Πληθαίνουν οι ενδείξεις που σηματοδοτούν επιδείνωση της αμερικανικής οικονομίας λόγω της πολιτικής προστατευτισμού που ακολουθούν οι ΗΠΑ. Στη διάρκεια του Αυγούστου η δραστηριότητα στη μεταποίηση συρρικνώθηκε, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά από το 2009, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της IHS Markit. Ανησυχητικά μηνύματα έρχονται και από άλλες κατευθύνσεις. Το γραφείο προϋπολογισμού του αμερικανικού Κογκρέσου (CBO) προειδοποίησε χθες πως οι εμπορικοί πόλεμοι, κυρίως σε Κίνα και Ε.Ε., που έχει κηρύξει η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ οδηγούν σε ταχύτερη αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του δημόσιου χρέους των ΗΠΑ. Τα συμπεράσματα από την τελευταία έκθεση του γραφείου προϋπολογισμού ενισχύουν φόβους για επιδείνωση της αμερικανικής οικονομίας υπό τη διακυβέρνηση του Τραμπ, σε μια περίοδο, μάλιστα, που ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος επιδιώκει την επανεκλογή του στις εκλογές του 2020.
Αν και ο Τραμπ ισχυρίζεται πως οι δασμοί που έχει επιβάλει σε εισαγωγές 250 δισ. δολαρίων από την Κίνα δεν επηρεάζουν την οικονομία της χώρας, αναλυτές της Morgan Stanley εκτιμούν πως τα νοικοκυριά της χώρας έχουν επωμισθεί με επιπλέον δαπάνες της τάξεως των 600 δολαρίων, σε ετήσια βάση. Συν τοις άλλους, η αμερικανική ένωση οικονομίας της επιχειρηματικότητας (National Association for Business Economics) ανακοίνωσε μέσα στην εβδομάδα πως σχεδόν 3 στους 4 οικονομολόγους που συμμετείχαν σε έρευνά της διαβλέπουν ύφεση στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του 2021. Ακόμη πιο απαισιόδοξος είναι ο ιδρυτής της εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίων αντιστάθμισης κεφαλαίων Bridgewater Associates, Ρέι Ντάλιο. Δήλωσε στο αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC πως έχουν αυξηθεί οι πιθανότητες για ύφεση στις ΗΠΑ πριν από τις εκλογές του 2020 στο 40% από το 35% που είχε μετρηθεί τον Φεβρουάριο.
Το γραφείο προϋπολογισμού του Κογκρέσου (CBO) προβλέπει πως το έλλειμμα των ΗΠΑ θα φθάσει το ένα τρισ. δολάρια το δημοσιονομικό έτος του 2020, δηλαδή μία διετία νωρίτερα απ’ ό,τι είχε εκτιμηθεί τον Ιανουάριο. Το 12μηνο που θα λήξει στα τέλη Σεπτεμβρίου, το έλλειμμα στον προϋπολογισμό θα διαμορφωθεί στα 960 δισ. δολάρια, δηλαδή θα είναι υψηλότερο από 890 δισ. δολάρια που είχε υπολογίσει το CBO για ένα χρόνο μετά. Θα είναι η πρώτη φορά από το 2012 που το δημοσιονομικό έλλειμμα στην ισχυρότερη οικονομία του κόσμου θα ξεπεράσει το ένα τρισ. δολάρια. Τότε, όμως, οι ΗΠΑ ανέκαμπταν από τη βαθύτερη ύφεση της μεταπολεμικής περιόδου.
Μεγαλύτερο προβληματισμό προκαλούν οι προβλέψεις του CBO για το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, καθώς αναμένεται να φθάσει το 95% μέχρι το 2029 από το 81% που ισχύει φέτος. Αν και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε τροχιά ανάπτυξης, η οικονομική δραστηριότητα ενισχύθηκε κατά 2,1% το β΄ τρίμηνο του 2019 από το 3,1% το προηγούμενο τρίμηνο λόγω της πτώσης των εξαγωγών. «Εάν οι Αμερικανοί μειώσουν τις δαπάνες τους, τότε θα λήξει το παιχνίδι», σχολίασε χθες ο Μαρκ Ζάντι, επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s Analytics στο ειδησεογραφικό δίκτυο CNN. Η εξασθένηση της μεταποίησης τον Αύγουστο αποτυπώνεται στην πτώση του σχετικού δείκτη κάτω από το ψυχολογικό όρο των 50 μονάδων στις 49,5 από τις 51,7 μονάδες τον Ιούλιο. Επιβεβαιώνονται, ως εκ τούτου, οι φόβοι των αγορών για τις επιπτώσεις του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας, όταν η Ουάσιγκτον ετοιμάζεται να επιβάλει επιπλέον δασμούς στις εισαγωγές από την Κίνα.
Λιγότερες νέες θέσεις εργασίας
Απογοητευτικά είναι τα αναθεωρημένα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το αμερικανικό υπουργείο Εργασίας και ανατρέπουν την αρχική πεποίθηση ότι το περυσινό έτος ήταν ένα από τα ισχυρότερα για την απασχόληση στις ΗΠΑ εν μέσω της δεκαετούς ανάπτυξης της οικονομίας. Βέβαια αυτό δεν αναιρεί το ότι η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή στις ΗΠΑ, αλλά τα νέα στοιχεία προστίθενται σε μια σειρά απογοητευτικών σημαδιών για την αμερικανική οικονομία. Αποδεικνύουν, επίσης, πως η περυσινή μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων δεν απέδωσε όσο ισχυριζόταν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Από την αναθεώρηση των στοιχείων του υπουργείου Εργασίας των ΗΠΑ προκύπτει ότι δημιουργήθηκαν 500.000 λιγότερες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ από όσες είχαν υπολογιστεί αρχικά κατά τη διάρκεια του 2018 και στις αρχές του 2019. Οι αναθεωρήσεις αυτές αφορούν, κυρίως, τους κλάδους της οικονομίας που επικεντρώνονται στην κατανάλωση. Με άλλα λόγια, οι εταιρείες λιανικού εμπορίου κατήργησαν 150.000 περισσότερες θέσεις εργασίας, επισημαίνουν οι New York Times. Την ίδια ώρα, οι προσλήψεις στον ευρύτερο τομέα της αναψυχής και της φιλοξενίας –συμπεριλαμβανομένων των εστιατορίων, των ξενοδοχείων και της ψυχαγωγίας– ήταν σαφώς λιγότερες σε σχέση με τους αρχικούς υπολογισμούς. Στο μεταξύ, ο Τραμπ άλλαξε χθες τροπάριο, ισχυριζόμενος πως η αμερικανική οικονομία είναι ισχυρή. Προχθές είχε ανακοινώσει πως εξετάζεται μείωση των φόρων για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης.
