Σχεδόν υπό άκρα μυστικότητα διενεργείται η προσπάθεια του υπουργείου Εργασίας για αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ, στο χαρτοφυλάκιο του οποίου μπορεί να βρίσκονται 1.126 ακίνητα, όμως σχεδόν τα μισά (το 49%) είναι κενά, το 31% παραχωρημένα και μόλις το 14% μισθωμένα. Υπολογίζεται ότι τα Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, μέσα στην τελευταία 10ετία, έχουν απολέσει έσοδα της τάξης των 500 εκατ. ευρώ από τη μη αξιοποίηση περιουσίας, η εκτιμώμενη αξία της οποίας ανέρχεται σε 1,4 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, εκπρόσωποι των δανειστών και κυρίως του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου επιμένουν στη θέση που έχουν εκφράσει εδώ και καιρό, ότι ακίνητα με σημαντική αξία θα πρέπει να μεταφερθούν στο έτερο υπερταμείο Δημόσιας Περιουσίας. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, που προσπαθεί να «προλάβει» το υπουργείο Εργασίας, η μεταφορά των ακινήτων θα σημαίνει αυτόματα ότι οι όποιες πρόσοδοι από την εκμετάλλευσή τους δεν θα αποτελούν έσοδο αξιοποιήσιμο από τον ΕΦΚΑ για την τόνωση των εσόδων του και κατά συνέπεια περιορισμού των ελλειμμάτων, αλλά θα πηγαίνουν για την αποπληρωμή του δημοσίου χρέους. Μάλιστα, με αφορμή την έγκριση του νέου οργανογράμματος του ΕΦΚΑ, οι εκπρόσωποι των εργαζομένων στον ασφαλιστικό φορέα διερωτώνται εάν έχει νόημα η δημιουργία ειδικής Διεύθυνσης Αξιοποίησης Περιουσίας, αφού δεν είναι γνωστό το διαχειριστικό καθεστώς που πρόκειται τελικά να ισχύσει.
Σύμμαχο στην προσπάθεια διατήρησης της περιουσίας στην κυριότητα του ΕΦΚΑ έχει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και την εταιρεία της Βορείου Ιρλανδίας που έχει αναλάβει σύμβουλος της ελληνικής κυβέρνησης για θέματα εισφορών και εσόδων του ΕΦΚΑ.
Σε μελέτη που εκπονήθηκε για την καταγραφή της ακίνητης περιουσίας και των βελτιώσεων του νομοθετικού πλαισίου που προσδιορίζει το καθεστώς αξιοποίησης, καθώς και τον στρατηγικό σχεδιασμό υλοποίησης για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ προτείνεται μεταξύ άλλων να υιοθετηθεί ένα πρόγραμμα εξορθολογισμού των ακινήτων, όπου θα αποφασιστεί ποια αξίζει να συντηρούνται με ένα πρόγραμμα «κυκλικής συντήρησης», ενώ παράλληλα θα υπάρξει μια συγκεκριμένη στρατηγική διαχείρισης της περιουσίας με επενδύσεις και εκποιήσεις, πιθανότατα από μια ειδική διεύθυνση κινητής και ακίνητης περιουσίας, η οποία θα έχει άμεση σύνδεση με τον διοικητή του ΕΦΚΑ.
Βέβαια, οι εμπειρογνώμονες της NICO προτείνουν επίσης τη δημιουργία μιας δημόσιας εισηγμένης στο χρηματιστήριο εταιρείας επενδύσεων σε ακίνητα (Real Estate Investment Trust). Η εταιρεία θα διαχειρίζεται το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο ακινήτων, δίνοντας αντάλλαγμα μετοχές στον ΕΦΚΑ. Η καινοτομία που εισηγούνται είναι να μπορούν να συμμετάσχουν με μετρητά και ιδιώτες ακόμη και για την επισκευή των ακινήτων.
Η μελέτη παραμένει στο συρτάρι του υπουργείου Εργασίας, την ίδια στιγμή που, σύμφωνα με πληροφορίες από την κτηματαγορά, ξένα επενδυτικά κεφάλαια επιδεικνύουν έντονο ενδιαφέρον για τη μίσθωση κτιρίων που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου της Αθήνας.
Στον αντίποδα, και σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το υπουργείο έχει ομαδοποιήσει 24 ακίνητα σε πέντε γεωγραφικές ενότητες στο ιστορικό τρίγωνο της πρωτεύουσας με στόχο, εντός του επόμενου έτους να προκηρύξει αρχιτεκτονικό διαγωνισμό ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Νωρίτερα, πιθανότατα και εντός Οκτωβρίου αναμένεται να δημοσιεύσει δημόσια πρόσκληση προς όλους τους φορείς του Δημοσίου για χρήση 120 ακινήτων ιδιοκτησίας του ΕΦΚΑ στην Αθήνα.
Η «μικρή» περιουσία που διαχειρίζεται η Πρόνοια
Την αξιοποίηση της λεγόμενης «μικρής» ακίνητης περιουσίας του υπουργείου Εργασίας, που διαχειρίζεται η Πρόνοια, για τη στέγαση των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων του ελληνικού πληθυσμού, σχεδιάζει η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου. Πρόκειται για 216 ακίνητα που ανήκουν στη Γενική Γραμματεία Πρόνοιας, εκ των οποίων τα 145 διαθέτουν πλήρη φάκελο στοιχείων, ενώ υπάρχουν τουλάχιστον άλλα 900 ακίνητα που στην συντριπτική τους πλειονότητα είναι κληροδοτήματα και τα οποία ανήκουν στους εποπτευόμενους φορείς (κέντρα κοινωνικής πρόνοιας, Εθνικό ίδρυμα Κωφών, Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών και Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης). Ηδη, υλοποιείται μέσω του ΕΣΠΑ έργο για την καταγραφή αλλά και τη νομική κατοχύρωση και ψηφιοποίηση των συγκεκριμένων ακινήτων, με στόχο εντός του 2017 να ολοκληρωθεί ο τεχνικός αλλά και ο νομικός έλεγχος. Αντίστοιχα, εκπονείται έργο και για την καταγραφή των αστέγων και τη διαχείριση των στεγαστικών αιτημάτων, μέσω ενιαίας ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Στόχος είναι μέχρι το τέλος του έτους να έχουν επιλεγεί τα διαθέσιμα ακίνητα προς αξιοποίηση, ώστε να συντηρηθούν και να στεγάσουν τον ευάλωτο πληθυσμό.