Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Σε ένα διαμέρισμα στο Μαρούσι, μέσα σε ένα χάρτινο κουτί στο κομοδίνο του, ο ερασιτέχνης δρομέας Μάριος Κρητικός φυλάει μια πολύτιμη συγκομιδή. «Τα κρατάω όλα», λέει καθώς ξετυλίγει τις πολύχρωμες κορδέλες και αραδιάζει τα αναμνηστικά μετάλλια από αγώνες που έχει τερματίσει.

Για κάποιον άλλο, όμως, στη Δυτική Αττική τα ίδια αντικείμενα έχουν διαφορετική αξία: του έδωσαν οικονομική «ανάσα» στην περίοδο της κρίσης. Σε μια τριώροφη βιοτεχνία στο Μενίδι κόβονται, χαράσσονται και συναρμολογούνται κάποια από τα μετάλλια και τα κύπελλα που απονέμονται σε αγώνες δρόμου της Ελλάδας.

Την τελευταία τετραετία δεν υπάρχει εβδομάδα που να μη φτάνουν εδώ παραγγελίες. «Αυξήθηκε το πελατολόγιό μας αρκετά. Πρόσφατα στείλαμε στην Εδεσσα, στις Σπέτσες, στο Αγρίνιο, στα Χανιά», λέει ο Γιώργος Γιαννούκος, ένας εκ των συνεταίρων της επιχείρησης. «Τώρα όλη η Ελλάδα τρέχει».

Το 2005 συμμετείχαν περίπου 800 Ελληνες στον Μαραθώνιο της Αθήνας, ενώ φέτος, στις 8 Νοεμβρίου, περισσότεροι από 9.000 αναμένεται να σταθούν στην ίδια αφετηρία. Πριν από μία δεκαετία διεξάγονταν κάθε χρόνο το πολύ 50 αγώνες για ερασιτέχνες δρομείς σε όλη την Ελλάδα, ενώ πλέον μαζί με τις ορεινές διαδρομές ξεπερνούν τους 300.

Η διάδοση του τρεξίματος στη χώρα μας ήταν τόσο έντονη τα τελευταία χρόνια, που εξέπληξε ακόμη και όσους δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά. Δημιούργησε νέα επαγγέλματα, ισορρόπησε τις οικονομικές απώλειες άλλων και άλλαξε σταδιακά τον τρόπο που μια σημαντική μερίδα του κόσμου αντιμετωπίζει την άθληση.

Προσαρμογή στη ζήτηση

Η οικογενειακή βιοτεχνία του κ. Γιαννούκου προσπαθούσε πάντα να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις των καιρών. Οταν ξεκίνησε το 1964 από τον πεθερό του κατασκεύαζε κυρίως τουριστικά σουβενίρ. Αργότερα, ένα μεγάλο κομμάτι της παραγωγής κάλυπταν τα δώρα δημοσίων σχέσεων: χαρτοκόπτες, πλακέτες, άλλα αναμνηστικά. «Δήμοι και υπουργεία, η αστυνομία και ο στρατός ήταν πελάτες μας», λέει ο κ. Γιαννούκος. Με την κρίση, όμως, αυτή η αγορά συρρικνώθηκε, ώσπου η θέση της καλύφθηκε από τα μετάλλια των αγώνων δρόμου.

Σε μεγάλες, διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις τα μετάλλια συνήθως κατασκευάζονται από χαλκό και ορείχαλκο και το κόστος τους μπορεί να ξεπεράσει τα δύο ευρώ ανά κομμάτι. Στα δρομικά μετάλλια η ποιότητα δεν είναι αντίστοιχη. Είναι τόση η ζήτηση, η ανάγκη για μαζική παραγωγή και χαμηλό κοστολόγιο, που στους περισσότερους αγώνες έχουν ως πρώτη ύλη το Zamak, κράμα από ψευδάργυρο, αλουμίνιο, μαγνήσιο και χαλκό.

Το κόστος παραγωγής τους σε ειδική πρέσσα φτάνει συνήθως μέχρι και τα 80 λεπτά ανά κομμάτι. Στους περισσότερους αγώνες δίνονται μετάλλια σε κάθε τερματίσαντα, ανεξαρτήτως θέσης ή επίδοσης.

«Νιώθω ιδιαίτερα συγκινημένος όταν το βλέπω αυτό», λέει ο Μάριος Κρητικός. Στα χέρια του κρατάει το μετάλλιο του Μαραθωνίου της Αθήνας από τη διοργάνωση του 2011, την πρώτη του συμμετοχή στην απόσταση των 42.195 μέτρων. «Από το ίδιο απόγευμα σκεφτόμουν πού θα είναι ο επόμενος αγώνας», τονίζει.

Επειτα από παρότρυνση φίλων του και θέλοντας να χάσει περιττά κιλά είχε ξεκινήσει τότε το τρέξιμο. Σήμερα, στα 37 του, εργάζεται ως μηχανικός λογισμικού σε πολυεθνική εταιρεία και έχει τερματίσει οκτώ μαραθωνίους σε Ελλάδα και εξωτερικό, δύο μαραθωνίους βουνού στον Ολυμπο και ένα 12ωρο αγώνα τρεξίματος στην Ελευσίνα.

Αρχικά δεν καταλάβαιναν όλοι το πάθος του. «Το πρώτο καλοκαίρι που πήγα στο χωριό της συζύγου μου, έτρεχα με το κολάν και μόνο που δεν γελούσαν μαζί μου», λέει. «Πέρυσι και φέτος, όμως, στα ίδια μέρη πετύχαινα πάντα ανθρώπους που έτρεχαν ή περπατούσαν. Το συνηθίζουμε. Είναι μια εικόνα που δεν ξενίζει όπως παλιότερα».

Ηταν Μάιος του 1978 όταν μια παρέα ερασιτεχνών δρομέων διοργάνωσε τον πρώτο μαζικό αγώνα δρόμου στην Ελλάδα, απόστασης 20 χλμ. στον Αγιο Κοσμά. Στην είσοδο του αθλητικού κέντρου, πάνω σε μια λαμαρίνα που είχε πέσει από μαρκίζα νυχτερινού κέντρου διασκέδασης, έγραψαν τότε: «Αξία έχει η συμμετοχή και όχι η νίκη. Το τρέξιμο κρατάει τον άνθρωπο πάντα ακμαίον και υγιή».

Τρία χρόνια μετά, αυτή η παρέα δημιούργησε τον Σύλλογο Δρομέων Υγείας Αθήνας (ΣΔΥΑ). Τα μέλη του συλλόγου δεν έπαψαν να διοργανώνουν τους δικούς τους αγώνες και να στηρίζουν με την παρουσία τους τον Μαραθώνιο της Αθήνας, ακόμα και στις εποχές των λιγοστών συμμετεχόντων.

«Ηταν το πρώτο σωματείο στη χώρα που ασχολήθηκε με αυτό που ήταν διαδεδομένο στην Αμερική ως τζόγκινγκ», λέει η πρόεδρος του συλλόγου, η συνταξιούχος Ελένη Μπερτσάτου.