Ενισχύεται η κινηματογραφική και εν γένει η οπτικοακουστική παραγωγή στη χώρα μας. Μετά τα γυρίσματα του «Born to be murdered», που πραγματοποιήθηκαν σε Αθήνα και Τρίκαλα, με πρωταγωνιστή τον Τζον Ντέιβιντ Ουάσιγκτον –γιo του Αφροαμερικανού, βραβευμένου με Οσκαρ, Ντένζελ Ουάσιγκτον– έρχεται στη Χιλιαδού της Εύβοιας ο Σουηδός σκηνοθέτης Ρούμπεν Εστλαντ («Ανωτέρα βία») για γυρίσματα της νέας του ταινίας, «Τρίγωνο της θλίψης».
Παράλληλα, σύντομα αναμένεται να ξεκινήσουν τα γυρίσματα της σειράς «Τhe good place» στη χώρα μας, μιας δημοφιλούς αμερικανικής παραγωγής του Νetflix. Μάλιστα, όπως σημειώνει ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Λεωνίδας Χριστόπουλος, εάν δεν είχε μεσολαβήσει η πανδημία, ενδεχομένως τα γυρίσματα των προαναφερόμενων οπτικοακουστικών παραγωγών να είχαν ήδη αρχίσει.
Οι συγκεκριμένες παραγωγές είναι μόνο μερικές από τις συνολικά 53 που έχουν ενταχθεί σε καθεστώς κρατικής ενίσχυσης με στόχο την τόνωση της οπτικοακουστικής παραγωγής στη χώρα μας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η γνωστή ταινία του Κώστα Γαβρά «Ενήλικοι στο αίθουσα» και η βραβευμένη «Ευτυχία».
Ωστόσο, η χώρα μας, μετά τα γυρίσματα του «Mamma mia ΙΙ», που έλαβαν χώρα στα «ελληνικά νησιά» της… Κροατίας, καθώς και της blockbuster ταινίας «Jason Bourne», που γυρίστηκε στους δρόμους της «ελληνικής πρωτεύουσας»… της Τενερίφης, φαίνεται να άλλαξε άρδην γραμμή πλεύσης.
Αφενός μεν, επιχειρήθηκε η απλοποίηση της έκδοσης αδειών υλοποίησης των οπτικοακουστικών παραγωγών και η άμβλυνση των αγκυλώσεων των κρατικών φορέων –είναι γνωστή η άρνηση του ΚΑΣ να επιτρέψει την πραγματοποίηση γυρισμάτων, το 2018, στο Σούνιο από το BBC («Η μικρή τυμπανίστρια»)–, αφετέρου δόθηκαν οικονομικά κίνητρα. Τα κίνητρα αυτά, με βάση τον νόμο 4487/2017, που ψηφίστηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, επιτρέπουν την επιστροφή μέχρι και του 35% του κόστους παραγωγής του οπτικοακουστικού έργου που συντελείται στη χώρα μας.
Το «επενδυτικό κίνητρο (cash rebate)» που παρέχει η Ελλάδα είναι από τα υψηλότερα στον πλανήτη. Συνήθως κυμαίνεται από 20% έως 40%, και χώρες που παρέχουν αντίστοιχες επιστροφές με αυτές της χώρας μας είναι η Κίνα (40%), η Κολομβία (40%), η Εσθονία (30%), η Μαλαισία (30%) κ.ά. Τώρα, η νέα κυβέρνηση έρχεται να διευρύνει την επιστροφή αυτή, από το 35% στο 40%. Παράλληλα, ετοιμάζεται να προσφέρει και φορολογικά κίνητρα. Στο ίδιο πλαίσιο, θα ενισχύσει περαιτέρω τον θεσμό του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ), που καθίσταται ο κρίσιμος παράγοντας για την υλοποίηση των χρηματοδοτήσεων – και όχι ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, όπως ισχύει σήμερα.
Το σχετικό σχέδιο νόμου παρουσιάστηκε πριν από μία εβδομάδα στο υπουργικό συμβούλιο και σύντομα αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Με βάση αυτό, το ΕΚΟΜΕ αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου τη διεκπεραίωση της διαδικασίας χρηματοδότησης επενδυτικών σχεδίων και, πλέον, οι εγκρίσεις των χρηματοδοτήσεων δεν απαιτούν την έκδοση υπουργικών αποφάσεων. Τυχόν καταβολές επιστροφών επίσης δεν θα προαπαιτούν τη δημοσιοποίησή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, όπως συμβαίνει σήμερα, και θα μπορούν να υλοποιούνται αποκλειστικά με αποφάσεις του ΕΚΟΜΕ και την υποχρέωση δημοσιοποίησής τους στη Διαύγεια.
Δεν είναι όμως μόνον αυτές οι αλλαγές. Σύμφωνα με τον κ. Χριστόπουλο, η αποσαφήνιση του καθεστώτος ενίσχυσης θα επιτρέψει να συμπεριληφθούν παραγωγές που απευθύνονται σε ψηφιακά μέσα και υπηρεσίες, όπως είναι η διαδικτυακή τηλεόραση (web TV), τα κοινωνικά δίκτυα κ.λπ. Επίσης, για πρώτη φορά συμπεριλαμβάνονται οι ταινίες μικρού μήκους. Πρακτικά, όπως σημειώνει ο γ.γ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Απλούστευσης Διαδικασιών, με το υφιστάμενο καθεστώς, παραγωγές που απευθύνονται σε ψηφιακές πλατφόρμες, όπως Netflix, Amazon κ.λπ., εξαιρούνταν του καθεστώτος του cash rebate.
Επιπλέον, με τις νέες ρυθμίσεις που έρχονται, μειώνεται ο πήχυς για τη χρηματοδότηση μιας οπτικοακουστικής παραγωγής και προσφέρονται φορολογικά κίνητρα. Σχετικά με το πρώτο, συντελείται μείωση των ελάχιστων ποσών των επιλέξιμων δαπανών. Για παράδειγμα, για τις ταινίες, το νέο κατώτερο όριο χρηματοδότησης είναι οι 50.000 ευρώ (από 100.000 ευρώ), για τις τηλεοπτικές σειρές μυθοπλασίας το νέο κατώτερο όριο είναι 25.000 ευρώ ανά επεισόδιο (από 30.000 ευρώ ανά επεισόδιο), για τμήματα επεισοδίων τηλεοπτικής σειράς ντοκιμαντέρ ή κινουμένων σχεδίων το νέο κατώτερο όριο είναι 60.000 ευρώ (από 100.000 ευρώ) και για τα ψηφιακά παιχνίδια το νέο κατώτερο όριο είναι 30.000 ευρώ (από 60.000 ευρώ).
Αναφορικά με τα φορολογικά κίνητρα, προτείνεται να αφαιρείται το 30% των επιλέξιμων δαπανών κάθε οπτικοακουστικού έργου από το φορολογητέο εισόδημα του δικαιούχου. Ταυτόχρονα, διασφαλίζεται ότι η παροχή φορολογικών κινήτρων γίνεται σε συμφωνία με το ενωσιακό δίκαιο κρατικών ενισχύσεων.
Σημειώνεται ότι, παρά τη στροφή της ενίσχυσης των οπτικοακουστικών παραγωγών και τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει από το 2017 και μετά, το ΕΚΟΜΕ έχει απορροφήσει μέχρι σήμερα το 1/3 των διαθέσιμων πόρων. Ειδικότερα, έχει χρηματοδοτηθεί με 75 εκατ. ευρώ για το διάστημα 2018-2022 από το Πρόγραμμα
Δημοσίων Επενδύσεων. Από τον Απρίλιο του 2018 έως τον Μάιο του 2020 έχει λάβει 103 αιτήσεις για υπαγωγή στο «επενδυτικό κίνητρο (cash rebate)» του ν. 4487/18 και από αυτά τα σχέδια έχουν υπαχθεί στο επενδυτικό κίνητρο 53 επενδυτικά σχέδια. Επίσης, στο τελικό στάδιο έκδοσης ΦΕΚ υπαγωγής βρίσκονται επιπλέον 26 επενδυτικά σχέδια.
Τα 53 εγκεκριμένα επενδυτικά σχέδια έχουν προϋπολογισμό περίπου 51 εκατ. ευρώ και θα λάβουν, μόλις ολοκληρωθούν οι παραγωγές τους, περίπου 16,5 εκατ. ευρώ επιστροφή χρημάτων (cash rebate). Αν σε αυτά προστεθούν και τα 26 επενδυτικά σχέδια που βρίσκονται στο τελικό στάδιο έγκρισης, η συνολική επένδυση που θα πραγματοποιηθεί στη χώρα μας ανέρχεται στα 75 εκατ. ευρώ και η δημόσια δαπάνη (cash rebate) στα περίπου 25 εκατ. ευρώ. «Τα μεγέθη αυτά», όπως σημειώνει ο κ. Χριστόπουλος, «μπορεί να αποδειχθούν πολύ μικρά αν, για παράδειγμα, κάποιες πολύ μεγάλες παραγωγές απαιτήσουν μεγάλο όγκο γυρισμάτων στη χώρα μας».
