«Χαοτικό» είναι το τοπίο της δημόσιας διοίκησης, ιδιαίτερα στο πεδίο της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, σύμφωνα με την πρώτη τριμηνιαία έκθεση για το 2018 του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, που παρουσιάζει κατ’ αποκλειστικότητα η «Κ».
Ελλειψη συντονισμού δράσεων του κυβερνητικού έργου, εκατοντάδες ανενεργές ιστοσελίδες του Δημοσίου λόγω των συχνών αλλαγών στις δομές και τις ονομασίες των υπουργείων, αλλά και ανενεργά ηλεκτρονικά συστήματα που λόγω καθυστερήσεων στην υλοποίησή τους καθίστανται «ξεπερασμένα», είναι μερικές από τις βασικές διαπιστώσεις της έκθεσης, η οποία αύριο θα κοινοποιηθεί στους επικεφαλής των πολιτικών κομμάτων και στους αρμόδιους φορείς και θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του δικτύου (www.todiktio.eu).
Στόχος της έκθεσης του δικτύου, η οποία θα είναι τριμηνιαία και ετήσια, είναι η καταγραφή των προβλημάτων και των παθογενειών στον δημόσιο τομέα προκειμένου να υπάρξει αντιμετώπισή τους. Για τον σκοπό αυτό μάλιστα θεσπίστηκε η ομάδα «Σκέψου Ψηφιακά» (ΣΚΕ.ΨΗ), συντονιστής της οποίας είναι ο κ. Νότης Παρασκευόπουλος. «Στόχος μας δεν είναι η αντιπολιτευτική κριτική, αλλά ο εντοπισμός των κακώς κειμένων προκειμένου αυτά να βελτιωθούν», λέει στην «Κ» ο κ. Παρασκευόπουλος και προσθέτει:
«Ξεκινώντας από την υφιστάμενη κατάσταση, έμπειροι συνεργάτες μας αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες μέσω του Διαδικτύου θα βοηθήσουν ώστε να αναδεικνύονται οι καλές πρακτικές και να επισημαίνονται οι καθυστερήσεις. Τα αποτελέσματα αυτής της παρακολούθησης και αξιολόγησης της προόδου του κυβερνητικού έργου θα παρουσιάζονται με τριμηνιαίες εκθέσεις».
Οπως επισημαίνεται στην έκθεση, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες συντονισμού των δράσεων –αυτό ισχύει και για το σύνολο του κυβερνητικού έργου–, ελάχιστες δράσεις συντονίζονται και η διαδικτυακή παρουσία του Δημοσίου παραμένει αποσπασματική και ανομοιόμορφη. Με τις συχνές αλλαγές στις δομές και στις ονομασίες των υπουργείων, τις μεταβολές στην Αυτοδιοίκηση αλλά και τις απαιτήσεις προβολής συγκεκριμένων έργων – προγραμμάτων, έχει δημιουργηθεί ένα ανεξέλεγκτο τοπίο από ενεργές και ανενεργές ιστοσελίδες του δημοσίου τομέα.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την έκθεση, εκατομμύρια έχουν χαθεί σε συστήματα που λόγω της κρατικής ολιγωρίας υλοποιήθηκαν με μεγάλες καθυστερήσεις, με αποτέλεσμα να είναι ξεπερασμένα και χωρίς δυνατότητα μετεξέλιξης. Aλλα συστήματα λειτούργησαν, έστω εν μέρει ικανοποιητικά (π.χ. η πύλη ΕΡΜΗΣ), και στη συνέχεια απαξιώθηκαν λόγω μη επικαιροποίησης των δεδομένων τους από έλλειψη πόρων. Αλλα, όπως το σύστημα έκδοσης ψηφιακής υπογραφής, είναι δύσχρηστα καθώς περιέχουν σημαντικούς περιορισμούς.
Οι αναφορές
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην «Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική», το 2017 θα έπρεπε να έχουν εκδοθεί δύο εξαμηνιαίες αναφορές «λειτουργικής παρακολούθησης προόδου» οι οποίες όμως δεν έχουν εκδοθεί, καταδεικνύοντας ότι ο προβλεπόμενος «μηχανισμός παρακολούθησης» δεν λειτουργεί επί του παρόντος.
Η πολυδιαφημισμένη «Κάρτα του Πολίτη», με δυνατότητα ψηφιακής υπογραφής, επί της ουσίας είναι «κενό γράμμα». Κατά τον έλεγχο της ιστοσελίδας της Αρχής Πιστοποίησης του Ελληνικού Δημοσίου (ΑΠΕΔ), από το δίκτυο, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί για τη χρήση της. «Οι δυσκολίες που συναντά κάποιος στην προσπάθεια να ακολουθήσει τις οδηγίες ώστε να αποκτήσει ψηφιακή υπογραφή είναι αποτρεπτικές, με αποτέλεσμα πολλοί να εγκαταλείπουν την προσπάθεια», αναφέρει η έκθεση.
Πέραν της πολυπλοκότητας της διαδικασίας, το δίκτυο επισημαίνει και «τεχνικά» προβλήματα.
Συγκεκριμένα, αν κάποιος δεν έχει στον υπολογιστή του παλιές εκδόσεις του Internet Explorer (8-10) και έχει Internet Explorer 11, θα πρέπει να τον απεγκαταστήσει από τον υπολογιστή του και να «φορτώσει» παλαιότερη έκδοση. Επίσης, αν το λειτουργικό σύστημα είναι Windows 8.1. ή μεταγενέστερο, τότε θα πρέπει να γίνει η διαδικασία σε άλλον υπολογιστή με παλαιότερο λειτουργικό σύστημα.
Το ΣΚΕ.ΨΗ αφορά όλο το φάσμα του Δημοσίου. Αλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της «δυσκινησίας» του συστήματος είναι τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ο νόμος που ψηφίστηκε το 2016 (4446/2016) προβλέπει την καθολική εφαρμογή τους και στη λιανική πώληση. Ωστόσο παραμένει ανενεργός, καθώς εκκρεμεί η έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης.
Η επόμενη έκθεση του δικτύου, που θα αφορά το δεύτερο τρίμηνο του 2018, θα εκδοθεί τον Ιούνιο, και ήδη τα μέλη της ομάδας ΣΚΕ.ΨΗ έχουν ξεκινήσει τις επαφές με επικεφαλής και στελέχη της δημόσιας διοικήσεις για την παρακολούθηση των δράσεων.