Ο Αρης Λυκογιάννης δεν είναι απλώς ένας εξαιρετικός γνώστης του σύγχρονου μπάσκετ κι ένας αξιόλογος προπονητής. Είναι κι ένας άνθρωπος που δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις και τους καθωσπρεπισμούς. Λέει τα πράγματα με τ’ όνομά τους και απαιτεί από τους άλλους (παίκτες και μη) αυτά που κι ο ίδιος πρεσβεύει: εντιμότητα, ειλικρίνεια και σεβασμό.
Ο 54χρονος τεχνικός, μέχρι πρότινος του ΠΑΟΚ, μίλησε το kathimerini.gr για την «καυτή» μπασκετική επικαιρότητα, για τη μάχη του Ολυμπιακού, για το «μπρέικ» της Φενέρ, για τον Παναθηναϊκό, την Εθνική, το ξέσπασμα Αντετοκούνμπο και για τη διαφορά του ρεπορτάζ από το «ξέρω μπάσκετ»…
– Κόουτς, ο Ολυμπιακός έκλεισε την κανονική περίοδο στην κορυφή της Ευρωλίγκας, ένα σπουδαίο επίτευγμα. Πώς έφτασε ως εκεί όμως; Τι έχει που δεν είχαν οι άλλοι;
Το πιο σημαντικό πλεονέκτημα του Ολυμπιακού είναι ότι έχει ίδιο κορμό και ίδιο προπονητή για τρίτη σεζόν. Κι όταν λέω κορμό δεν εννοώ μόνο τους Ελληνες που είναι σταθεροί. Η ομάδα έχει δημιουργήσει έναν κορμό και στους ξένους, όπως είχε πράξει παλαιότερα ο Παναθηναϊκός. Βλέπουμε ότι ο Γουόκαπ έχει γίνει κινητήριος μοχλός, ανανέωσε το συμβόλαιό του, ο ΜακΚίσικ το ίδιο, ο Φαλ το ίδιο. Από την ομοιογένεια και τη σταθερότητα του κορμού ξεκινούν τα πάντα.
Κατά δεύτερον, ο Ολυμπιακός είναι μια ομάδα που της αρέσει πολύ το passing game, η κίνηση της μπάλας, να αλλάζει πολλά χέρια, της αρέσει να παίζει περισσότερο με την πάσα παρά με την ντρίπλα. Μπορεί και συνδυάζει πολλά πράγματα στο παιχνίδι της, δηλαδή υπάρχει και post up παιχνίδι (σ.σ. ο παίκτης που θα επιτεθεί και θα δημιουργήσει από το low post) και πολύ pick n’ roll κυρίως με Σλούκα, Γουόκαπ αλλά και με Λαρεντζάκη και ένας εναντίον ενός, κυρίως με τον ΜακΚίσικ, οπότε τους τρεις πιο βασικούς πυλώνες στην επίθεση μιας ομάδας, τους έχει μέσα στο ρεπερτόριό της. Εχει επίσης καλούς σουτέρ που μπορούν να εκτελέσουν από spot up ή βγαίνοντας από σκριν, όπως ο Κάνααν και Βεζένκοφ, οπότε επιθετικά είναι πλήρης.
– Η ευστοχία έχει να κάνει τόσο με τα ατομικά χαρακτηριστικά ή και με την ασφάλεια που νιώθει ο παίκτης που θα σουτάρει;
Είναι συνδυασμός. Υπάρχουν παιδιά που έχουν την ικανότητα, είναι σουτέρ, υπάρχει κι ο τομέας της ψυχολογίας. Παίκτες σουτάρουν καλά νιώθοντας ασφάλεια μέσα από την ομάδα, όπως πχ. ο Λαρεντζάκης.
– Αμυντικά πώς συμπεριφέρεται ο Ολυμπιακός;
Παίζει κυρίως με δύο τρόπους. Οταν είναι ο Φαλ μέσα, γίνεται προσπάθεια να περνούν τα pick n’ roll από πάνω και ο Γάλλος να μένει λίγο πίσω παίζοντας το ρόλο του «σκιάχτρου». Δεν είναι εύκολο κάποιος γκαρντ να εκτελέσει μπροστά του. Ο Ολυμπιακός στέλνει ουσιαστικά τον επιτιθέμενο πάνω του κι εκεί γίνεται ακόμη πιο δύσκολη η δημιουργία και η εκτέλεση. Οταν δεν είναι ο Φαλ μέσα, συνήθως, ο Ολυμπιακός αμύνεται με αλλαγές. Γι’ αυτό οι άλλοι ψηλοί της ομάδας είναι κορμιά όχι στο μέγεθος του Φαλ αλλά γρήγοροι, με αθλητικά προσόντα και πιο γρήγορα πόδια. Ο προπονητής του Ολυμπιακού έχει πάντα ένα πεντάρι χωρίς μέγεθος αλλά αθλητικό και με «πόδια». Τους αρέσει αυτή η άμυνα, την παίζουν αρκετά καλά. Βέβαια, αυτή η άμυνα έχει και αδυναμίες.
– Τι έκανε, λοιπόν, η Φενέρ και ο κόουτς Ιτούδης και έγινε το «μπρέικ»;
Η πιο μεγάλη αδυναμία της άμυνας με αλλαγές, είναι ότι δίνει τη δυνατότητα στον αντίπαλο, αν αυτός είναι ικανός σε αυτόν τον τομέα -και η Φενέρ είναι πολύ καλή, διότι είναι η πρώτη ομάδα στην Ευρωλίγκα σ’ αυτό το κομμάτι- να διεκδικήσει το επιθετικό ριμπάουντ και να ανανεώνει τις επιθέσεις της. Διότι μετά τις αλλαγές βρίσκονται πιο κοντά κορμιά με πιο ψηλούς παίκτες απέναντί τους και κοντά στη ρακέτα.
Μπορεί να βρεθεί το πλέι μέικερ να μαρκάρει το αντίπαλο πεντάρι ας πούμε. Αυτό δημιουργεί μια ανισορροπία, αλλά ο Ολυμπιακός έχει καταφέρει να προσαρμοστεί σ’ αυτή την κατάσταση. Μπορεί δηλαδή να βρίσκει τις λύσεις. Ομως η Φενέρ έχει έφεση στο επιθετικό ριμπάουντ, έχει παίκτες που πηγαίνουν πολύ στις δεύτερες και τρίτες κατοχές, ενώ επίσης έχει ψηλά κορμιά.
Μπορεί να παίξει με σχήματα όπου βλέπουμε στο 1 να είναι ο Γκούντουριτς (ύψος 2 μ.), στο 3 ο Πιέρ (1.99) και στο 4 ο Ντέιβις (2.03), παίκτες που της δίνουν τη δυνατότητα να χτυπήσει εκεί.
Κατά δεύτερον, η Φενέρ εξουδετέρωσε -ειδικά στο 2ο ματς- το passing game του Ολυμπιακού. Τον ανάγκασε να παίξει πιο πολύ με ντρίπλα, τον έκανε πιο στατικό, κάτι που δεν αρέσει στην ελληνική ομάδα, δεν έχουν συνηθίσει κάτι τέτοιο.
Η Φενέρ κυνήγησε πάρα πολύ τον Βεζένκοφ, κάποιος παίκτης ήταν μονίμως κολλημένος πάνω του με over play, να μην πάρει τη μπάλα, να μην βρεθεί μόνος του και επίσης η τουρκική ομάδα πήγε πολύ στην άμυνα 2 εναντίον 2, δηλαδή δεν έκλεισαν πολύ στις βοήθειες στα pick n’ roll και αυτό λειτούργησε αρκετά καλά για τη Φενέρ στο 2ο ματς και κάπως έτσι ήρθε το «μπρέικ».
– Κάτι που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν -κυρίως στο 2ο παιχνίδι- ότι όταν η μπάλα πήγαινε χαμηλά στη ρακέτα του Ολυμπιακού, οι παίκτες της Φενέρ, είτε με έναν είτε με δύο αντιπάλους, κατάφερναν να τελειώνουν ορθολογικά τις φάσεις. Ούτε έψαχναν αμέσως πάσα, ούτε ολοκλήρωναν όπως όπως την προσπάθειά τους, σε αντίθεση με άλλους «ψηλούς» ομάδων.
Αυτό είναι ένα κομμάτι που στο ευρωπαϊκό μπάσκετ απουσιάζει. Ολο και λιγότεροι είναι οι παίκτες που μπορούν να παίζουν πραγματικά και με ουσία με πλάτη στο καλάθι. Η Φενέρ έχει αρκετούς παίκτες που μπορούν, όμως. Και ο Νάιτζελ Χέιζ και ο Πιέρ που είναι τριάρι με έφεση στο post up και ο Γκούντουριτς μπορεί να πάει χαμηλά κάποιον πιο κοντό αντίπαλο. Εχει παιδιά τα οποία μπορούν να παίξουν με πλάτη. Ενα άλλο πλεονέκτημα είναι ότι έχει τον Τζεκίρι, ένα πεντάρι το οποίο ενώ έχει κορμί δεν είναι παίκτης με πλάτη αλλά με mid range σουτ (σ.σ. σουτ από μέση απόσταση), οπότε αυτό δημιουργεί ένα πρόβλημα στον Φαλ, ο οποίος αν μείνει μέσα ο Τζεκίρι μπορεί να εκτελέσει από την περιφέρεια. Η Φενέρ έχει πράγματα που μπορέι να κάνει και να προβληματίσει τον Ολυμπιακό.
«Ο Ολυμπιακός θα κάνει νίκη εκτός έδρας»
– Ο Ολυμπιακός πως θα αντιδράσει πιστεύεις κόουτς;
Νομίζω ότι είναι ξεκάθαρο, μέσα από μια πολύ ωραία δήλωση του Βεζένκοφ μετά το τέλος του ματς, ότι αν η Φενέρ είναι μια ομάδα η οποία μπορεί να μας κερδίσει τρεις φορές σερί, τότε να πάει αυτή στο φάιναλ 4. Θεωρώ ότι είναι δύσκολο να συμβεί αυτό. Ο Ολυμπιακός θα κάνει μια νίκη εκτός έδρας. Θα πάει στις αρχές του. Θα κυκλοφορήσει την μπάλα, θα παίξει πιο επιθετική άμυνα και νομίζω ότι πρέπει να πάει σε πιο ανοιχτό rotation. Στο 2ο ματς, δεν υπήρξε τόσο μεγάλο rotation. Στα τελευταία λεπτά κάποιοι παίκτες εμφάνισαν μια κόπωση, όπως ο Γουόκαπ ή ο Βεζένκοφ, δεν είχαν φρεσκάδα και καθαρό μυαλό.
– Είναι τελικά τα πλέι οφ μια… άλλη διοργάνωση τελικά;
Σίγουρα. Σαφέστατα είναι κάτι διαφορετικό. Αν εξαιρέσεις τη σειρά Μπαρτσελόνα – Ζαλγκίρις, οι άλλες τρεις είναι αμφίρροπες, παρότι η Παρτιζάν έχει πάρει προβάδισμα 2-0. Οταν παίζεις με τη Ρεάλ, δεν μπορείς να πεις ότι είναι μια εύκολη διαδικασία. Και το Μακάμπι – Μονακό είναι αμφίρροπο. Ολες οι ομάδες είναι σχετικά κοντά. Ομως, ειδικά σ’ αυτή τη φάση των πλέι οφ, μια ομάδα που έχει την εικόνα και τη σταθερότητα που έχει ο Ολυμπιακός σε όλη τη χρονιά, έχει και τις περισσότερες πιθανότητες πρόκρισης. Στο φάιναλ 4, όπου δεν υπάρχει σειρά, είναι κάτι άλλο. Θα το πάρει αυτός που είναι στην καλύτερη μέρα. Εδώ, εξακολουθώ να πιστεύω ότι ο Ολυμπιακός θα βρει μια νίκη στην Τουρκία, χωρίς να σημαίνει βέβαια ότι και η Φενέρ δεν μπορεί να ολοκληρώσει την έκπληξη.
– Κόουτς, περίμενες αυτή την ένταση των επεισοδίων στη Μαδρίτη;
Οχι, δεν το περίμενα. Ηταν κάτι μη αναμενόμενο. Ξεφυγε πολύ γρήγορα η κατάσταση. Υπήρχε μια αναταραχή στον πάγκο της Ρεάλ από πιο πριν, υπηρχε εκνευρισμός γιατί χανόταν ένα δεύτερο συνεχόμενο παιχνίδι εντός έδρας, δεν μπορούσαν να το δεχθούν εύκολα. Θεωρώ ότι την πιο μεγάλη ζημιά την έκανε το προηγούμενο φάουλ, του Πουαριέ στον Πάντερ και κάποια… γαλλικά που ειπώθηκαν εκεί, οπότε ο Αμερικάνος στο δεύτερο δυνατό φάουλ που δέχθηκε ξέσπασε και άναψε η φωτιά.
Παναθηναϊκός και Αταμάν
– Κεφάλαιο «Παναθηναϊκός». Τι πήγε στραβά;
Νομίζω ότι μπαίνει σε ένα ολικό λίφτινγκ, σε μια νέα εποχή. Δε νομίζω ότι θα υπάρξει άλλη αναμονή, θα αντιδράσει.
– Τα προβλήματα μοιάζουν ατελείωτα. Με τελευταίο του Μπέικον…
Ηταν μια χρονιά προβληματική. Ξεκίνησε άσχημα, συνεχίστηκε όλο αυτό. Η ομάδα χτίστηκε με πολλές ανισορροπίες, με πολλά κενά κι όταν προσπαθείς κατά τη διάρκεια της χρονιάς να κάνεις μπαλώματα, κάποιες φορές λειτουργούν, όμως τις περισσότερες δεν λειτουργούν καλά. Εχει μείνει ο τελευταίος στόχος του πρωταθλήματος, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι φαβορί είναι ο Ολυμπιακός. Ο Παναθηναϊκός πάει σε μια επανεκκίνηση, ξεκινώντας από την πρόσληψη ενός πολύ έμπειρου προπονητή.
– Τι θα του δώσει ο Αταμάν;
Η σημαντικότερη ερώτηση έχει να κάνει με το τι εργαλεία θα δοθούν στον Αταμάν. Θεωρώ ότι ο Αταμάν είναι ένας προπονητής που τα τελευταία χρόνια έχει μάθει να δουλεύει με πολύ υψηλά μπάτζετ, με πολύ ικανούς παίκτες. Η ομάδα θα προσπαθήσει να φέρει παίκτες υψηλού επιπέδου. Ο Αταμάν έδειξε ότι μπορεί να διαχειριστεί τέτοιες προσωπικότητες, φέτος δεν πήγε τόσο καλά, αλλά στους προπονητές πάντα θα υπάρχει μια χρονιά που δεν θα είναι όπως την περιμένουν.
«Το Α και το Ω ο χαρακτήρας»
– Ποντάρει πολλά ένας προπονητής στην ψυχοσύνθεση, στον χαρακτήρα ενός παίκτη που θα αποκτήσει και θα συνεργαστεί;
Αυτό είναι το Α και το Ω. Είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι προπονητές παίρνουν παίκτες με την προϋπόθεση ότι μπορούν πρώτα απ’ όλα να συνεννοηθούν. Δεν πηγαίνουμε στη λογική ότι «παίρνουμε έναν πολύ καλό παίκτη παρότι είναι προβληματικός ως χαρακτήρας, αλλά θα τον βάλουμε σε ένα καλούπι στην πορεία». Οσες φορές έχει συμβεί αυτό -κι έχει συμβεί και σε μένα- έχει αποτύχει. Εννιά στις 10 φορές.
– Είναι οι Αμερικανοί περισσότερο… ζόρικοι;
Δεν συμφωνώ. Τουλάχιστον από την προσωπική εμπειρία μου είχα εξαιρετικές συνεργασίες με Αμερικανούς. Θεωρώ ότι οι Αμερικανοί είναι παιδιά με τα οποία μπορείς να συνεννοηθείς μαζί τους αρκεί να είσαι ειλικρινής απέναντί του. Κι επειδή οι περισσότεροι προέρχονται από δύσκολο περιβάλλον, εκτιμούν πράγματα και καταστάσεις. Αν τους “ξηγηθείς” καλά, θα σ’ το ανταποδώσουν και δεν το ξεχνούν ποτέ. Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις. Το μεγαλύτερο πρόβλημα με τους Αμερικανούς έχει να κάνει με την εξωγηπεδική ζωή. Είναι παιδιά που τους αρέσει να βγαίνουν, να παρτάρουν, να πίνουν. Αν αυτό ελεγχθεί είσαι ΟΚ.
– Κόουτς, θα άκουσες το ξέσπασμα του Αντετοκούνμπο. Επιτυχία, αποτυχία, δημοσιογράφοι, κάπου χάνονται τα όρια…
Η επιτυχία από την αποτυχία διαχωρίζεται από μια λεπτή γραμμή. Ενα σουτ, μια φάση, μια πάσα, μπορεί να καθορίσει πράγματα και καταστάσεις. Για έναν παίκτη όπως ο Γιάννης ο οποίος έχει ξεκινήσει από πολύ χαμηλά, έχοντας δουλέψει πολύ σκληρά, έχοντας βγει MVP και έχοντας χαρίσει ένα πρωτάθλημα σε έναν οργανισμό χωρίς σταρ, εντελώς ανάποδα από τη μόδα που υπάρχει αυτή τη στιγμή, όπου προσπαθούν να χτιστούν ομάδες με δύο και τρεις σταρ μαζί, προκειμένου να φθάσουν στο δαχτυλίδι, νομίζω ότι δεν ταιριάζει η λέξη «αποτυχία» πάρα πολύ. Το αποτύπωσε με έναν ιδιαίτερο τρόπο ο ίδιος.
– Μήπως πρέπει και οι δημοσιογράφοι να είμαστε πιο εγκρατείς, να μη… δικάζουμε κάποιες φορές, ενώ ίσως δεν είμαστε και τόσο σχετικοί, όσο νομίζουμε;
Γενικότερα υπάρχει μία τάση σε δημοσιογράφους και την επιτυχία να την ανεβάζουν στα ύψη, αλλά και την αποτυχία με τον ίδο τρόπο, στον ίδιο άνθρωπο να περιμένουν να την γιγαντώσουν και να τον αποδομήσουν. Εχουν αλλάξει οι εποχές και μέσω των social media μια είδηση διεστραβλώνεται εσκεμμένα ή όχι.
«Αλλο κάνω ρεπορτάζ, άλλο ξέρω μπάσκετ»
– Μήπως, ουσιαστικά, δεν έχει και τη γνώση ο δημοσιογράφος;
Το ότι δεν έχει τη γνώση είναι σίγουρο. Δεν υπάρχει δημοσιογράφος ο οποίος να γνωρίζει μπάσκετ. Αλλο κάνω ρεπορτάζ μπάσκετ κι άλλο ξέρω μπάσκετ.
Αν κάποιος μπορεί να μας πει π.χ. στο «ένας- τρεις -ένας» zone press όταν γίνεται παγίδα στη γωνία, που πάει το φτερό της weak side, τότε να μιλήσουμε για μπάσκετ.
Μιλάμε για γενική εικόνα. Αλλο η γενική εικόνα κι άλλο γνωρίζω μπάσκετ. Τα έχουμε μπερδέψει τα πράγματα. «Ξέρουν» μπάσκετ όλοι, σχολιαστές, δημοσιογράφοι κτλ και κάπου έχει χαθεί η… μπάλα.
Δε γίνεται ένας προπονητής να βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο για χρόνια και να παρουσιάζεται ως άσχετος. Για παράδειγμα, ο Ράντονιτς στον Παναθηναϊκό. Δεν πέτυχε για κάποιους λόγους που ξέρουμε και για κάποιους που δεν ξέρουμε, διότι δεν είμαστε μέσα στον οργανισμό αυτόν. Ο Ράντονιτς είναι 10 χρόνια στην Ευρωλίγκα, έχει πάρει πρωταθλήματα. Δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως… «ταβερνιάρης», να το πω έτσι. Είναι αδιανόητο αυτό. Το ίδιο θα συμβεί και με τον Αταμάν σε περίπτωση που δεν φέρει κάποιο αποτέλεσμα γρήγορα. Το βασικότερο πρόβλημα που έχουμε εδώ είναι ότι θέλουμε αποτέλεσμα γρήγορα. Αύριο, τώρα.
«Πρόβλημα με τη νέα φουρνιά»
– Και τώρα Εθνική και Παγκόσμιο. Ολα όσα συζητήσαμε πριν. Το ελληνικό στοιχείο της Φενέρ και του Ολυμπιακού φυσικά, οι Αντετοκούνμπο από το ΝΒΑ.
Η Εθνική είναι σε μια φάση όπου υπάρχει αρκετά μεγάλη ποιότητα. Πολύ καλό υλικό. Εχουμε μια φουρνιά εξαιρετική. Ομως η από… κάτω φουρνιά δεν υπάρχει. Θα αργήσει να έρθει. Ενα πρόβλημα που θα βρούμε μπροστά μας. Το βιώνουν οι ομάδες μας και τα τελευταία χρόνια το νιώθουν και οι δύο μεγάλοι. Πήγαμε σε μια γρήγορη ελληνοποίηση του Γουόκαπ, αυτό είναι καλό για την ομάδα, δίνει μια επιπλέον λύση.
– Συμφωνείς κόουτς με αυτή την κίνηση;
Υπήρχε μια δυνατότητα να γίνει κι έγινε. Για ποιον λόγο έγινε, αυτό το γνωρίζουν αυτοί που το πέτυχαν αυτό. Αν αυτή η συζήτηση γινόταν πριν από 20 χρόνια, θα ήμουν κάθετα αντίθετος. Από τη στιγμή που έχουν ανοίξει τα σύνορα, σε όλα τα αθλήματα, κι αν εξαιρέσεις τη Σερβία στο μπάσκετ, δε νομίζω ότι υπάρχει Εθνική χωρίς νατουραλιζέ, να μην έχει δώσει διαβατήριο. Πάντως, αυτή τη στιγμή υπάρχει υλικό για κάτι καλό. Και το έχει ανάγκη η Εθνική διότι είναι πολλά τα χρόνια μακριά από την κορυφή.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
