Εφυγε από τη ζωή στα 86 χρόνια του ο Τζέρι Γουέστ, ο παίκτης των Μινεάπολις Λέικερς (και μετέπειτα Λος Αντζελες Λέικερς), του οποίου η φιγούρα έμελλε να γίνει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα λογότυπα παγκοσμίως, αυτό του ΝΒΑ.
Αν και πήρε πολύ καιρό να αναγνωρίσει –έστω και ανεπισήμως– η αμερικανική Λίγκα του μπάσκετ ότι το λογότυπο είναι ο Γουέστ, επισήμως εξακολουθεί να αναφέρεται ως «Logoman», παρόλο που κάθε φίλαθλος του μπάσκετ γνωρίζει περί τίνος πρόκειται.
Το σκεπτικό πίσω από αυτήν την έλλειψη ευθύτητας από το ΝΒΑ δεν ήταν ποτέ ξεκάθαρο. Iσως οι άνθρωποι της Λίγκας φοβόντουσαν πιθανά προβλήματα πνευματικών δικαιωμάτων από τον ίδιο τον Γουέστ, αν και όπως τονίζουν αμερικανικά Μέσα, η συμπεριφορά του παλαίμαχου άσου ήταν αρκετή για να δείξει ότι δεν θα προέβαινε σε μια τέτοια κίνηση.
Οποια και να ’ναι η αλήθεια, το λογότυπο του NBA έμελλε να γίνει κλασικό. Βοήθησε πολύ στην εξάπλωση της εικόνας του αμερικανικού μπάσκετ, τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, ώστε να φτάσει το πρωτάθλημα στην κυρίαρχη θέση που απολαμβάνει σήμερα. Το γεγονός ότι έχει αλλάξει ελάχιστα εδώ και πάνω από 50 χρόνια το καθιστά ως ένα παράδειγμα τελειότητας.
Παρότι το ΝΒΑ ιδρύθηκε το 1946, τα πρώτα του χρόνια σημαδεύτηκαν από τον ανταγωνισμό με την Αμερικανική Eνωση Μπάσκετ (ABA). Τελικά, το NBA κέρδισε τη διαμάχη, με την ABA ουσιαστικά να παύει να υπάρχει μετά το 1976.
Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Το 1968, ένας σχεδιαστής ονόματι Τζέρι Ντιόρ πέρασε ένα απόγευμα με… τους μαρκαδόρους του και κατέληξε σε ένα πάρα πολύ απλό σχέδιο, το οποίο ουσιαστικά αποτέλεσε τον επανασχεδιασμό του λογότυπου της Major League του μπέιζμπολ.
Ο Τζ. Γουόλτερ Κένεντι, κομισάριος του NBA εκείνη την εποχή, εντυπωσιάστηκε από την αμεσότητα που εξέπεμπε το λογότυπο αυτό και αποφάσισε ότι ήθελε κάτι αντίστοιχο για το πρωτάθλημά του. Ζήτησε τη βοήθεια από τον Αλαν Σίγκελ, ο οποίος ήταν στην πραγματικότητα ένας καταξιωμένος μπασκετμπολίστας στο γυμνάσιο, αν και είχε πάρει την απόφαση να σπουδάσει στο Cornell αντί να ασχοληθεί περαιτέρω με το άθλημα, για να εξελιχθεί σε έναν εξέχοντα σχεδιαστή και διευθυντή της Siegelvision.
Σύμφωνα με τον Σίγκελ, το ΝΒΑ είχε πολλά προβλήματα με τη δημοτικότητά του εκείνη την εποχή και ο Κένεντι θεώρησε ότι η συσχέτιση του μπάσκετ με το σαφώς πιο δημοφιλές MLB, θα μπορούσε να τονώσει το άθλημα.
Ο Σίγκελ «πάτησε» ουσιαστικά στο έτοιμο σχέδιο του μπέιζμπολ: ήθελε μια λευκή σιλουέτα σε κόκκινο και μπλε φόντο. Τόσο απλά. Η πρόκληση ήταν πλέον η εύρεση αυτής της σιλουέτας. Ετσι, ο Σίγκελ ήρθε σε επαφή με τον καλό του φίλο Ντικ Σκαπ, αρχισυντάκτη του Sport Magazine, και του ζήτησε να ψάξει τα αρχεία των φωτογραφιών του. Αφού «βούτηξε» σε αμέτρητες εικόνες παικτών του ΝΒΑ σε κάθε είδους φάσεις, ο Σίγκελ βρήκε μια εικόνα του Τζέρι Γουέστ με τους Λέικερς, που είχε τραβήξει ο φωτογράφος Γουέν Ρόμπερτς.
«Με μαγνήτισε κατευθείαν διότι παρότι ήταν κάθετος, έγερνε ελαφρώς για να ντριμπλάρει. Είχε μια κίνηση όλο αυτό», θυμάται ο Σίγκελ. «Δοκίμασα μερικά λογότυπα με χέρια ψηλά γύρω από το δίχτυ και την μπάλα. Ασχολήθηκα με τον Τζαμπάρ. Κοίταξα τον Τσάμπερλεϊν, τον Χάβλιτσεκ, τον Τομ Γκόλα και μερικούς άλλους, αλλά αυτό με τον Γουέστ απλά λειτούργησε πραγματικά».
Ο Σίγκελ επεξεργάστηκε τη φωτογραφία και την παρουσίασε στο NBA, χωρίς να αναφέρει ότι βασίστηκε στον Γουέστ. Απλώς είπε ότι είχε χρησιμοποιήσει μια φωτογραφία ενός παίκτη. «Οταν το έδειξα στον Κένεντι, δέχτηκε αμέσως. Ισως χρειάστηκαν μόλις 30 λεπτά για να συμφωνήσει», θα πει ο Σίγκελ.
Αυτό ήταν. Το λογότυπο αμέσως καθιερώθηκε. Ηταν τόσο απλό, αλλά απίστευτα άμεσο. Ηταν κομψό και η ρευστότητα της φιγούρας, θαρρείς πως δημιουργεί μέχρι σήμερα μια αίσθηση της προσμονής με την μπάλα στο χέρι. Ηταν το «λογότυπο Τζέρι Γουέστ».
Ο Τζέρι Γουέστ, γεννημένος στις 28 Μαΐου 1938, στο Σέλιαν της Δυτικής Βιρτζίνια, έγινε ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες στην ιστορία του NBA. Παίζοντας κυρίως για τους Λος Αντζελες Λέικερς από το 1960 έως το 1974, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στο άθλημα. Είχε το προσωνύμιο «Mr. Clutch» λόγω της ικανότητάς του να αποδίδει υπό πίεση, με εξαιρετικό σουτ, ενώ παράλληλα ήταν και πολύ καλός αμυντικός.
Ηταν 14 φορές ΝΒΑ All-Star, δύο φορές πρώτος σκόρερ στο ΝΒΑ και κέρδισε τον τίτλο του MVP των τελικών του 1969 παρά την ήττα της ομάδας του από τους Μπόστον Σέλτικς.
Το λογότυπο του NBA με τη σιλουέτα του Τζέρι Γουέστ παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο από τη μέρα της δημιουργίας του. Ωστόσο, υπήρξαν συζητήσεις κατά καιρούς σχετικά με ένα μικρό «λίφτινγκ». Μέχρι σήμερα πάντως, υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν ότι είναι απαραίτητο ένα νέο λογότυπο που θα αντιπροσωπεύει ένα εξελισσόμενο NBA, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι το υπάρχον λογότυπο έχει γίνει ένα εμβληματικό σύμβολο που πρέπει να διατηρηθεί για πάντα, όπως αυτό της Coca Cola.
Οπως και να ’χει, το ιστορικό αυτό logo έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της μπασκετικής κουλτούρας των ΗΠΑ. Είναι άμεσα αναγνωρίσιμο από την μία άκρη του κόσμου στην άλλη, ενώ μπορεί να σχεδιαστεί σχετικά εύκολα από τον οποιονδήποτε και οπουδήποτε.
Πλέον, εμφανίζεται σε περίοπτη θέση τόσο σε εμπορεύματα, όσο σε ενδύματα και αρένες, αποτελώντας ένα σήμα τιμής για τις ομάδες και τους οπαδούς τους.
Σύμφωνα με τους Αμερικανούς, η εικόνα της σιλουέτας του Τζέρι Γουέστ ενσωματώνει τα ιδανικά της επιμονής, της ικανότητας και του αθλητισμού, υπενθυμίζοντας ότι το μεγαλείο μπορεί να επιτευχθεί με σκληρή δουλειά και αφοσίωση. Αντιπροσωπεύει τη διαρκή κληρονομιά του ΝΒΑ και τις αξίες που υποστηρίζει: την αριστεία, τον ανταγωνισμό και την επιδίωξη του μεγαλείου.
Ο Σίγκελ θυμήθηκε κάποτε ότι όταν ήταν σε διακοπές, συνάντησε τον Ντέιβιντ Στερν, τον μακροβιότερο κομισάριο του ΝΒΑ. Αυτός του είχε πει τότε πως δεν θεωρούσε σωστό ότι ο Γουέστ θα έπρεπε να αναγνωριστεί επισήμως ως η φιγούρα του λογότυπου…
