Η αύξηση της θερμοκρασίας προκάλεσε καταστροφή του όζοντος και μαζική εξαφάνιση των ειδών πριν από 359 εκατ. χρόνια.
Μέχρι πρόσφατα οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι μόνο δύο συμβάντα μπορούσαν να προκαλέσουν μαζική εξαφάνιση των ειδών: η πρόσκρουση στη Γη ενός αρκετά μεγάλου αστεροειδούς και τεραστίων διαστάσεων ηφαιστειακές εκρήξεις. Ομως, ο παλυνολόγος Τζον Μάρσαλ και συνάδελφοί του από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον ανακάλυψαν ότι μία ακόμη μαζική εξαφάνιση ειδών είχε προκληθεί πριν από 359 εκατ. χρόνια, αυτή τη φορά εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη, η οποία οδήγησε στην καταστροφή του προστατευτικού στρώματος όζοντος. «Η έρευνά μας υποδηλώνει ότι στη Γη υπάρχει μια φυσική εσωτερική διαδικασία που πυροδοτείται από την αύξηση της θερμοκρασίας του κλίματος και μπορεί να καταστρέψει το στρώμα του όζοντος. Είναι μια σοβαρή προειδοποίηση για τη δική μας περίοδο κλιματικής αλλαγής», γράφει ο Μάρσαλ στον ιστότοπο «The Conversation».
Στα τέλη της δεβόνιας περιόδου, πριν από 359 εκατ. χρόνια, ο πλανήτης ανέκαμπτε από μια μαζική εξαφάνιση ειδών που είχε προκληθεί πριν από 12 εκατ. χρόνια εξαιτίας ηφαιστειακής δραστηριότητας. Το κλίμα θερμαινόταν ξανά μετά μια περίοδο παγετώνων, τα ψάρια είχαν κάνει τη μετάβαση στη στεριά και δάση σποριόφυτων εξαπλώνονταν στη Γη όταν προέκυψε μια μέχρι τώρα ανεξήγητη νέα μαζική εξαφάνιση ειδών. Ωστόσο, ο καθηγητής Τζον Μάρσαλ και άλλοι συνάδελφοί του αναφέρουν σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science Advances» ότι ανακάλυψαν σπόρους φυτών δια-τηρημένους σε αρχαίο ίζημα λιμνών της Γροιλανδίας οι οποίοι ήταν κακοσχηματισμένοι και είχαν σκούρο χρώμα. Γεγονός που υποδηλώνει ότι είχε καταστραφεί το DNA τους από υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτό αποτελεί απόδειξη ότι «είχε χαθεί όλη η προστασία που προσφέρει το στρώμα του όζοντος», λέει ο Τζον Μάρσαλ.
Το 2017 ο Μάρσαλ είχε εντοπίσει αρχαίο ίζημα λάσπης από τα τέλη της δεβόνιας περιόδου που αποκάλυπτε μια εντυπωσιακή αλλαγή. Τα απολιθώματα υγιών σπόρων δένδρων διαδέχθηκαν απολιθώματα κακοσχηματισμένων και μαυρισμένων σπόρων. Αλλαγές που συνάδουν με έκθεσή τους σε αυξημένη υπεριώδη ακτινοβολία στην οποία είναι ευάλωτοι. Ο Μάρσαλ υποστηρίζει ότι η αύξηση της θερμοκρασίας προκάλεσε ισχυρότερες θερινές καταιγίδες με κεραυνούς οι οποίοι προκάλεσαν την έκλυση μείγματος νερού και αλάτων στην στρατόσφαιρα καταστρέφοντας το προστατευτικό στρώμα του όζοντος.
