοτέλη, της Τζάκι και της Σοράγια ανήκουν πλέον στη (συλλογική) μνήμη. Όπως και τα αυτο-οργανωμένα πάρτι σε ερημικές παραλίες του νησιού. H Μύκονος σήμερα «ακούγεται» αλλιώς: «ντους» με μπουκάλια σαμπάνιας, χορός πάνω στο τραπέζι μετά το μεσημεριανό φαγητό, ξαπλώστρες σε τιμές ξενοδοχείου, νεαρές υπάρξεις σε αναζήτηση «σπόνσορα».
Η εποχή της «βίλας στη Μύκονο» δεν είναι πολύ μακριά. Την τεράστια ανάπτυξη την περίοδο 1992-2009, κυρίως στη δόμηση κατοικιών και στην ανάπτυξη επιχειρήσεων εστίασης, σταμάτησε η επέλαση της κρίσης. Από το 2012, όμως, έχει ανοίξει για το νησί ένα φρέσκο κεφάλαιο με κύριο χαρακτηριστικό αλματώδη νούμερα αφίξεων και ένα διαφοροποιημένο πελατολόγιο.
«Η Μύκονος έχει το προνόμιο να είναι ένα νησί πολλών ταχυτήτων», λέει στο «Κ» ο 35χρονος δήμαρχος του νησιού, Κωνσταντίνος Κουκάς.
Μια ταχύτητα είναι εκείνη της κρουαζιέρας, «οι επισκέπτες της οποίας είναι καλοδεχούμενοι και έρχονται κατά τη διάρκεια της ημέρας», συμπληρώνει. «Και έτσι που έχει εξελιχθεί η δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μια φωτογραφία του ανεμόμυλου της Μικρής Βενετίας στον λογαριασμό του Instagram μιας επισκέπτριας από το Τέξας είναι διαφήμιση. Ο στόχος είναι να ξαναέρθει να μείνει ή να προτρέψει άλλους να έρθουν».
«Απόβαση» από τη Μέση Ανατολή
Παράλληλα, όμως, το νησί έχει αναπτυχθεί και ως προορισμός υπερπολυτελείας, ο οποίος στα διεθνή υψηλά οικονομικά «κλιμάκια» ταξιδεύει από στόμα σε στόμα. Σύμφωνα με το υπουργείο Τουρισμού, η Περιφερειακή Ενότητα Μυκόνου διαθέτει σήμερα 39 ξενοδοχεία 5 αστέρων. «Επειδή έχουν ανέβει οι υπηρεσίες, έχουν ανέβει και οι τιμές, γιατί μιλάμε για μια ιδιωτική οικονομία με όρους προσφοράς-ζήτησης», σημειώνει ο δήμαρχος.
Με τη λήξη του Ραμαζανιού (στις 26 Ιουνίου φέτος) αναμένονται πολίτες από την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τον Λίβανο, μεταξύ άλλων, για να κάνουν την ετήσια «απόβασή» τους στο νησί, η οποία διαρκεί συνήθως μία με δύο εβδομάδες. Πρόκειται για πελάτες με «όρεξη», στους οποίους αρέσει να «φαίνονται», λένε οι Μυκονιάτες. Περισσότεροι όμως είναι τα τελευταία χρόνια και οι Αμερικανοί, οι Αυστραλοί και οι Ισραηλινοί (με κατευθείαν πτήσεις από Τελ Αβίβ) που επισκέπτονται το νησί, ενώ αναμένονται και Τούρκοι, Γάλλοι και Ελβετοί – οι τελευταίοι συνήθως τον Μάιο και τον Σεπτέμβριο.
«Η Μύκονος είναι σήμερα high-end destination και συναγωνίζεται μέρη όπως το Σεν Τροπέ, η Ίμπιζα, έως έναν βαθμό, και το Σεν Μπαρτ της Καραϊβικής. Γι’ αυτό είναι αυτό που λένε “κράτος εν κράτει”, μια αγορά από μόνη της», σημειώνει ο Ιωάννης Καλεσάκης, ιδρυτής της Magnificent, της πρώτης ελληνικής εταιρείας που ειδικεύτηκε στην παροχή ολοκληρωμένων luxury travel υπηρεσιών, όπως ενοικιάσεις πολυτελών κατοικιών και οργάνωση ειδικών events.
Αέρας πολυτέλειας στο κατάστημα Linea Piu. (Φωτόγραφία: Σπύρος Παλούκης)
«Το νησί είναι ένα case study πάνω σε πολλά θέματα που αφορούν στη φιλοξενία παγκοσμίως», συμπληρώνει ο κ. Καλεσάκης, ο οποίος υπολογίζει ότι ένας μέσος ημερήσιος προϋπολογισμός για μια άνετη μέρα στο νησί φτάνει σήμερα τα 400 ευρώ, ποσό που σίγουρα δεν ισχύει για δικούς του πελάτες, όπως ο Τζόρτζιο Αρμάνι και οι δίδυμοι Ντιν και Νταν Κάτεν της Dsquared2. Οι πιο εκλεπτυσμένοι «ταξιδιώτες» και όχι «τουρίστες», επισημαίνει ο κ. Καλεσάκης, είναι κυρίως εβραϊκής καταγωγής, άνθρωποι που αναζητούν το περίφημο «value for money» και είναι έτοιμοι να πληρώσουν ένα «σοβαρό» αντίτιμο για υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Είναι εκείνοι που θα σαλπάρουν για ένα πικνίκ στη Δήλο και θα πετάξουν με ελικόπτερο για μια γευσιγνωσία κρασιών στη Σαντορίνη, το σούρουπο.
Γιατί διαλέγουν τη Μύκονο; «Το νησί έχει πάρα πολλές καλές παραλίες, παρά την ανοικοδόμηση διατηρεί έναν χαρακτήρα, έχει μια ιστορία – το πρώτο world trade center, το οποίο ήταν στη Δήλο, θεωρείται το πρώτο tax free μέρος του κόσμου, όπως είναι το Μονακό», σημειώνει ο κ. Καλεσάκης.
Και οι Έλληνες;
Την ίδια στιγμή, η γενικότερη αποδυνάμωση της εγχώριας αλλά και της διεθνούς μεσαίας τάξης έχει μεγαλώσει την τουριστική ψαλίδα. «Δεν θέλετε Έλληνες, μου λένε. Δεν μπορείς όμως να πεις στον επιχειρηματία τι θα χρεώσει», λέει ο κ. Κουκάς. «Υπάρχουν κι εκείνοι με χαμηλότερο προϋπολογισμό, όπως Βορειοευρωπαίοι και Αυστραλοί, οι οποίοι διασκεδάζουν στα πιο οργανωμένα, μαζικά κλαμπ. Υπάρχουν εκείνοι που έρχονται για τη Δήλο, αλλά και εκείνοι που έχουν σπίτια εδώ, Έλληνες ή αλλοδαποί. Υπάρχει και το κομμάτι των γκέι που έχει ξανανέβει».
Την ίδια στιγμή, καταφτάνουν Ινδοί και Βραζιλιάνοι –δύο νέες αγορές–, ενώ οι Κινέζοι έρχονται τους πιο ήσυχους μήνες. Η συμφωνία με τη Fraport οδηγεί σε αύξηση της έκτασης του αεροδρομίου και βελτίωση των υπηρεσιών του, ενώ την ίδια ώρα μια δημοτική «επιτροπή αισθητικής» λειτουργεί συμβουλευτικά και «κατασταλτικά», κατά τον κ. Κουκά, εμποδίζοντας, όπως υποστηρίζει, «πολλά να γίνουν, που δεν τα έχει δει ο κόσμος».
Τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα στο νησί δημιουργεί η αδυναμία των υπαλλήλων –κυρίως των δημοσίων–να βρουν στέγη, καθώς οι περισσότεροι νοικιάζουν «τουριστικά». Σύμφωνα με τον κ. Κουκά, γίνονται κλήσεις προς τους ιδιοκτήτες ακινήτων για φιλικότερες τιμές. Το θέμα έχει προεκτάσεις στην ασφάλεια, στην υγεία και στην παιδεία, μεταξύ άλλων, γιατί, «όταν δεν έρχεται αστυνόμος, γιατρός και δάσκαλος, μειώνεται η παρουσία του κράτους», λέει ο δήμαρχος.
Ο δήμος έχει προτείνει στο υπουργείο Εσωτερικών μια τροπολογία για χρηματοδότηση σε επίπεδο σίτισης και στέγασης για κάποιες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων, κάτι που σήμερα ισχύει μόνο για αγροτικούς και επικουρικούς γιατρούς.
Γι’ αυτή τη σεζόν, σε συνεννόηση με επιχειρηματίες του νησιού, καλύπτονται κάποιες καίριες θέσεις, μέσω αποσπάσεων, στο ΕΚΑΒ και στην πυροσβεστική. Την ίδια ώρα, στη μόνιμη δύναμη των 18 αστυνομικών του νησιού θα προστεθούν φέτος 16 εποχικοί –πέρυσι σημειώθηκε σωρεία ληστειών σε πολυτελείς οικίες–, ενώ παράλληλα συνεχίζεται η παρουσία ιδιωτικής εταιρείας ασφάλειας που περιφρουρεί τον παραδοσιακό οικισμό.
Όλα (σχεδόν) ιδιωτικά
Η πρόσφατη δημοπράτηση των παλιών δημοτικών τουαλετών της Χώρας δημιούργησε αρκετή «κουβέντα». Πλειοδότες οι επιχειρηματίες του γκρουπ Jackie O’ (του δημοφιλούς μπαρ και beach μπαρ-εστιατορίου), οι οποίοι «δούλεψαν» την ανακαίνιση με τον χαρακτηριστικό τους ντιζάιν τρόπο. Η ενοικίαση ισχύει για 5 χρόνια (με μηνιαίο μίσθωμα 1.950 ευρώ) και αντίτιμο 1 ευρώ.
Αν τα μεγάλα προβλήματα υποδομής οδήγησαν στην επέκταση του ιδιωτικού τομέα στο νησί, μέσα από την ανάπτυξη ιδιωτικών ιατρικών κέντρων και ενός ιδιωτικού σχολείου, μεταξύ άλλων, η ύφεση έφερε ανακατατάξεις στην ντόπια αγορά ακινήτων.
«Τα οικονομικά άλλαξαν τα πάντα στην Ελλάδα και οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια διαθέτουν τα σπίτια τους. Παλιά ο Έλληνας δεν μίσθωνε ποτέ την κατοικία του, δεν έβαζε ποτέ κάποιον να κοιμηθεί στο κρεβάτι του, κάτι που ξεκίνησε σιγά σιγά λόγω ανάγκης, από το 2010», σημειώνει ο Γιάννης Ρεβύθης, ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Mykonos Real Estate και πρόεδρος του συλλόγου μεσιτών Αθηνών-Αττικής. «Οι πωλήσεις έχουν να κάνουν με την υψηλή φορολογία και την ακριβή συντήρηση. Από την άλλη, ο φόρος μεταβίβασης έπεσε από το 10% στο 3%. Υπάρχουν και οι μη Ευρωπαίοι πελάτες που αγοράζουν με σκοπό να αποκτήσουν τη “Χρυσή βίζα”».
Μία από τις μεγαλύτερες, τελευταίες «μεσιτικές» ειδήσεις ήταν η πώληση μιας μυκονιάτικης βίλας από ιδιοκτήτη που ζει στο Λονδίνο σε Αιγύπτιο επιχειρηματία έναντι 6,5 εκατ. ευρώ.
Ντιζάιν κουκέτες στο πρώτο boutique hostel της Μυκόνου, Mycocoon (Φωτογραφία: Σπύρος Παλούκης)
Η Μύκονος των αντιθέσεων
Στο νησί των αντιθέσεων, η τιμή των 120.000 ευρώ για μια 30λιτρη σαμπάνια Armand De Brignac Midas στο Nammos χρόνια τώρα κάνει τον γύρο του κόσμου. Λιγότεροι ξέρουν όμως ότι στην αντίπερα οικονομική όχθη, στο πρώτο boutique hostel του νησιού, το φρεσκοβαμμένο Mycocoon με τις μονές και διπλές κουκέτες, η διαμονή κυμαίνεται στα 25 με 50 ευρώ.
Στα σοκάκια στο Ματογιάννι της Χώρας –εκεί όπου ακόμα και τα σκαλάκια νοικιάζονται για «επαγγελματική στέγη»– κάποιοι περιμένουν την εμφάνιση «μεγαλογνωστών», ενώ το «νησιώτικο» λουκ φέτος «δείχνει» προς σορτ και σανδάλια-gladiator.
Η Μύκονος έχει αποκτήσει εδώ και λίγες μέρες τη δική της μπίρα, τη Mikonu, «εγχώριας» παραγωγής, ενώ το μοναδικό άρωμα του νησιού είναι unisex και φέρει την υπογραφή του βετεράνου στυλίστα Al Giga, ο οποίος στην μπουτίκ του παρουσιάζει τη δουλειά Ελλήνων σχεδιαστών. Συλλογή ειδικά για το νησί (σε χρυσό, μαλαχίτη και λάπις-λάζουλι) δημιούργησε ο κοσμηματοποιός Νίκος Κούλης, ενώ μόνο στη Μύκονο διατίθεται το μοτίβο «Enoplon Dynameon» της Louis Vuitton (πρόκειται για τη διεύθυνση του καταστήματος στη Χώρα), αλλά και οι μυκονιάτικοι μύλοι και το «μάτι» σε μαγιό της Vilebrequin.
Δίπλα στο αεροδρόμιο, η DJ Βούλα Βαμβακάρη βρίσκεται για άλλη μία χρονιά στα decks του σούπερ μάρκετ Flora, όπου η σαμπάνια Jeroboam Cristal 2002 πωλείται στα 16.531,96 ευρώ. Διεθνή brands εστίασης, όπως το Hakkasan (στη βερσιόν «Ling Ling»), το Buddha Bar (στη Santa Marina) και το Nobu (στο Belvedere) συνεχίζουν την πορεία τους.
Σ’ ένα πριβέ πάρτι γενεθλίων τον Ιούλιο, όπου ανάμεσα στους 300 καλεσμένους συγκαταλέγεται η κατά καιρούς «άτακτη» πριγκίπισσα Σάρα Φέργκιουσον, το dress code θα είναι το «ξυπόλυτο black tie». Γιατί είναι τόσο σημαντικό να ξεχωρίζεις; «Κάποιους ανθρώπους τούς ιντριγκάρει η ιδέα ότι τους μεταχειρίζεσαι ιδιαίτερα, ότι τους κάνεις να νιώθουν σημαντικοί», καταλήγει ο κ. Καλεσάκης. «Κάποιοι άλλοι το επιθυμούν λόγω του φόρτου εργασίας που έχουν. Μερικοί θεωρούν ότι, επειδή πληρώνουν, πρέπει να παίρνουν κάτι. Για μας σημασία έχει η ποιότητα της ζωής».
Στο μεταξύ, στον «Σκορπιό» η φωτιά κάποια στιγμή σβήνει. Αλλά το πάρτι συνεχίζεται… ■
