Τη «φραγή» στην ηλεκτρονική υποβολή των αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων (ΑΠΔ), για το διάστημα κατά το οποίο οι εργοδότες δεν έχουν καταβάλει τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές, επανενεργοποιεί η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, με στόχο τον εντοπισμό των «στρατηγικών κακοπληρωτών». Σύμφωνα με πληροφορίες, το μέτρο επανέρχεται με διάταξη που θα συμπεριληφθεί στο αναπτυξιακό σχέδιο νόμου ως μέσο πίεσης προς τους μπαταχτζήδες που συστηματικά δεν πληρώνουν εισφορές, ενώ θα υπάρχουν πρόνοιες ώστε να μην χάνουν οι εργαζόμενοι την ασφάλισή τους.
Η σχετική διάταξη που είχε ψηφιστεί το 2010 ενεργοποιήθηκε με εγκύκλιο το 2013 και καταργήθηκε το 2019 (άρθρο 66 του ν. 4603/2019) από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
Πλέον, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, σε συνεργασία με τους επικεφαλής του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), προτίθεται να επαναφέρει το μέτρο, καθώς η κατάργησή του εκτιμάται πως θα στερούσε από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, σε ετήσια βάση, έσοδα της τάξεως των 210 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα μάλιστα με την τελευταία έκθεση του ΚΕΑΟ (β΄ τρίμηνο 2019), το μέτρο της αναστολής της δυνατότητας υποβολής ΑΠΔ μέσω Διαδικτύου είχε αναγκάσει σε διακανονισμό σχεδόν το 22% όσων είχαν «μπλοκαριστεί». Συγκεκριμένα, και μέχρι την κατάργηση της διαδικασίας αυτής, είχε ανασταλεί η δυνατότητα υποβολής ΑΠΔ 1.551 οφειλετών, από τους οποίους οι 340 προχώρησαν στη συνέχεια σε ρύθμιση ή εξόφληση. Και αυτό γιατί, μετά τη φραγή, οι οφειλέτες μπορούσαν να υποβάλουν την ΑΠΔ με μαγνητικό μέσο μόνο στο υποκατάστημα στο οποίο ανήκουν, με την απαράβατη υποχρέωση είτε της εξόφλησης των οφειλόμενων ποσών είτε της ρύθμισής τους προκειμένου να επανακτήσουν το δικαίωμα της ηλεκτρονικής υποβολής.
Πλέον, σύμφωνα με την προωθούμενη διάταξη, παρέχεται εκ νέου στο ΚΕΑΟ η δυνατότητα, εκτός από τη λήψη των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης που προβλέπονται από τον ΚΕΔΕ, να απαγορεύει τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΕΦΚΑ για την υποβολή ΑΠΔ σε εργοδότες που έχουν ως επί το πλείστον μεγάλες και μη ρυθμισμένες οφειλές, οι οποίοι, ενώ υποβάλλουν κάθε μήνα ΑΠΔ, δεν καταβάλλουν τις δηλούμενες με αυτή εισφορές, με αποτέλεσμα τη συνεχή δημιουργία νέων οφειλών κάθε μήνα.
Το μέτρο, όπως επισημαίνουν υψηλόβαθμες πηγές του υπουργείου Εργασίας, αποσκοπεί στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης στρατηγικών εισφοροδιαφυγής, γι’ αυτό και εφαρμόζεται κυρίως σε εργοδότες που, εκμεταλλευόμενοι το απρόσωπο των ηλεκτρονικών συναλλαγών, αποφεύγουν συστηματικά την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους χρησιμοποιώντας μεθόδους που παρεμποδίζουν την ικανοποίηση του φορέα από την περιουσία του οφειλέτη ή αποσκοπούν στην αδυναμία εντοπισμού των πραγματικών υπευθύνων (π.χ. δημιουργία εικονικών επιχειρήσεων, τοποθέτηση εικονικών υπευθύνων χωρίς περιουσία ή υπέργηρων ή πρώην υπαλλήλων της επιχείρησης κ.λπ.).
Μάλιστα, για να μην καταλήξει το μέτρο σε βάρος των εργαζομένων της επιχείρησης, οι ΑΠΔ που δεν γίνονται δεκτές ηλεκτρονικά μπορούν να υποβληθούν με ψηφιακό – μαγνητικό μέσο στην αρμόδια υπηρεσία του ΕΦΚΑ, στην οποία όμως θα προσκομιστούν φορολογικά στοιχεία, ενώ ο εργοδότης θα υποβληθεί σε ενδελεχή έλεγχο. Βασική προϋπόθεση για την καταχώριση των ΑΠΔ που υποβάλλονται με ψηφιακό – μαγνητικό μέσο είναι η καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών που δηλώνονται με αυτές.
Στη διάταξη θα προβλέπεται επίσης, κατ’ εξαίρεση, κατά τις δύο πρώτες υποβολές η δυνατότητα καταχώρισης ΑΠΔ περισσότερων μισθολογικών περιόδων, με καταβολή μέρους των εισφορών, προκειμένου να αποτραπεί το ενδεχόμενο βλάβης των εργαζομένων σε περίπτωση οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη να καταβάλει τις εισφορές πολλών μισθολογικών περιόδων ή να ρυθμίσει το σύνολο της οφειλής.
Η διάταξη προβλέπει επίσης τις προϋποθέσεις με τις οποίες, σε εργοδότες που τακτοποιούν τις οφειλές τους, μπορεί να αρθεί η αναστολή της χρήσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΕΦΚΑ.