Σενάριο συμφωνίας σε βάθος χρόνου, ώστε να δοθεί επαρκής χώρος στην ΠΓΔΜ να εγκρίνει το «erga omnes» και να προχωρήσει σε συνταγματική αναθεώρηση, συζητείται τις τελευταίες ημέρες μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων. Με βάση αυτό το σενάριο, όταν η ΠΓΔΜ εγκρίνει αυτές τις δύο –ουσιαστικής σημασίας για την Αθήνα– προβλέψεις, τότε αυτομάτως η γειτονική χώρα εντάσσεται στο ΝΑΤΟ και ξεκινάει τις σχετικές προενταξιακές συζητήσεις με την Ε.Ε. (εφόσον, βεβαίως, οι Βρυξέλλες απευθύνουν τη σχετική πρόσκληση).
Χθες, πάντως, τα χαμόγελα ανάμεσα στους δύο υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ, στο Σούνιο, ήταν πηγαία. Μάλιστα, ο κ. Ντιμιτρόφ, απευθυνόμενος στον Eλληνα ομόλογό του, τον χαρακτήρισε «σκληρό διαπραγματευτή, αλλά καλό οικοδεσπότη». Οι δύο άνδρες έχουν συναντηθεί τους τελευταίους δύο μήνες περισσότερες φορές από οποιονδήποτε προκάτοχό τους τα προηγούμενα 20 χρόνια.
Ωστόσο, σήμερα, στη νέα συνάντησή τους υπό τον προσωπικό απεσταλμένο του γ.γ. του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και ΠΓΔΜ θα πρέπει να βρουν όχι μόνο τη δεδομένη καλή διάθεση, αλλά και ένα πλαίσιο που να μπορεί να οδηγεί σε συμφωνία. Για την πλευρά της Ελλάδας κάτι τέτοιο δεν είναι μονόδρομος και περνάει αναγκαστικά από την υιοθέτηση του «erga omnes».
Εν ολίγοις, για την Αθήνα δεν θα πρέπει να υπάρχει κανένα «παράθυρο», ακόμη και στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ, στο οποίο η χώρα θα χρησιμοποιεί απομονωμένο τον όρο «Μακεδονία». Oλα θα πρέπει να παραπέμπουν στη νέα ονομασία, είτε θα είναι τελικά η «Aνω Μακεδονία» (Γκόρνα Ματσεντόνια) είτε κάποια άλλη.
Η υιοθέτηση της ελληνικής θέσης περί «erga omnes» ουσιαστικά οδηγεί και σε ανάγκη για αναθεώρηση του Συντάγματος, κάτι που εκ των πραγμάτων δημιουργεί αρκετές δυσκολίες για την κυβέρνηση του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ. Εφόσον οι κ. Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ βρουν ένα σημείο σύγκλισης που θα επιτρέπει τη συνέχιση της συζήτησης σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, τότε την ερχόμενη Τετάρτη είναι εξόχως πιθανό να συναντηθούν και οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ στη Σόφια, όπου θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. με χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επενδύσει πολλές ελπίδες σε αυτή τη σύνοδο, όχι μόνο για την περίπτωση της ΠΓΔΜ, αλλά και για την προοπτική άλλων, μεγαλύτερων χωρών στην περιοχή, όπως η Σερβία.
Συνάντηση V4 – B4 plus
Ο κ. Ντιμιτρόφ βρέθηκε χθες στην Αθήνα με αφορμή τις εργασίες της 2ης Υπουργικής Συνάντησης «Visegrad-4 plus – Balkan-4 plus», στην οποία, πέρα από τις χώρες της Ε.Ε., συμμετέχουν και κράτη της περιοχής των Βαλκανίων όπως η ΠΓΔΜ. Κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της συνάντησης, ο κ. Κοτζιάς μίλησε, μεταξύ άλλων, για την «ανάγκη να εργαστούμε για μια νέα αιτιολόγηση της Ε.Ε., να δώσουμε όραμα και να κάνουμε μεταρρυθμίσεις στο θεσμικό της σύστημα, να αναπτύξουμε τη θεματολογία της με μέτρο». Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην πολιτική διεύρυνσης της Ε.Ε., χαρακτηρίζοντας πολύ σημαντικό θέμα τα χρονοδιαγράμματα για την ένταξη των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων. Αναφερόμενος στην Τουρκία, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι θα πρέπει να φανεί αν τελικά η σχέση Aγκυρας – Ε.Ε. θα εξελιχθεί σε ειδική, όπως αυτή της Ε.Ε. με τη Ρωσία.
