«Αυτή τη στιγμή η χώρα μου τελεί σε βαθιά κρίση, συνταγματική και θεσμική», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Αλβανίας Ιλίρ Μέτα και μιλάει, για «μια οργανωμένη ομάδα που λειτουργεί ως βαθύ κράτος», η οποία, όπως υποστηρίζει, «επιχειρεί να καταλάβει ολοκληρωτικά το κράτος υπηρετώντας υπόγειες ατζέντες». Στη συνέντευξή του, εν μέσω της κλιμακούμενης πολιτικής έντασης που προκαλεί διεθνώς, ανησυχίες για μετατροπή της Αλβανίας σε επικίνδυνη εστία αστάθειας στη δυτική Βαλκανική και θολώνει την ευρωπαϊκή προοπτική της, ο κ. Μέτα καλείται να δώσει απαντήσεις, για τη σφοδρή σύγκρουσή του με τον πρωθυπουργό Ράμα, τη διαφαινόμενη καθαίρεσή του από τον προεδρικό θώκο, αλλά και την ανεξέλεγκτη παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών από την Αλβανία στην Ευρώπη.
– Παρακολουθώντας τις δηλώσεις σας για την κρίση, νομίζει κανείς ότι η Αλβανία βρίσκεται ένα βήμα πριν από τον γκρεμό.
– H Aλβανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά και βαθιά ριζωμένη στη διαδικασία ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης, αναμένοντας να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Δυστυχώς, εδώ και κάποιο καιρό έχει γίνει το επίκεντρο διεθνών ειδήσεων για μία σειρά από λόγους που σχετίζονται με τη στρεβλή λειτουργία του κράτους δικαίου. Ως αρχηγός κράτους αυτής της υπέροχης χώρας, δεν μπορώ παρά να είμαι απίστευτα ανήσυχος γι’ αυτή τη λυπηρή οπισθοδρόμηση που κλιμακώνεται σε ενοχλητικές διαστάσεις. Στο πλαίσιο των καθηκόντων μου ως προέδρου της Δημοκρατίας, έχω την ευθύνη να αντιμετωπίσω κάθε πτυχή δυσλειτουργίας που μας απομακρύνει από τις φιλοευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις και την πορεία προς την Ε.Ε., έχοντας στον νου μου ότι αυτή είναι η αντικειμενική προοπτική, η οποία συσπειρώνει περισσότερο τον αλβανικό λαό. Οι ρεαλιστικές μου δηλώσεις αναγνωρίζουν αυτή τη σκληρή και δυσάρεστη αλήθεια, ενώ συνεχίζω άοκνα και σταθερά να καταβάλω κάθε προσπάθεια για να δω τη χώρα να λειτουργεί στο πλαίσιο του συντάγματος και του κράτους δικαίου. Αυτή τη στιγμή η Αλβανία τελεί σε βαθιά κρίση συνταγματική, θεσμική, εκπροσώπησης. Είναι ευθύνη μου να μη σιωπήσω, αλλά να συμβάλω στην επίλυση της κρίσης το συντομότερο δυνατό, ώστε να μη χάσουμε την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Οκτώβριο, προκειμένου να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις.
– Η σύγκρουσή σας με τον πρωθυπουργό κ. Ράμα έχει λάβει χαρακτηριστικά βεντέτας. Ο ένας εκτοξεύει βαρύτατες κατηγορίες εναντίον του άλλου και τώρα ο πρωθυπουργός δρομολογεί την καθαίρεσή σας.
– Υπάρχει μόνο μία μεγάλη σύγκρουση. Είναι η σύγκρουση ανάμεσα στον πρωθυπουργό και στο κράτος δικαίου, στη δημοκρατία και στον πλουραλισμό. Αυτή είναι η μητέρα όλων των άλλων συγκρούσεων. Ανέκαθεν υπήρξα πολύ ανοιχτός και συνεργάσιμος με τον πρωθυπουργό, τους κρατικούς θεσμούς και τους πολιτικούς παράγοντες για την εισαγωγή μιας θετικής και εποικοδομητικής πολιτικής προσέγγισης, που δίνει έμφαση στις φιλοευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις ως πρώτη προτεραιότητα για τη χώρα. Η κρατική ευθύνη και το εθνικό συμφέρον ήταν οι μοναδικές αρχές που με καθοδήγησαν στην άσκηση των καθηκόντων μου. Ποτέ δεν θα τις θυσιάσω για χάρη προσωπικών σχέσεων. Εχω πάρει έναν ανώτατο όρκο ως πρόεδρος της Δημοκρατίας, να προστατεύω και να υπεραμύνομαι του συντάγματος της χώρας μου. Θα παραμείνω πιστός σε αυτόν τον όρκο μέχρι την τελευταία μέρα της θητείας μου.
Ο Αλβανός πρόεδρος Ιλίρ Μέτα στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου για τη ματαίωση των εκλογών.
– Σκοπεύετε να αποδεχθείτε ενδεχόμενη απόφαση της Βουλής για αποπομπή σας;
– Κάθε ζήτημα που σχετίζεται με συνταγματικές πράξεις ή αποφάσεις μπορεί να αποτιμηθεί μόνο από το Συνταγματικό Δικαστήριο, συμπεριλαμβανομένου του προεδρικού διατάγματος για τη ματαίωση των εκλογών της 30ής Ιουνίου ή τις προσπάθειες της κυβερνητικής πλειοψηφίας να καθαιρέσει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το σύνταγμά μας είναι πολύ ακριβές στον προσδιορισμό του προέδρου ως της μοναδικής κρατικής αρχής που έχει το δικαίωμα να προκηρύσσει εκλογές, ενώ περιγράφει το Συνταγματικό Δικαστήριο ως τον μοναδικό θεσμό που μπορεί να κρίνει τη συνταγματικότητα μιας πράξης. Είναι δικαίωμα του πρωθυπουργού ή οποιουδήποτε άλλου να επιζητεί να καταλάβει κάθε ανεξάρτητο θεσμό, αλλά η Αλβανία έχει πει «ποτέ ξανά» στον αυταρχισμό.
– Μιλήσατε για σχέδιο εγκαθίδρυσης χούντας που έχει ως στόχο την συγκρότηση παράλληλου κράτους στην Αλβανία και στο Κόσοβο και κατονομάσατε ως τον «κατάλληλο άνθρωπο» γι’ αυτό τον Εντι Ράμα και εμπνευστή τον Τζορτζ Σόρος. Τι ακριβώς εννοείτε;
– Εχω πει μόνο τα αυτονόητα, πως μια οργανωμένη ομάδα που λειτουργεί ως βαθύ κράτος επιχειρεί να καταλάβει ολοκληρωτικά το κράτος στην Αλβανία, υπηρετώντας υπόγειες ατζέντες. Είναι σαφές ότι αυτές οι ατζέντες είναι ασύμβατες με τη συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ, τη διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε., τη στρατηγική συνεργασίας μας με τις ΗΠΑ. Η δημοκρατία και το κράτος δικαίου βρίσκονται στην καρδιά αυτών των σχέσεων και ως τέτοιες δεν θα είναι ποτέ αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Ο τίμιος και σκληρά εργαζόμενος αλβανικός λαός δεν θα επιτρέψει να γίνει αποικία που θα υπηρετεί το ξέπλυμα χρήματος και το διεθνές οργανωμένο έγκλημα. Δεν θα δεχθεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης για την πρόκληση έντασης στην περιοχή, όπου ήταν ιστορικά ο πλέον ειρηνικός λαός, αν και υπέστη τρομερά δεινά. Οι Αλβανοί έκαναν την επιλογή να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. Ουδείς μπορεί να τους αποπροσανατολίσει από αυτόν τον στρατηγικό στόχο. Αυτό πρέπει να γίνει σαφές!
– Ποια είναι η απάντηση σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι η Αλβανία έχει εξελιχθεί σε «Κολομβία της Ευρώπης» λόγω των ναρκωτικών; Σημειώνω ότι η εικόνα αυτή στο εξωτερικό έχει διαμορφωθεί από τις καταγγελίες που γίνονται στο εσωτερικό.
– Οι διεθνείς οργανώσεις έχουν εκφράσει τις εντεινόμενες ανησυχίες τους για αρνητικά φαινόμενα, τα οποία πρέπει να τονίσω πως δεν έχουν καμία σχέση με τη μεγάλη πλειονότητα αυτού του υπέροχου λαού. Δεν μπορούμε αφελώς να πιστέψουμε ότι αυτές οι αναφορές βασίζονται στις εγχώριες συζητήσεις. Αυτά είναι σοβαρά ζητήματα, τα οποία εξετάζονται άκρως επαγγελματικά από αυτές τις οργανώσεις, οι οποίες υποστηρίζουν με γενναιοδωρία τις αλβανικές υποδομές στον παγκόσμιο αγώνα κατά της παραγωγής ναρκωτικών και τη διακίνησή τους. Αυτές οι αναφορές και άλλα σκάνδαλα που αποκαλύφθηκαν σε ντόπια και διεθνή ΜΜΕ έχουν εγείρει αμφιβολίες κατά πόσον είναι γνήσια η πολιτική βούληση που επενδύεται από το κράτος σε αυτόν τον αγώνα. Εδώ θέλω να υπογραμμίσω την ανάγκη να πολλαπλασιαστούν οι προσπάθειες των αστυνομικών υπηρεσιών στον τομέα αυτόν, υποστηρίζοντας όλους αυτούς τους γενναίους άνδρες και γυναίκες που αντιμετωπίζουν καθημερινά τους εγκληματίες. Σιχαίνομαι την έκφραση «η Αλβανία είναι η Κολομβία της Ευρώπης», που χρησιμοποιούν πολλά μέσα σήμερα, γιατί η χώρα μου έχει εξαιρετικές δυνατότητες να γίνει η Ελβετία των Βαλκανίων.
– Σε μια τέτοια πολιτική ατμόσφαιρα, θεωρείτε πως η χώρα σας μπορεί να λάβει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων το φθινόπωρο; Αν ήσασταν στη θέση ενός Ευρωπαίου ηγέτη θα ψηφίζατε «ναι»;
– Οπου υπάρχει βούληση, υπάρχει πάντα τρόπος. Ο Οκτώβριος δεν είναι πολύ μακριά, αλλά έχουμε ακόμη χρόνο για να μεταβάλουμε αυτή τη βαθιά κρίση σε ευρωπαϊκή ευκαιρία για χάρη του αλβανικού λαού. Αν συνεχίσουμε να καθόμαστε αδιάφοροι στις τρέχουσες συνθήκες παρακμής ή, ακόμη χειρότερα, να πορευόμαστε τυφλά σε ένα μονοκομματικό καθεστώς, οι συνέπειες για τη χώρα και το ευρωπαϊκό της μέλλον θα είναι καταστροφικές. Η δημοκρατία και το κράτος δικαίου είναι η καλύτερη απάντηση και το μοναδικό φάρμακο σε οποιαδήποτε εγχώρια κρίση μιας χώρας του ΝΑΤΟ. Με αυτό ως δεδομένο, επανέφερα τη νέα πρόταση για τριπλές εκλογές στις 13 Οκτωβρίου, τοπικές, βουλευτικές και προεδρικές. Δεν έχω λάβει ακόμη κάποια αντιπρόταση ή αντίδραση στην πρότασή μου. Περιμένω υπομονετικά. Θα παραμείνω αισιόδοξος ότι θα επικρατήσουν η ωριμότητα, η υπευθυνότητα και το εθνικό συμφέρον.