Η είδηση ότι ο Κριστιάνο Ρονάλντο πέτυχε στον αγώνα Πορτογαλία-Κροατία 2-1 το Νο 900 γκολ της καριέρας του δημιούργησε αίσθηση και έκανε τον γύρο του κόσμου. Απόλυτα λογικό, είναι ο κορυφαίος σκόρερ όλων των εποχών στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο και ο μόνος που μπορεί να σπάσει το φράγμα των 1.000 γκολ σε επαγγελματικό επίπεδο, παρότι σε λίγους μήνες κλείνει τα 40 του χρόνια και δεν έχει άπλετο χρόνο μπροστά του για να στείλει άλλες 100 φορές τη μπάλα στα δίκτυα. Και με τη λογική ότι «είδηση δεν είναι όταν σκύλος δαγκώνει άνθρωπο, αλλά όταν άνθρωπος δαγκώνει… σκύλο», αυτό το επίτευγμα του CR7 δεν ήταν η Νο1 είδηση της ημέρας παγκοσμίως σε ποδοσφαιρικό επίπεδο, ίσως επειδή οι κάμερες τον είχαν στοχεύσει καιρό τώρα και περίμεναν να μπει από παιχνίδι σε παιχνίδι αυτό το γκολ που θα έγραφε ιστορία.
Για τους ακριβώς αντίθετους λόγους, η είδηση της ημέρας ήλθε από τον πάτο και όχι τον αφρό ενός ποτηριού γεμάτου σαμπάνια: το Σαν Μαρίνο νίκησε 1-0 το Λιχτενστάιν στην πρεμιέρα του Nations League και πανηγύρισε την πρώτη επίσημη νίκη του μετά από 37 χρόνια παρουσίας του ως ανεξάρτητο κράτος στην ποδοσφαιρική κεντρική σκηνή! Από το μακρινό 1987 που αγωνίστηκε στους Μεσογειακούς Αγώνες της Συρίας έως τη σημερινή εποχή, αυτή ήταν μόλις η 2η νίκη του σε περισσότερους από 200 αγώνες συνολικά και η πρώτη του σε επίσημο παιχνίδι! Η προηγούμενη (και μοναδική έως τώρα) είχε σημειωθεί στις 28 Απριλίου 2004, πάλι σε εντός έδρας αγώνα με αντίπαλο το Λιχτενστάιν, φιλικού χαρακτήρα όμως και όχι επίσημου.
Σ’ αυτήν την άνομβρη 20ετία μεσολάβησαν 140 συνεχόμενα παιχνίδια χωρίς νίκη για το Σαν Μαρίνο, μέχρι να πεταχτεί από το πουθενά ο 19χρονος Νίκο Σενσόλι, να κερδίσει μια κόντρα, να περάσει τη μπάλα πάνω από τον τερματοφύλακα Μπούχελ και να σπείρει τον πανικό στον αγωνιστικό χώρο και στην εξέδρα, όπου οι 914 φίλαθλοι που είχαν πληρώσει εισιτήριο έζησαν τα υπόλοιπα 40 λεπτά του παιχνιδιού με την αγωνία ενός τελικού Παγκοσμίου Κυπέλλου! Το σκορ δεν άλλαξε και στο τέλος του αγώνα, οι πανηγυρισμοί παικτών και φιλάθλων του Σαν Μαρίνο έγιναν viral μέσα από τις συνεχείς αναρτήσεις των επίσημων λογαριασμών της UEFA. Μια κάμερα, μάλιστα, τρύπωσε μέσα στ’ αποδυτήρια και μετέφερε σε όλον τον κόσμο τους έξαλλους πανηγυρισμούς!
Για να αντιληφθεί κανείς τα μεγέθη, το Σαν Μαρίνο είναι η 5η μικρότερη σε έκταση χώρα του κόσμου και η 3η πιο μικρή της Ευρώπης, μεγαλύτερη μόνο από το Βατικανό των 800 κατοίκων και το Μονακό! Βρίσκεται στην «καρδιά» της Ιταλίας κοντά στα Απέννινα Όρη, έχει πληθυσμό μόλις 34 χιλ. κατοίκων και μέγεθος 61 τ. χλμ, είναι αρκετά μικρότερο δηλαδή από την Κάσο ή την Κύθνο! Λιλιπούτειο και μόλις μία θέση πιο κάτω (4ο στην Ευρώπη και 6ο στον κόσμο) με έκταση 160 τ. χλμ. και 40 χιλ. κατοίκους είναι και το Λιχτενστάιν, ο παρτενέρ του Σαν Μαρίνο σ’ αυτές τις δύο ιστορικές νίκες του. Η διαφορά είναι ότι αυτό το γερμανόφωνο κρατίδιο πανηγυρίζει πού και πού καμία νίκη με αντιπάλους χώρες αντίστοιχου μεγέθους, γι’ αυτό και βρίσκεται ψηλότερα στην παγκόσμια κατάταξη της FIFA, όπου ο Άγιος Μαρίνος φιγουράρει στην ουρά της στο Νο 211, στην τελευταία θέση δηλαδή σε όλο τον κόσμο!
Άλλες ευρωπαϊκές ομάδες αντίστοιχα μικρού μεγέθους έχουν ξεφύγει από τον… ανταγωνισμό και βρίσκονται σε καλύτερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Ειδικά το Λουξεμβούργο και τα Νησιά Φερόε έχουν κάνει τεράστια άλματα πρόδου και κολυμπούν πια σε άλλα νερά, πολύ μακριά από τις τελευταίες θέσεις σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Για το Σαν Μαρίνο, αυτή η 20ετία με τα 140 παιχνίδια χωρίς νίκη είχε εξελιχθεί σε έναν μεγάλο εφιάλτη, γι’ αυτό και έκανε πριν μερικούς μήνες μια μεγάλη… επένδυση σε μια προσπάθεια να σπάσει την κακοδαιμονία του: κάλυψε όλα τα έξοδα για να φέρει από την Καραϊβική την εθνική ομάδα της Ομοσπονδίας του Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις (Skitts and Nevis), τη μικρότερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου. Φευ! Έπαιξαν τον περασμένο Μάρτιο δύο φιλικά και το Σαν Μαρίνο δεν κέρδισε κανένα! Στο ένα ηττήθηκε 3-1 ενώ το άλλο ήλθε ισόπαλο 0-0!
Η FIFA δεν αναγνωρίζει ως πρώτο επίσημο παιχνίδι του Αγ. Μαρίνου εκείνο που έδωσε στους Μεσογειακούς αγώνες της Συρίας το 1987, αλλά αυτό με αντίπαλο την Ελβετία το 1990, όπου ηττήθηκε με 0-4. Στα περισσότερα από 200 παιχνίδια που έδωσε από τότε με απολογισμό 2 νίκες πλέον, 195 ήττες και 9 ισοπαλίες (τα γκολ είναι 34 υπέρ και 824 κατά), η πιο βαριά ήττα του ήταν το εντός έδρας 0-13 από τη Γερμανία το 2006. Ακολουθούν το 11-0 από την Ολλανδία το 2011, το 0-10 από την Αγγλία το 2021, το 10-0 από την Κροατία σε φιλικό το 2016 και το 10-0 από την Πολωνία το 2009. Βαριές ήττες όλες τους, χωρίς να μπει έστω το λεγόμενο γκολ της τιμής!
Ένα τέτοιο γκολ με ιστορικό χαρακτήρα το είχε πετύχει το μακρινό 1993 ο Νταβίντε Γκουαλτιέρι, σε ένα ματς με αντίπαλο την Αγγλία: σκόραρε μόλις 8,3 δευτερόλεπτα μετά την έναρξη του αγώνα και το γκολ αυτό ήταν για πολλά χρόνια το γρηγορότερο στην ιστορία των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου! Ο Γκουαλτιέρι ήταν πωλητής σε ένα μικρό κατάστημα οικιακού εξοπλισμού. Ούτε αυτός ούτε κανείς από τους συμπαίκτες του ήταν επαγγελματίας ποδοσφαιριστής. Πυροσβέστες, αστυνομικοί, μάγειρες, υπάλληλοι γραφείου, όλοι έπαιρναν πριν τα παιχνίδια μια γραπτή πρόσκληση από την ομοσπονδία της χώρας, την κατέθεταν στους εργοδότες τους και εξασφάλιζαν έτσι μια τριήμερη άδεια για να προπονηθούν και να παίξουν!
Αυτή ακριβώς η λογική ήταν που κράτησε για πάρα πολλά χρόνια το Σαν Μαρίνο τελευταία κλωστή στην ουρά της παγκόσμιας κατάταξης. Υπήρχε μια εμμονική άρνηση να κληθεί στην εθνική ομάδα κάποιος που δεν ήταν μόνιμος κάτοικος της χώρας κι ας ζούσε σε κάποια κοντινή ιταλική πόλη, όχι μακριά από τους 9 δήμους αυτού του μικροσκοπικού κρατιδίου. Υπολογίζεται ότι περίπου 150 χιλιάδες Ιταλοί, κάτοικοι άλλων πόλεων, έχουν σχέση με το Σαν Μαρίνο, άλλοι πιο κοντινή κι άλλοι πιο μακρινή, λόγω των προγόνων τους (παππούδες, γονείς, λοιποί συγγενείς) που για βιοποριστικούς λόγους εγκατέλειψαν την γενέτειρά τους και μετανάστευσαν σε πιο μακρινές περιοχές.
Στατιστικά, ήταν αδύνατο μέσα σε όλους αυτούς να μην βρεθούν κάποιοι που να έχουν καλή σχέση με το ποδόσφαιρο. Και όντως υπάρχουν κάποιοι που παίζουν επαγγελματικό ποδόσφαιρο σε διάφορες ιταλικές ομάδες, έστω και μικρότερων κατηγοριών. Η πολιτική της ομοσπονδίας, όμως, ήταν ξεκάθαρη: κανείς δεν έπαιρνε κλήση στην εθνική εάν δεν ήταν κάτοικος της χώρας, άρα όλοι αυτοί ήταν εξ ορισμού αποκλεισμένοι από τις πιθανές επιλογές του εκάστοτε ομοσπονδιακού προπονητή, που συνήθως ήταν κι αυτός ερασιτέχνης και βιοποριζόταν από άλλο επάγγελμα.
Εξυπακούεται ότι ουδέποτε πέρασε από το μυαλό των ανθρώπων της ομοσπονδίας να πολιτογραφήσουν πολίτες του Αγ. Μαρίνου κάποιους ξένους ποδοσφαιριστές και να τους περάσουν από την πίσω πόρτα στην εθνική, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες εθνικές ομάδες. Αν και η χώρα είναι αρκετά πλούσια και το βιοτικό επίπεδο υψηλό, το πρωτάθλημα του Σαν Μαρίνο αριθμεί μόνο 6 συλλόγους και είναι πολύ φτωχό για να προσελκύσει επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Εν ολίγοις, είχαν διαλέξει συνειδητά τον σκληρό δρόμο και προτιμούσαν να τρώνε… ξύλο στα παιχνίδια όντας συνεχώς στο έλεος των αντιπάλων τους, από το να χρησιμοποιούν παίκτες που καλά – καλά δεν θα ήξεραν το όνομα του κεντρικού δρόμου της πρωτεύουσας!
Η πολιτική αυτή πάει να αλλάξει το τελευταίο διάστημα, με ευθύνη του νέου προπονητή της ομάδας, Ρομπέρτο Τσέβολι. Με μια συμπαθητική καριέρα ως ποδοσφαιριστής σε ιταλικές ομάδες 2ης και 3ης κατηγορίας, με αποκορύφωμα τα 34 παιχνίδια που κατέγραψε στο βιογραφικό του ως παίκτης της Τορίνο, ο 56χρονος προπονητής δέχθηκε να αναλάβει την εθνική ομάδα υπό έναν όρο: να σπάσει το ταμπού και να επιλέξει παίκτες ικανούς να συνθέσουν μια αξιοπρεπή ενδεκάδα και όχι έναν περιφερόμενο θίασο που θα χάνει κάθε φορά το μέτρημα των γκολ!
Ο Τσέβολι ήταν γεννημένος στο Ρίμινι και είναι παντρεμένος με μια κοπέλα από τον Άγιο Μαρίνο. Μόλις κρέμασε τα παπούτσια του, επέλεξε να μένει εκεί όταν δεν προπονούσε διάφορες ομάδες (Μόντσα, Νοβάρα, Ρετζίνα κλπ), πήρε την υπηκοότητα και με την πάροδο του χρόνου γνωρίστηκε καλά με τους ανθρώπους που έπαιρναν τις αποφάσεις. Λίγο από εδώ, λίγο από εκεί, κατάφερε να τους πείσει ότι πρέπει να πάψουν να είναι αυστηρά δογματικοί και να μεγαλώσουν επιτέλους τη δεξαμενή των επιλογών, με παίκτες όχι φαντομάδες αλλά που να έχουν σχέση, μακρινή έστω, με τη χώρα.
Περιέργως, η επιμονή του δικαιώθηκε. Η ομοσπονδία του ανέθεσε την ομάδα τον περασμένο Δεκέμβριο και του έδωσε το δικαίωμα να διευρύνει τις επιλογές, με πρώτο στόχο αυτόν που πέτυχε στην πρεμιέρα του Nations League, μια νίκη δηλαδή, ει δυνατόν σε επίσημο παιχνίδι! Ο Τσέβολι βγήκε στη γύρα και βρήκε παίκτες όπως τον 23χρονο τερματοφύλακα Κολόμπο που είχε περάσει από τις Ακαδημίες της Γιουβέντους, τους 18χρονους δίδυμους αδελφούς Μπενεβενούτι της β’ ομάδας της Σασουόλο και τον 19χρονο Σενσόλι, επιθετικό της 4ης κατηγορίας Σαν Τζουλιάνο, ο οποίος έμελλε να σκοράρει το ιστορικό γκολ με το Λιχτενστάιν. Έφτιαξε έτσι μια ενθουσιώδη και νεανική ομάδα, η οποία δεν απέφυγε κάποιες φιλικές «τεσσάρες» από την Σλοβακία και την Κύπρο τον περασμένο Ιούνιο, αλλά άρχισε να δείχνει επιτέλους κάτι!
Η νίκη επί του Λιχτενστάιν ήταν ένα μικρό φως στην άκρη ενός πολύ σκοτεινού τούνελ και έδωσε κουράγιο στο Σαν Μαρίνο να περιμένει κάποιες καλύτερες μέρες. Μέχρι να βρεθούν κι άλλοι παίκτες με ρίζες από την περιοχή που να έχουν μια μεγαλύτερη επαγγελματική εμπειρία ώστε να φτιάξουν μια λίγο πιο ισχυρή ομάδα, το πρώτο ζητούμενο είναι να ξεκολλήσει από την τελευταία θέση της παγκόσμιας κατάταξης και να μην χρειαστεί να περιμένει άλλα 20 χρόνια για να πανηγυρίσει την επόμενη νίκη!
