Οταν οι μεγάλοι όμιλοι θέτουν ως βασική προτεραιότητα των επενδύσεών τους την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, γίνεται άμεσα αντιληπτό όχι μόνον ότι το περιβάλλον κινδυνεύει, αλλά και ότι η προσαρμογή στα νέα δεδομένα αποτελεί ένα πεδίο δραστηριοποίησης με περιθώριο κέρδους για τις επιχειρήσεις, όπως και οφέλη για όλους.
Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα της εταιρείας Accenture, την οποία επικαλείται σε πρόσφατο άρθρο του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (World Economic Forum), η κυκλική οικονομία, δηλαδή η μείωση του περιβαλλοντικού και ενεργειακού αποτυπώματος των επιχειρήσεων, αποτελεί μια δραστηριότητα της οποίας η αξία, με ορίζοντα τα επόμενα δέκα χρόνια, τοποθετείται στα 4 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Το ποσό αυτό στηρίζεται στην εκτιμώμενη, με ορίζοντα το 2030, επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης λόγω της εξάντλησης των φυσικών πόρων και εκτινάσσεται σε περίπου 22 τρισ. έως το 2050.
Υστερα και από την πανδημική κρίση, η στροφή της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην κυκλική οικονομία, μέσω της χρηματοδότησης πράσινων επενδύσεων, είναι ακόμη πιο μεγάλη, ενώ τα κεφάλαια ύψους 60 δισ. ευρώ που αναμένεται να εισρεύσουν, σταδιακά από το 2021, στην ελληνική οικονομία, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του ΕΣΠΑ και μόχλευσης, κινητοποιούν ακόμη περισσότερο το εγχώριο επιχειρείν.
Αυτό είναι το υπόβαθρο, όπως περιγράφεται από αναλυτές, στο οποίο στηρίζουν τα επιχειρηματικά σχέδιά τους όχι μόνο μεγάλου βεληνεκούς επιχειρηματίες, αλλά και μεσαίου μεγέθους ή νεοφυείς εταιρείες.
Κατά την πρόσφατη ετήσια γενική συνέλευση μετόχων, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Γιώργος Περιστέρης ανέφερε εμφατικά, εξάλλου, ότι οι επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης ενδεχομένως να είναι πολύ μικρότερες ή και πρόσκαιρες σε σχέση με αυτές που εκτιμάται ότι θα προκαλέσει η κλιματική αλλαγή.
Ο εισηγμένος κατασκευαστικός και ενεργειακός όμιλος επενδύει εδώ και πολλά χρόνια στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), ενώ σε πρώτη προτεραιότητα στην επενδυτική ατζέντα του βρίσκονται τα έργα της αντλησοταμίευσης, ενός συνδυασμού κατασκευής φραγμάτων με υψομετρική διαφορά και χρήσης αιολικής ενέργειας, που επιτρέπει την αποθήκευση ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα.
«Βρέχει λεφτά»
Η λίστα των εταιρειών που επενδύουν στην πράσινη ανάπτυξη εκτιμάται ότι θα αυξάνεται με εκθετική πρόοδο, καθώς, όπως εξηγούν παράγοντες της αγοράς, «βρέχει λεφτά» για έργα που προωθούν τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Βάσει της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal), η Ευρώπη θα πρέπει να έχει μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050, ενώ έως το 2030 θα πρέπει οι ΑΠΕ να καταλαμβάνουν μερίδιο 32% του συνολικού ενεργειακού μείγματος των ευρωπαϊκών κρατών-μελών. Για να επιτευχθούν οι στόχοι του 2030, απαιτούνται επιπρόσθετα κεφάλαια 260 δισ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στην Ελλάδα, στους τομείς που θα μπορούσαν να αποτελέσουν επενδυτικό Ελντοράντο ανήκουν, εκτός από τις ΑΠΕ, η διαχείριση απορριμμάτων, όπου έως το 2021 προωθούνται έργα της τάξεως των τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ, όπως και οι εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων μέσω εγκατάστασης μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρισμού – θερμότητας και δράσεων αξιοποίησης ΑΠΕ. Ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται και οι δημόσιες υποδομές αλλά και η ηλεκτροκίνηση, η οποία όμως είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο, καθώς, εκτός από την ενίσχυση του στόλου ηλεκτροκίνητων οχημάτων, απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις για τη δημιουργία μονάδων παραγωγής μπαταριών.
Πακτωλός ευρωπαϊκών κεφαλαίων
Εκτός από το πακέτο του ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, δύο βασικούς πυλώνες στους οποίους έχει στηριχθεί σημαντικός αριθμός εγχώριων πράσινων επενδύσεων είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Η ΕΤΕπ, μέσω του ευρωπαϊκού ταμείου στρατηγικών επενδύσεων (EFSI), έχει κινητοποιήσει κεφάλαια 514 δισ. ευρώ από τον Ιούλιο του 2015, έχοντας εκπληρώσει χρονικά τον στόχο τής εν λόγω πρωτοβουλίας περίπου έξι μήνες νωρίτερα.
H EBRD, που έχει χρηματοδοτήσει σημαντικό αριθμό έργων αναβάθμισης κτιρίων στην Ελλάδα, γνωστοποίησε πρόσφατα ότι μέχρι το 2025 το ήμισυ των ετήσιων επενδύσεών της θα κατευθύνεται σε έργα πράσινης ανάπτυξης, με το νέο αυτό επενδυτικό σχέδιο της τράπεζας να προγραμματίζεται να εγκριθεί στην προγραμματισμένη για τον Οκτώβριο ετήσια γενική συνέλευση μετόχων. Εξάλλου, την τελευταία πενταετία, η τράπεζα έχει αυξήσει από 25% στο 40% τις επενδύσεις που υλοποιεί σε έργα πράσινης ανάπτυξης. Μετά την εκδήλωση της COVID-19, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης έχει στραφεί περισσότερο στη χρηματοδότηση υποδομών, έργων και δικτύων που εξυπηρετούν τη μετατροπή των πόλεων σε έξυπνων. Για τον σκοπό αυτό από το 2016 έχει χρηματοδοτήσει με 1,5 δισ. ευρώ περίπου 42 πόλεις, αριθμό που επιδιώκει να αυξήσει σε 100 τα επόμενα χρόνια.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, οι ελληνικές εταιρείες προχωρούν στις αναγκαίες προσαρμογές των δομών τους και καταρτίζουν επιχειρηματικά πλάνα, προκειμένου να είναι σε πλήρη ετοιμότητα για να αξιοποιήσουν τις νέες ευκαιρίες που δημιουργούνται.
Μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα, η EBRD έχει συμμετάσχει κοινοπρακτικά με άλλες εταιρείες στην υλοποίηση έργων ανάπλασης και αναβάθμισης κτιρίων. Ενα από τα πιο πρόσφατα περιλαμβάνει τη χρηματοδότηση των εργασιών αναβάθμισης του Πύργου Πειραιά, έργο προϋπολογισμού 50 εκατ. ευρώ, που θα υλοποιήσουν οι εταιρείες Dimand και Prodea Investment. Συμμετέχει κοινοπρακτικά με την Dimand και τη Grivalia και στην υλοποίηση επενδυτικού σχεδίου της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ για την ανάπλαση των πρώην εγκαταστάσεων της καπνοβιομηχανίας «Παπαστράτος» στην περιοχή του Αγίου Διονυσίου στον Πειραιά. Εκτός από βιώσιμα έργα υποδομής και αξιοποίησης ακινήτων, η EBRD χρηματοδοτεί και πράσινα εταιρικά ομόλογα, έχοντας επενδύσει 57,5 εκατ. ευρώ στο ομόλογο του οποίου την έκδοση ολοκλήρωσε προ ημερών η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
