Ανησυχητικά σημάδια σε σχέση με την πορεία της ζήτησης καυσίμων δείχνουν τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τον πρώτο μήνα του έτους. Ενώ το 2019 η ζήτηση στην αγορά καυσίμων έκλεισε με άνοδο 4,2% σε σύγκριση με το 2018, με οδηγό το πετρέλαιο θέρμανσης οι όγκοι του οποίου αυξήθηκαν κατά 11,7%, ο Ιανουάριος έκλεισε με αρνητικό πρόσημο και για τα καύσιμα κίνησης και για το πετρέλαιο θέρμανσης.
Οι βενζίνες από οριακή πτώση της τάξης του 0,7% στο τέλος του 2019 υποχώρησαν κατά 1,7% τον Ιανουάριο του 2020 και το πετρέλαιο κίνησης από αύξηση 1,7% μειώθηκε κατά 0,7%. Εντυπωσιακή μείωση της τάξης του -5,4% παρουσίασε τον πρώτο μήνα του έτους και το πετρέλαιο θέρμανσης από αύξηση της τάξης του 11,7% το 2019 σε σχέση με το 2018. Η ανακοπή του ρυθμού ανόδου της ζήτησης προβληματίζει την αγορά καυσίμων, καθώς έπειτα από πολλά χρόνια συρρίκνωσης είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες για ανάκαμψη.
Προβληματισμός επικρατεί στην αγορά και για τα θέματα παραβατικότητας και λαθρεμπορίου, αφού μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί το θεσμικό πλαίσιο για την καταπολέμησή τους. Το σύστημα εισροών – εκροών έπειτα από 10 χρόνια θεσμοθέτησης και ενώ έχουν επενδυθεί πάνω από 100 εκατ. ευρώ από τον κλάδο πρατηρίων και εταιρειών παραμένει ανενεργό. Τα δεδομένα που μεταφέρονται ηλεκτρονικά από τα πρατήρια δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τη φορολογική διοίκηση, καθώς δεν υπάρχει τρόπος διασταύρωσης των στοιχείων που στέλνονται στην ΑΑΔΕ.
Επιπλέον, το σύστημα που εγκαταστάθηκε στα πρατήρια δεν μπορεί να αξιοποιηθεί πλήρως, διότι έχει προβλήματα στο λογισμικό και στον εξοπλισμό, ενώ συγχρόνως δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό στην ΑΑΔΕ και στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων προκειμένου να ελέγχει τα στοιχεία που αποστέλλονται. Προσδοκίες για την καταπολέμηση της λαθρεμπορίας στα καύσιμα, που κοστίζει στο Δημόσιο απώλεια εσόδων περί τα 300 εκατ. ευρώ ετησίως, δημιουργεί η κατάθεση νέου σχεδίου νόμου που αναμένεται να καταθέσει στη Βουλή τον Μάρτιο το υπουργείο Οικονομικών με στόχο την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και στα αλκοολούχα ποτά και στα τσιγάρα. Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέσα στον Φεβρουάριο. Σε ό,τι αφορά τις τιμές υγρών καυσίμων, από τις αρχές του έτους επιβαρύνονται από το κόστος της υποχρεωτικής ανάμειξης της βενζίνης με αυτούσια βιοαιθανόλη ή με βιοαιθέρες που παράγονται από αλκοόλες βιολογικής προέλευσης.
Η συμμετοχή των βιολογικών αυτών καυσίμων επί του ενεργειακού περιεχομένου του τελικού μείγματος βενζίνης, σύμφωνα με τον νόμο 4546/2018, ορίζεται σε ποσοστό 1% για το έτος 2019 και 3,3% για τα έτη από το 2020 και μετά.
Ο τριπλασιασμός της αναλογίας του βιοκαυσίμου –που είναι συγκριτικά πιο ακριβό– στο μείγμα βενζίνης επιφέρει την αύξηση της διυλιστηριακής τιμής κατά 38 δολάρια ο μετρικός τόνος, που αντιστοιχεί σε περίπου 3,2 ευρώ το λίτρο (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
