Μπορούσες εύκολα να το προσπεράσεις. Σε ένα ερημικό αδιέξοδο που βλέπει μόνο στην οδό Αχαρνών, στο κέντρο της Αθήνας, πλάι σε κλειστά ρολά και ενοικιαστήρια στις προσόψεις γειτονικών καταστημάτων, ήταν η μόνη επιχείρηση που άντεχε. Η μόνη με σταθερή πελατεία. Σε αυτό το κομμωτήριο, σύμφωνα με την Αστυνομία, εφαρμοζόταν η «μέθοδος του σωσία». Μέλη κυκλώματος διακίνησης ανθρώπων επιμελούνταν εκεί την εξωτερική εμφάνιση μεταναστών, ώστε να μοιάζουν με τις φωτογραφίες των κατόχων κλεμμένων διαβατηρίων. Εάν δεν κατάφερναν με αυτά τα έγγραφα να πετάξουν σε κάποια χώρα της Δυτικής Ευρώπης, υπήρχε κι άλλη εναλλακτική: το «αραβικό κόλπο».
Ετσι αποκαλούσαν οι εμπλεκόμενοι στο κύκλωμα τη νόθευση διαβατηρίων αραβικών χωρών. Σε αυτά επικολλούσαν πλαστές ευρωπαϊκές βίζες και ψεύτικες άδειες διαμονής. Επί τουλάχιστον ένα χρόνο αστυνομικοί παρακολουθούσαν τις κινήσεις των υπόπτων και κατέγραφαν τις τηλεφωνικές τους συνομιλίες. Ωσπου στις 15 και 16 Ιουλίου, με τη συνδρομή και της Europol σε αστυνομική επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Thira», συνελήφθησαν εννέα άτομα, υπήκοοι Σουδάν, Ιράκ, Τυνησίας και Αιγύπτου. Φέρονται να εμπλέκονταν σε τουλάχιστον 178 υποθέσεις διακίνησης 367 ανθρώπων στη Δυτική Ευρώπη και στη νόθευση τουλάχιστον 250 ταξιδιωτικών εγγράφων.
Η «βιτρίνα»
Από την αστυνομική έρευνα προέκυπτε ότι το κύκλωμα των διακινητών χρησιμοποιούσε τέσσερα καταστήματα ως βιτρίνα των δραστηριοτήτων του. Ολα βρίσκονταν σε κοντινή απόσταση, σε μια νοητή ευθεία στο κέντρο της Αθήνας. Το κομμωτήριο όπου άλλαζαν την εμφάνιση των διακινούμενων απείχε μόλις πέντε βήματα από υποκατάστημα ταξιδιωτικού πρακτορείου στο οποίο τυπώνονταν αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια με ψευδή στοιχεία. Στα 200 μέτρα τα μέλη του κυκλώματος διατηρούσαν καφετέρια όπου σφραγίζονταν οι συμφωνίες με τους υποψήφιους πελάτες τους. Σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου βρισκόταν και δεύτερο υποκατάστημα του ίδιου ταξιδιωτικού πρακτορείου.
Από το 2015 η «Κ» είχε αποκαλύψει ότι μέλη παρόμοιων ομάδων συμβούλευαν τους διακινούμενους να ξυρίζονται προτού φωτογραφηθούν για τα νοθευμένα διαβατήρια ή αναλάμβαναν την ένδυσή τους σε συγκεκριμένα καταστήματα για να δίνουν την εικόνα τουρίστα στο αεροδρόμιο. Και τότε, τέσσερα χρόνια πριν, η οδός Αχαρνών ήταν ένα από τα επίκεντρα παράνομων συναλλαγών. Οι συλληφθέντες της πρόσφατης υπόθεσης, όμως, πήγαν ένα βήμα παρακάτω.
Οπως διαπίστωσαν οι αστυνομικοί, μία από τις βασικές μεθόδους τους ήταν να βιντεοσκοπούν και να φωτογραφίζουν τους χώρους των αεροδρομίων. Επειτα έδειχναν το υλικό στους υπό διακίνηση μετανάστες και τους ζητούσαν να το απομνημονεύσουν. Με αυτές τις προσομοιώσεις δεν χρειαζόταν να βρεθούν οι ίδιοι στο αεροδρόμιο ως συνοδοί και να ρισκάρουν τη σύλληψή τους. Ακόμη, όσο πιο προετοιμασμένοι θα ήταν οι διακινούμενοι, τόσο πιο άνετα θα κυκλοφορούσαν κινώντας λιγότερες υποψίες.
Τα φερόμενα ως ηγετικά μέλη του κυκλώματος, μεταξύ άλλων, αξιολογούσαν την εξωτερική εμφάνιση των υποψήφιων πελατών τους. Παρατηρούσαν τα χαρακτηριστικά τους, κατέγραφαν το ύψος και την ηλικία τους και ακολούθως επέλεγαν εάν θα αναλάβουν ή όχι τη διακίνησή τους. Σε μία από τις ηχογραφημένες τηλεφωνικές κλήσεις τους δύο εμπλεκόμενοι στην υπόθεση συζητούν για την αλλαγή στοιχείων σε νοθευμένο έγγραφο. «Στο διαβατήριο γράφει ύψος 1.60 και αυτή είναι 1.74», λέει ο ένας. «Πες του το μηδέν να το κάνει εννιά, 1.69», του απαντάει ο συνομιλητής του αναφερόμενος στον πλαστογράφο που συνεργαζόταν μαζί τους.
Για να αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας τους, οι διακινητές φαίνεται ότι επέλεγαν κυρίως νησιωτικά αεροδρόμια όπως αυτά της Σαντορίνης, της Μυκόνου, της Ρόδου και του Ηρακλείου. Είχαν πραγματοποιήσει όμως απόπειρες και στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» στην Αθήνα. Σε συνεργασία με τη Europol η ελληνική Αστυνομία διαπίστωσε και μια παράνομη διακίνηση πενταμελούς οικογένειας μεταναστών και μεμονωμένου ατόμου από τη Θεσσαλονίκη στο Οσλο της Νορβηγίας.
Επιλέγονταν συνήθως πτήσεις μετά τις 22.00 και δινόταν η εντολή στους μετανάστες να εμφανίζονται στην πύλη τελευταία στιγμή, λίγο πριν από την επιβίβαση, καθώς θεωρούσαν ότι τότε οι έλεγχοι ήταν πιο ελαστικοί. Τους συμβούλευαν να μη μιλούν αραβικά μεταξύ τους κατά την αναμονή στο αεροδρόμιο και ούτε να γράφουν μηνύματα στη γλώσσα τους στα κινητά τους τηλέφωνα. Σε περίπτωση αποτυχίας επιχειρούσαν ξανά, με νέα έγγραφα από άλλο νησί, να στείλουν τα ίδια άτομα στη Δυτική Ευρώπη. Φρόντιζαν όμως να απομονώνουν όσους δεν τα είχαν καταφέρει από εκείνους που θα δοκίμαζαν για πρώτη φορά. Δεν ήθελαν να πληγεί το κύρος τους.
Ανάλογα με το είδος των εγγράφων που χρησιμοποιούνταν, αλλά και με τη χώρα προορισμού διαμορφωνόταν και το χρηματικό ποσό που ζητούσαν οι διακινητές. Τα διαβατήρια κόστιζαν έως και 450 ευρώ, οι ευρωπαϊκές ταυτότητες 90-100 ευρώ και η τοποθέτηση ζελατίνας και πλαστής βίζας 60-80 ευρώ. Οσοι ήθελαν να μεταβούν αεροπορικώς στην Ολλανδία, συνολικά θα πλήρωναν 6.000 ευρώ στο κύκλωμα, ενώ για Γερμανία, Αυστρία και Ιταλία το ποσό ήταν 5.000 ευρώ. Σε περίπτωση που επέλεγαν ως προορισμό την Ιταλία μέσω της βαλκανικής οδού (από τα ελληνοαλβανικά σύνορα) η τιμή έπεφτε στο μισό, στις 2.500 ευρώ.
Μόλις επιβιβάζονταν επιτυχώς, οι μετανάστες έπρεπε να στείλουν στους διακινητές φωτογραφία από το εσωτερικό του αεροπλάνου. Ο ρόλος του κυκλώματος, όμως, δεν τελείωνε εδώ.
Τους πρόδωσαν οι ζελατίνες
Τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ολλανδία φέρεται να δρούσαν συνεργοί των διακινητών, οι οποίοι παραλάμβαναν τους μετανάστες και τους αφαιρούσαν κάθε ταξιδιωτικό έγγραφο μέχρι να βεβαιωθούν ότι θα αποπληρωνόταν όλο το ποσό που είχε συμφωνηθεί. Πίσω στην Ελλάδα οι εμπλεκόμενοι μοίραζαν μεταξύ τους τις δουλειές.
Αλλοι ήταν υπεύθυνοι για την προμήθεια ταξιδιωτικών εγγράφων και υλικών απαραίτητων για την πλαστογραφία (όπως διαφάνειες με ιριδίζοντα στοιχεία, απομιμήσεις στοιχείων ασφαλείας γνήσιων εγγράφων), ενδιάμεσοι διεκπεραίωναν τις παραγγελίες και άλλοι αναλάμβαναν τη νόθευση των διαβατηρίων.
Οι ενέργειές τους δεν ήταν πάντοτε επιτυχείς. Ενα χρόνο πριν, στις 13/7/2018, μια προμήθεια διαβατηρίων Αραβικών Εμιράτων από την Τουρκία μπλόκαρε κατά την εισαγωγή της μέσω ταχυδρομικής αποστολής. Σε τηλεφωνική συνομιλία για άλλο θέμα κατηγορούμενος λέει ότι μια ζελατίνη δεν είχε επικολληθεί σωστά και είχε φουσκώσει γιατί ο πλαστογράφος δεν χρησιμοποίησε ειδικό μηχάνημα. Σε άλλη περίπτωση κάτω από τη ζελατίνη σχηματίζονταν φυσαλίδες που εύκολα μπορούσαν να προδώσουν την ανθρώπινη παρέμβαση.
Ενας εκ των κατηγορουμένων είχε συλληφθεί τον Οκτώβριο του 2012 στην Αθήνα για πλαστογραφία και του είχε επιβληθεί ποινή φυλάκισης επτά μηνών με τριετή αναστολή. Κυκλοφορούσε με Πόρσε Καγιέν, η οποία όπως ισχυρίζεται δεν ανήκει στον ίδιο. Τις τελευταίες πέντε ημέρες πριν από τη σύλληψή του είχε εντοπιστεί να πηγαίνει στο αεροδρόμιο τουλάχιστον τρεις φορές.
Από τους εννέα συλληφθέντες οι οκτώ φέρονται να εμπλέκονται άμεσα με τη διακίνηση ανθρώπων και εξ αυτών οι έξι έχουν προφυλακιστεί. Σε μία από τις υποκλαπείσες τηλεφωνικές συνομιλίες λέει κατηγορούμενος σε συνεργό του που έπρεπε να μεταφέρει άτομα στο αεροδρόμιο: «Αυτή είναι η δουλειά μας, από αυτό τρώμε το ψωμί μας. Σήκω να δουλέψεις».