Στο 2,2% εκτινάχθηκε απροσδόκητα ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της χώρας το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, όχι μόνο επειδή το γ΄ τρίμηνο που ανακοινώθηκε χθες από την ΕΛΣΤΑΤ ήταν καλό, καταγράφοντας ρυθμό 2,3%, αλλά και επειδή αναθεωρήθηκε εντυπωσιακά προς τα πάνω το β΄ τρίμηνο, που κατέγραψε ρυθμό 2,8% έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 1,9%. Μικρότερη αναθεώρηση έγινε και στον ρυθμό ανάπτυξης του α΄ τριμήνου, που πλέον υπολογίζεται στο 1,4%, έναντι εκτίμησης πριν από τρεις μήνες για 1,1%.
Οι αναθεωρήσεις προκάλεσαν ερωτήματα λόγω του μεγέθους τους, καθώς μάλιστα έχουν προηγηθεί ανάλογα περιστατικά με την ΕΛΣΤΑΤ το 2017. Οπως και να έχει, η επίδοση των 9 μηνών, όπως εμφανίζεται τώρα, αποτελεί μια καλή βάση για να πετύχει –ίσως και να ξεπεράσει– η κυβέρνηση τον στόχο της για μέσο ρυθμό ανάπτυξης 2% φέτος.
Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι η αύξηση του τρίτου τριμήνου είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα του τουρισμού. Αλλαγή προς το καλύτερο των εκτιμήσεων της ΕΛΣΤΑΤ για τα μεγέθη του τουρισμού είναι και η βασική αιτία της αναθεώρησης του β΄ τριμήνου.
Αναλυτικά, κατά το τρίτο τρίμηνο φέτος, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 9,5% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, με τις εξαγωγές αγαθών να αυξάνονται κατά 6,2% και αυτές των υπηρεσιών κατά 14,5%. Επίσης, οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 2% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2018.
Η καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 0,5% σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2018. Τέλος, οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 4,9% και οι εισαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 8,6%.
Τι συνέβη, όμως, και αναθεωρήθηκαν τόσο σημαντικά οι εκτιμήσεις για το ΑΕΠ β΄ τριμήνου; Οπως αναφέρει απαντώντας σε σχετικό ερώτημα της «Κ» ο κ. Θ. Θανόπουλος, επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ, «οι διαφορές οφείλονται σε επικαιροποιημένα στοιχεία βραχυχρόνιων δεικτών, κυρίως για τους κλάδους αεροπορικών μεταφορών και λογιστικών δραστηριοτήτων, καθώς και στοιχεία απασχόλησης σε κλάδους εστίασης και ξενοδοχείων». Επίσης, προσθέτει, επικαιροποιήθηκαν στοιχεία γενικής κυβέρνησης που δεν ήταν διαθέσιμα και έγιναν προσαρμογές εσόδων από φόρους που είχαν αρχικά υπολογιστεί σε ταμειακή βάση και πλέον υπολογίστηκαν σε δεδουλευμένη βάση.
Κατά το παρελθόν η ΕΛΣΤΑΤ είχε, επίσης, προχωρήσει κάποιες φορές σε σημαντικές αναθεωρήσεις στοιχείων. Το πρώτο τρίμηνο του 2017 τα flash estimates προέβλεπαν μείωση του ΑΕΠ κατά 0,1% και τελικά, 15 ημέρες μετά, αποδείχθηκε ότι υπήρχε αύξηση κατά 0,4%. Είχε προηγηθεί μεγάλη αναθεώρηση και το δ΄ τρίμηνο του 2016. Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσει τον Αύγουστο του 2017 τη δημοσίευση των λεγόμενων εκτιμήσεων (flash estimates), οι οποίες δίνονταν στη δημοσιότητα 45 ημέρες μετά το τρίμηνο αναφοράς. Ετσι, περιορίστηκε στη δημοσίευση των προσωρινών στοιχείων, που απέχουν 60 ημέρες από το τρίμηνο αναφοράς. Ωστόσο, όπως φάνηκε από τα χθεσινά στοιχεία, το πρόβλημα παρέμεινε, παρά τη μεγαλύτερη χρονική απόσταση.
Αναλυτές εκτιμούν ότι θα υπάρξει εκ νέου αναθεώρηση στην επόμενη δημοσίευση, τον Μάρτιο του 2020, και ίσως αυτή τη φορά προς την αντίθετη κατεύθυνση. Τα τελικά στοιχεία, αναφέρουν στην ΕΛΣΤΑΤ, θα είναι διαθέσιμα τον Οκτώβριο του 2020.