Μετέωρη είναι η προγραμματισμένη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Αττικής, μετά την ανατροπή στη μετοχική σύνθεση της τράπεζας και την αύξηση του ποσοστού του Ταμείου των Μηχανικών (ΤΜΕΔΕ), από το 11,8% στο 32,6%. Η αύξηση του ποσοστού που ελέγχουν οι μηχανικοί στην Τράπεζα Αττικής έγινε με διοικητική πράξη και συγκεκριμένα με απόφαση της υπουργού Εργασίας κ. Εφης Αχτσιόγλου, που διέθεσε στο Ταμείο των Μηχανικών μέρος των μετοχών που είχε ο ΕΦΚΑ, ικανοποιώντας σχετικό αίτημα του Ταμείου.
Το Ταμείο των Μηχανικών, ως μεγαλομέτοχος πια της Τράπεζας Αττικής, πρέπει να εγκριθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος και φυσικά τον SSM με βάση τη διαδικασία καταλληλότητας (fit and proper) που εφαρμόζει για όλους τους μετόχους που αποκτούν ειδική συμμετοχή σε τράπεζες. Ετσι το ΤΜΕΔΕ θα κληθεί να αποδείξει την καταλληλότητά του όταν, όπως αναφέρεται ξεκάθαρα σε ανακοίνωση του Ταμείου που είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του, έχει ανέλεγκτους ισολογισμούς πολλών ετών. Στα κριτήρια καταλληλότητας με βάση τα οποία θα αξιολογηθεί είναι επίσης η τήρηση των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης, που επίσης ελέγχεται εάν τηρούνται.
Η διά της πλαγίας οδού περαιτέρω κρατικοποίηση της Τράπεζας Αττικής υπονομεύει ευθέως την επιτυχία της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας έως του ποσού των 198 εκατ. ευρώ, που έχει εγκρίνει η γενική συνέλευση και η οποία είναι σε πλήρη εξέλιξη. Η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου απευθύνεται σε αυτή τη φάση σε ιδιώτες επενδυτές, καθώς έχει ήδη ολοκληρωθεί η αύξηση υπέρ των παλαιών μετόχων μέσω της οποίας συγκεντρώθηκαν 89 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 70 εκατ. ευρώ συνεισέφερε ο ΕΦΚΑ. Ο στόχος για την ιδιωτικοποίηση της τράπεζας και την προσέλκυση ιδιωτών επενδυτών δρομολογείται μέσω της μείωσης του ποσοστού που διαθέτει ο ΕΦΚΑ, που είναι και ο βασικός μέτοχος με ποσοστό που πριν από την αύξηση ήταν στο 50,6%.
Η αύξηση του ποσοστού που ελέγχουν οι μηχανικοί στην Τράπεζα Αττικής έγινε με διοικητική πράξη και συγκεκριμένα με απόφαση της υπουργού Εργασίας κ. Εφης Αχτσιόγλου, που διέθεσε στο Ταμείο των Μηχανικών μέρος των μετοχών που είχε ο ΕΦΚΑ, ικανοποιώντας σχετικό αίτημα του Ταμείου.
Στόχος που πήρε τη μορφή δέσμευσης της κυβέρνησης έναντι των θεσμών, και ψηφίστηκε μάλιστα ως ειδικό άρθρο στον πρόσφατο νόμο για το κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης, είναι η μείωση του ποσοστού του ΕΦΚΑ στο 33%, κάτι που θα επιτυγχανόταν κατά τη δεύτερη φάση της αύξησης και την κάλυψη του υπολοίπου του ποσού έως τα 198 εκατ. ευρώ από ιδιώτες επενδυτές. Εντούτοις ο ΕΦΚΑ, ο οποίος συμμετείχε στην αύξηση με 70 εκατ. ευρώ, βρέθηκε να αυξάνει το ποσοστό του στο 64% περίπου. Προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω κρατικοποίηση της τράπεζας, η κυβέρνηση συμφώνησε με τους θεσμούς, όσα δικαιώματα απορρέουν από τις κοινές μετοχές του ΕΦΚΑ και εφόσον αυτά υπερβαίνουν το 33% να ασκούνται από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Λίγο πριν στεγνώσει το μελάνι του νόμου που δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ στις 14 Ιουνίου 2018, η υπουργός Εργασίας κ. Εφη Αχτσιόγλου υπέγραψε στις 15 Ιουνίου απόφαση, βάσει της οποίας το υπερβάλλον –από το 33%– ποσοστό του ΕΦΚΑ, αντί να μεταφερθεί στο ΤΧΣ, μεταφέρθηκε στο Ταμείο των Μηχανικών. Οι μηχανικοί διεκδικούσαν σταθερά τα τελευταία χρόνια μεγαλύτερο ποσοστό στην τράπεζα, υποστηρίζοντας ότι το ΤΜΕΔΕ είναι η διάδοχη κατάσταση του παλιού ΤΣΜΕΔΕ και όχι ο ΕΦΚΑ, στον οποίο μεταφέρθηκαν τα δικαιώματα του ΤΣΜΕΔΕ όταν αυτό απορροφήθηκε από τον κύριο φορέα ασφάλισης. Να σημειωθεί ότι με αυτό το επιχείρημα το ΤΜΕΔΕ πίεζε τα αρμόδια υπουργεία, βρίσκοντας τελικώς ευήκοα ώτα στο υπουργείο Εργασίας και στο υπουργείο Μεταφορών.
Αποτέλεσμα αυτής της παράδοξης εξέλιξης είναι το γεγονός ότι η τράπεζα αντί να οδηγείται σε ιδιωτικοποίηση, κρατικοποιείται περαιτέρω, θέτοντας εν αμφιβόλω την προοπτική προσέλκυσης στρατηγικού επενδυτή και ενώ η διαδικασία είναι σε εξέλιξη. Να σημειωθεί ότι μεταξύ των επενδυτών που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τη συμμετοχή τους στην αύξηση μέσω ενός συνδυαστικού σχεδίου κεφαλαιακής ενίσχυσης, που προβλέπει και την πώληση χαρτοφυλακίου δανείων, είναι επενδυτικά σχήματα όπως η Intrum, το Oaktree, η Pimco και η Qualco, η Aldridge, το Duet Group και το Ellington.
