Λίγες ώρες πριν το ελληνικό «ντέρμπι αιωνίων» Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τον πρωταθλητή στη εφετινή Σούπερ Λίγκα, τα φώτα έπεσαν σε ένα άλλο παραδοσιακό ντέρμπι που ξεκίνησε μυρίζοντας… μπαρούτι και κατέληξε με απανωτές εκρήξεις και μεγάλα επεισόδια που περιορίστηκαν – ευτυχώς – μόνο εντός αγωνιστικού χώρου.
Στο κατάμεστο «ηφαίστειο» του «Μονουμεντάλ», το αργεντίνικο ντέρμπι Ρίβερ Πλέιτ – Μπόκα Τζούνιορς κρίθηκε με ένα πέναλτι υπέρ των γηπεδούχων που δόθηκε στο 91’ και εκτελέστηκε εύστοχα από τον Μπόρχα τρία λεπτά αργότερα, στο 94’. Από εκεί και πέρα, όλα ήταν ένα θολό σκηνικό, με το φύλλο αγώνος να κλείνει στο 107’, με μία σημαντική υποσημείωση: τα 13 τελευταία λεπτά των καθυστερήσεων ήταν ένας πυγμαχικός αγώνας και δεν είχαν καμία σχέση με το ποδόσφαιρο!
Οι ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων ήλθαν στα χέρια και δέρνονταν για σχεδόν ένα τέταρτο, με τον διαιτητή να βγάζει την κόκκινη κάρτα σε επτά από αυτούς, μάλλον επειδή μέσα στον γενικό χαμό δεν μπορούσε να ξεχωρίσει ποιοι κτυπούσαν ποιους και δεν ήθελε να τους αποβάλλει όλους! Ελάχιστοι ψύχραιμοι έμειναν έξω απ’ αυτό το κουβάρι της… κλοτσοπατινάδας και δεν θα ήταν καθόλου υπερβολικό να αποβάλλονταν τουλάχιστον άλλοι τόσοι, μιας και η κάμερα έπιασε αρκετούς παίκτες που ενώ μπήκαν στο «χορό», υποτίθεται για να χωρίσουν τα «κοκκόρια», πιάστηκαν κι αυτοί στα χέρια με τους αντιπάλους τους.
Το Ρίβερ Πλέιτ – Μπόκα Τζούνιορς είναι για πολλούς το πιο «καυτό» ποδοσφαιρικό ντέρμπι παγκοσμίως, ακριβώς επειδή το θερμό ταπεραμέντο των Αργεντινών πολύ σπάνια το αφήνει να κυλήσει ήρεμα, τόσο εντός όσο και εκτός αγωνιστικού χώρου. Μυρίζει πάντα «μπαρούτι» και οι κανόνες του ποδοσφαιρικού πολιτισμού σπανίως επιβάλλονται για να εγγυηθούν την ομαλή διεξαγωγή του.
Το περίφημο superclásico παραμένει στην 1η θέση του αγγλικού Guardian στη λίστα «τα 50 πράγματα που πρέπει να προλάβεις να δεις στον αθλητισμό πριν πεθάνεις»! Η διαμάχη κρατά από τα πρώτα χρόνια που εξαπλώθηκε ο ιός του ποδοσφαίρου στην Αργεντινή, με τις δύο ομάδες να γεννιούνται σχεδόν ταυτόχρονα στην ίδια φτωχογειτονιά της Μπόκα, στο λιμάνι του Μπουένος Άιρες.
Το 1925, η διοίκηση της Ρίβερ Πλέιτ αποφάσισε να μετακομίσει στο Νιούνιες, ένα πλούσιο προάστειο του Μπουένος Άιρες, γι’ αυτό και της κόλλησαν το παρατσούκλι «οι εκατομμυριούχοι». Οι οπαδοί της ήταν κυρίως μέλη της αστικής τάξης, άνθρωποι με υψηλότερο εισόδημα από το μέσο όρο, σε αντίθεση μ’ αυτούς της Μπόκα Τζούνιορς που εκπροσωπούσαν εκείνα τα χρόνια την εργατική τάξη της πόλης. Στη σημερινή εποχή αυτές οι ταξικές διαφορές έχουν ισοπεδωθεί. Οι δύο ομάδες αντλούν φιλάθλους απ’ όλα τα κοινωνικά στρώματα της χώρας, με τη δημοφιλία τους να εξαπλώνεται και εκτός των ορίων του Μπουένος Άιρες, συγκεντρώνοντας αθροιστικά ποσοστό μεγαλύτερο του 70% των φιλάθλων σε όλη την Αργεντινή.
Οι οπαδοί της Μπόκα αποκαλούν αυτούς της Ρίβερ «κότες», ενώ αυτοί τους έχουν κολλήσει τα παρατσούκλια «γουρουνάκια» και «βοθρατζήδες» λόγω της δυσοσμίας που έρχεται από το ποτάμι και φτάνει μέχρι το «Μπομπονέρα». Δεκάδες φίλαθλοι έχουν χάσει τη ζωή τους σε επεισόδια που ξέσπασαν σε superclásico, με πιο θλιβερή πινελιά την τραγωδία του 1968 όταν 71 φίλαθλοι σκοτώθηκαν και άλλοι 150 τραυματίστηκαν στα επεισόδια στη θύρα 12 του «Μονουμεντάλ».
Χωρίς σειρά αξιολόγησης, ας δούμε μερικά από τα κλασικά ντέρμπι άλλων χωρών, που ξυπνούν τα πάθη και γεννούν μεγάλες εντάσεις ακόμα κι αν δεν κρίνουν κάτι σπουδαίο από πλευράς στόχων
1) Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός
Το δικό μας el clasico ξεκίνησε πριν σχεδόν 100 χρόνια, με ένα χορταστικό 3-3 το μακρινό 1925, σε ένα φιλικό στη Λ. Αλεξάνδρας. Φιλικό χαρακτήρα είχαν και όλα τα επόμενα παιχνίδια τους μέχρι την 1η Ιουνίου του 1930, όταν στον πρώτο επίσημο αγώνα τους για το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, ο Παναθηναϊκός νίκησε 8-2 τον Ολυμπιακό, στην πιο ευρεία νίκη που σημειώθηκε ποτέ στις μεταξύ τους αναμετρήσεις. Ήταν το πρώτο παιχνίδι στην Ελλάδα που ο αριθμός των θεατών ξεπέρασε τις 10 χιλ. και το πρώτο με επεισοδιακό χαρακτήρα, καθώς στη λήξη του οι οπαδοί των δύο ομάδων ήλθαν στα χέρια. Από τότε γεννήθηκε η μεγάλη αντιπαλότητά τους, με την κόντρα τους να κρατά μέχρι σήμερα, χωρίς να περιορίζεται στα όρια Αθήνας και Πειραιά.
2) Σέλτικ – Ρέιντζερς
Το περίφημο Old Firm γεννήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν χιλιάδες Καθολικοί Ιρλανδοί μετανάστευσαν για δουλειά στη Γλασκόβη, όπου τους περίμεναν με άγριες διαθέσεις οι Προτεστάντες Billy Boys, σκληροπυρηνικοί Σκοτσέζοι που δεν είδαν με καλό μάτι την εισβολή των γειτόνων. Οι Ιρλανδοί απάντησαν με τις συμμορίες των Fenians και οι… σκυλοκαβγάδες τους μεταφέρθηκαν μέσα στα γήπεδα, σε μια κόντρα που ξεπερνά τον ένα αιώνα. Οι διαφορές τους δεν ήταν μόνο αθλητικές. Καθολικοί και Προτεστάντες, Ρεμπουμπλικάνοι και Ενωτικοί, Σοσιαλιστές και Συντηρητικοί, είναι μια μάχη μεταξύ δύο εντελώς διαφορετικών κόσμων που απλά συνυπάρχουν στην ίδια πόλη.
3) Ρεάλ Μαδρίτης – Μπαρτσελόνα
Το απόλυτο ντέρμπι της σύγχρονης εποχής στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, με δύο ομάδες που συγκρούονται χρόνια τώρα στο υψηλότερο επίπεδο του ανταγωνισμού. Από τις πιο πλούσιες ομάδες του πλανήτη, με πολλά λαμπερά ονόματα του παγκοσμίου ποδοσφαίρου στο ρόστερ τους, προσφέρουν μονομαχίες που καθηλώνουν όλους τους ποδοσφαιρόφιλους. Η ρίζα της κόντρας τους δεν είναι αθλητική, καθώς η Ρεάλ εκπροσωπεί τους Καστεγιάνους που αιώνες τώρα κυριαρχούν στην Ισπανία και η Μπαρτσελόνα τους Καταλανούς, με τις γνωστές αποσχιστικές τάσεις τους.
4) Ερυθρός Αστέρας – Παρτίζαν
Το Večiti derbi, το “αιώνιο ντέρμπι” της Σερβίας έχει τις ρίζες του στα πρώτα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, όταν το Κομμουνιστικό κόμμα της (ενωμένης τότε) Γιουγκοσλαβίας ίδρυσε τον Ερυθρό Αστέρα και «απάντησε» ο στρατός με την Παρτίζαν, σε μια διαμάχη με πολιτικό υπόβαθρο ανάμεσα στο Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Οι «Delije», οι φανατικοί οπαδοί του Ερυθρού Αστέρα και οι «Grobari», οι αντίστοιχοι της Παρτιζάν, έχουν πρωταγωνιστήσει κατά καιρούς σε βίαια επεισόδια στα μεταξύ των ομάδων τους παιχνίδια, με τη μάχη τους να μην περιορίζεται μόνο στο ποδόσφαιρο. Είναι και οι δύο πολυαθλητικοί σύλλογοι, με ισχυρές ομάδες σε πολλά σπορ.
5) Αλ Αχλί – Ζάμαλεκ
Είναι οι δύο πιο δημοφιλείς ομάδες της Αιγύπτου και η κόντρα τους ξεπερνά τα εκατό χρόνια. Η Αλ Αχλί ιδρύθηκε το 1907 και αποκαλείται «Εθνική» γιατί οι οπαδοί της υποστήριζαν την ολοσχερή απεξάρτηση της χώρας από τους ξένους και τα συμφέροντά τους. Η Ζάμαλεκ γεννήθηκε το 1911 και είχε πιο ανοικτό και κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, επιτρέποντας να αγωνίζονται σ’ αυτήν και ξένοι, Ευρωπαίοι και μη, που ζούσαν στην Αίγυπτο. Οι «κόκκινοι» και οι «άσπροι» έγραψαν ιστορία το 2011 όταν οι οπαδοί τους κατέβηκαν σαν μια γροθιά στους δρόμους και πρωτοστάτησαν στην «Αιγυπτιακή επανάσταση» κατά του καθεστώτος του Χόσνι Μουμπάρακ, με συνθήματα κατά της φτώχειας, της ακρίβειας και της διαφθοράς.
6) Κρακόβια – Βίσλα Κρακοβίας
Ο Swieta Wojna (Ιερός Πόλεμος) είναι η πιο παραδοσιακή μονομαχία του πολωνικού ποδοσφαίρου κι ας έχει ξεφτίσει με τον καιρό λόγω της αγωνιστικής διαφοράς μεταξύ των δύο ομάδων. Είναι οι δύο πιο ιστορικοί σύλλογοι της Πολωνίας (οι πρώτες ομάδες που ιδρύθηκαν) και η κόντρα τους συνοδεύεται πολύ συχνά από αιματηρά επεισόδια. Τα πιο σημαντικά σημειώθηκαν μεταξύ του 2004 και του 2006, όταν 8 φίλαθλοι έχασαν τη ζωή τους από μαχαιρώματα, για να αποκτήσει η Κρακοβία το παρατσούκλι «η πόλη των μαχαιριών». Όπως στην Αίγυπτο, οι οπαδοί των δύο ομάδων συνασπίστηκαν όταν η αστυνομία επενέβη για να τους διαλύσει και της επιτέθηκαν με τόση ορμή, που δεκάδες αστυνομικοί αναγκάστηκαν να καταφύγαν στην πρεσβεία της Ρωσίας για να γλιτώσουν από το λιντσάρισμα!
7) Φενέρμπαχτσε-Γαλατασαράι
Το Kitalar Arasi Derbi (Διηπειρωτικό ντέρμπι) είναι διαχρονικά η ποδοσφαιρική μονομαχία που κόβει στα δύο την Κωνσταντινούπολη και όλη την Τουρκία! Η Γαλατά, ομάδα που εδρεύει στη συνοικία Σεσλί στην ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης, εκπροσωπεί την αστική τάξη της τουρκικής κοινωνίας και έχει φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό. Η Φενέρμπαχτσε εδρεύει σχεδόν 20 χιλιόμετρα πιο μακριά, στη συνοικία Σαντικόϊ, στην άλλη πλευρά της μεγάλης γέφυρας και στο ασιατικό κομμάτι της Πόλης. Είναι η ομάδα που εκφράζει κυρίως την εργατική τάξη, με οπαδούς που είναι πιο παραδοσιακοί και με πιο έντονο εθνικό χαρακτήρα.
8) Φλαμένγκο – Φλουμινένσε
Το περίφημο Φλα-Φλου γεννήθηκε όταν το 1911 μια δεκάδα ποδοσφαιριστών της Φλουμινένσε αποχώρησε και εντάχθηκε στη Φλαμένγκο που δεν είχε ποδοσφαιρική ομάδα παρά μόνο ένα τμήμα… κωπηλασίας. Η πρώτη αναμέτρηση των δύο ομάδων του Ρίο ντε Τζανέιρο προσέλκυσε λιγότερους από χίλιους θεατές, αλλά 50 χρόνια αργότερα, στο 1963, δημιουργήθηκε ένα παγκόσμιο ρεκόρ που δεν πρόκειται ποτέ να σπάσει: το μεταξύ τους ντέρμπι το παρακολούθησαν 194.603 θεατές στο «Μαρακανά», στη μεγαλύτερη κόντρα του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου που συνήθως έχει γιορτινό χαρακτήρα μέσα σε μια καταπληκτική ατμόσφαιρα, χωρίς να λείπουν ενίοτε τα επεισόδια.
9) Ρόμα – Λάτσιο
Το Derby della Capitale (το ντέρμπι της πρωτεύουσας) είναι το ίδιο παραδοσιακό με το Derby Della Madonnina κι ας μην κρίνει συνήθως τίτλους όπως αυτό της Μίλαν με την Ίντερ. Η κόντρα ξεκίνησε προπολεμικά, όταν ο Μπενίτο Μουσολίνι συγχώνευσε τρεις μεγάλες ομάδες της πρωτεύουσας και δημιούργησε τη Ρόμα, με σκοπό να ανταγωνιστεί τις πλούσιες ομάδες του ιταλικού βορρά. Ο στρατηγός Τζιόρτζιο Βακάρο, κατάφερε με την επιρροή του στο φασιστικό κόμμα να διασώσει τη Λάτσιο, μια ομάδα που ακόμα και τώρα φιλοξενεί οπαδούς (λατσιάλι) με φασιστικές και ρατσιστικές καταβολές. Αντίθετα, οι φίλοι της Ρόμα (τζιαλορόσι) ανήκουν πολιτικά στον αριστερό πολιτικό χώρο και η πλειοψηφία τους ζει στο κέντρο της Ρώμης και όχι στα περίχωρα. Ο πρώτος νεκρός σε ιταλικό γήπεδο ήταν στο Derby della Capitale του 1979, όταν φωτοβολίδα που εκτόξευσε οπαδός της Ρόμα κτύπησε στο μάτι τον οπαδό της Λάτσιο, Βιτσέντζο Παπαρέλι.
10) Εστεγκλάλ – Περσέπολις
Είναι το κορυφαίο ντέρμπι της Ασίας και φιλοξενείται στο «Αζαντί» της Τεχεράνης, χωρητικότητας μεγαλύτερης των 100 χιλ. θεατών. Πολύ συχνά διακόπτεται λόγω επεισοδίων ή αποχώρησης της μιας εκ των δύο ομάδων ως διαμαρτυρία για τις αποφάσεις των διαιτητών, που παλαιότερα έρχονταν από ξένες χώρες. Το ρεκόρ θεατών στο ντέρμπι του Ιράν είναι 128 χιλ. από το 1983 όταν δεν υπήρχε τηλεοπτική μετάδοση και ο κόσμος κατέκλυσε το γήπεδο. Υπό το φόβο των επεισοδίων, αρκετά συχνά το παιχνίδι φιλοξενείται σε άλλες πόλεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και σήμερα, απαγορεύεται να το παρακολουθήσουν γυναίκες! Το 2006 επιτράπηκε η παρουσία τους αλλά η άδεια γρήγορα ανακλήθηκε.
13) Ιστ Μπένγκαλ – Μοχούν Μπαγκάν
Είναι το μεγαλύτερο ντέρμπι της Ινδίας, ανάμεσα σε δύο ομάδες που εδρεύουν στην Καλκούτα και συγκεντρώνουν στα παιχνίδια τους αμέτρητο πλήθος φιλάθλων! Κρατάει από την εποχή της αποικιοκρατίας και η διαμάχη των οπαδών έχει φυλετικές ρίζες. Οι φίλαθλοι της Ιστ Μπένγκαλ είναι κυρίως μουσουλμάνοι με καταγωγή από το Μπάγκλαντες, ενώ αυτοί της Μοχούν Μπαγκάν είναι Ινδοί, οπαδοί της ινδουιστικής θρησκείας.
12) Νασιονάλ – Πενιαρόλ
Είναι το Super Clásico της Ουρουγουάης και είναι το ίδιο επεισοδιακό με το Ρίβερ Πλέιτ – Μπόκα Τζούνιορς της Αργεντινής. Η Πενιαρόλ ιδρύθηκε με άλλο όνομα το 1891 αλλά όταν το 1913 άλλαξε το όνομά της σ’ αυτό που έχει τώρα, αναγνωρίστηκε ως συνέχεια της πρώτης ομάδας. Αυτό το αμφισβητούν οι οπαδοί της Νασιονάλ που θεωρούν ότι η δική τους ομάδα, γεννημένη το 1899 με το ίδιο όνομα από τότε, είναι η πιο ιστορική της χώρας. Τα επεισοδιακά ντέρμπι αμέτρητα, με πιο χαρακτηριστικά αυτό του Απριλίου του 1990 όταν αποβλήθηκαν… 11 παίκτες από κάθε ομάδα κι εκείνο του Νοεμβρίου του 2000, που μετά από μια απίστευτη κλοτσοπατινάδα, 9 παίκτες και ένας προπονητής έμειναν για ένα μήνα κλεισμένοι στη φυλακή! Υπό το φόβο επεισοδίων, δύο φορές το παιχνίδι τους δεν έγινε στο Μοντεβιδέο, αλλά στην Αργεντινή το 1960 και το 2005 στην Ισπανία!
13) Μίλαν – Ίντερ
Είναι το περιώνυμο Derby della Madonnina, η παραδοσιακή μονομαχία της Μίλαν με την Ιντερ που κρατά περισσότερο από έναν αιώνα και διχάζει όχι μόνο την πόλη του Μιλάνου, αλλά όλη την Ιταλία! Η Ιντερ γεννήθηκε μετά από διάσπαση, όταν την άνοιξη του 1908 αποχώρησαν από τη Μίλαν όσα μέλη της υποστήριζαν ότι δεν πρέπει να επιτρέπεται η συμμετοχή ξένων ποδοσφαιριστών. Από τότε μέχρι σήμερα, οι συγκρούσεις τους ξεπερνούν τα όρια του ποδοσφαίρου. Αν και η Μίλαν εκπροσωπούσε στην αρχή κυρίως την εργατική τάξη της πόλης, εξ ου και το προσωνύμιο «casciavit» (κατσαβίδια), είχε πάντα πιο κοσμοπολίτικο χαρακτήρα. Η Ιντερ εκπροσωπούσε κυρίως την αστική τάξη, γι’ αυτό και το παρατσούκλι της ήταν «baouscia» (ψωνισμένοι). Με την πάροδο των χρόνων, αυτός ο διαχωρισμός ξέφτισε, σε σημείο να θεωρείται σήμερα η Ιντερ πιο «αριστερή» ομάδα από τη Μίλαν!
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
