Ο δυτικός κόσμος έχει ακόμη ελπίδα όσο υπάρχουν ενεργοί πολιτικοί σαν τον Τζον Μακέιν. Χάρηκα όταν έχασε από τον Μπαράκ Ομπάμα, με του οποίου τις θέσεις συμφωνώ πολύ περισσότερο. Από την άλλη, πιστεύω ότι κάθε πολιτικός, όπου και αν εκλέγεται, πρέπει να δει προσεκτικά το περίφημο βίντεο από την προεκλογική εκστρατεία του τo 2008. Σε μια συζήτηση με κοινό, μία οργισμένη γυναίκα πήρε το μικρόφωνο και άρχισε να βρίζει τον Ομπάμα. Ο Μακέιν της πήρε το μικρόφωνο και δήλωσε κοφτά: «Οχι, κυρία μου, έχετε άδικο, είναι ένας αξιοπρεπής άνθρωπος και πατριώτης». Εχασε την εκλογική αναμέτρηση, αλλά κέρδισε υστεροφημία, αυτό το άυλο και εξαιρετικά ανθεκτικό αγαθό που αποδεικνύεται πολύτιμο για έναν πολιτικό έπειτα από μία ήττα ή τον θάνατό του.
Ο Μακέιν εκπροσωπεί ένα φωτισμένο κατεστημένο, το οποίο βοήθησε πολύ την Αμερική να διατηρήσει την ηγεμονία της μετά τον Πόλεμο. Οταν ο Τραμπ άρχισε να αμφισβητεί τους βασικούς πυλώνες του δυτικού οικοδομήματος, ο πρώτος που αντέδρασε ήταν ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής. Χρειαζόταν πολύ θάρρος να πάει κόντρα στον πρόεδρο του κόμματός του. Δεν είναι όμως από τους πολιτικούς που «μασάνε» και το απέδειξε μία ακόμη φορά. Εχοντας περάσει έξι χρόνια βασανιστηρίων στις φυλακές του Βιετνάμ, οι πολιτικές αντιπαραθέσεις μοιάζουν μάλλον εφήμερο και ανώδυνο παιχνίδι. Το εντυπωσιακό, όμως, είναι πως ήταν από τους βασικούς Αμερικανούς πολιτικούς που εργάσθηκαν σκληρά για την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Βιετνάμ.
Είχα πριν από λίγους μήνες την ευκαιρία να τον δω σε δημόσια συζήτηση στις Βρυξέλλες. Οι απαντήσεις του ήταν κοφτές, προσγειωμένες, με μεγάλη δόση αυτοσαρκασμού και χωρίς καμία «σάλτσα». Δεν είχε τίποτα να κάνει με τον πλαστικό ή ξύλινο λόγο που χαρακτηρίζει σήμερα τους πολιτικούς μας. Η Δύση πάσχει από έλλειμμα ηγεσίας, όπως φάνηκε στη Μεγάλη Βρετανία με το Brexit. Οι προκλήσεις είναι πλέον πολλές και οι ισχυροί ηγέτες ελάχιστοι, όταν απέναντί τους αναδύονται Πούτιν, Ερντογάν κ.ά. ως αντίπαλον δέος.
Σε κάνει να αναρωτιέσαι αν το «εργοστάσιο» από το οποίο βγήκαν ηγέτες όπως ο Μακέιν έχει κλείσει. Και τι θα σημάνει αυτό για το μέλλον του δυτικού κόσμου.