Είναι ο Μικέλ Αρτέτα ο… Τεντ Λάσο της Αρσεναλ; Σίγουρα το ερώτημα είναι περισσότερο ρητορικό, καθώς ο Ισπανός προπονητής είναι ένα υπαρκτό πρόσωπο, σε αντίθεση με τον ήρωα-φαινόμενο που εμπνεύστηκε ο Τζέισον Σουντέικις, ο οποίος μάλιστα έκανε την εμφάνισή του στη μικρή οθόνη έναν χρόνο μετά αφού ο Ισπανός είχε καθίσει στον δύσκολο πάγκο των «κανονιέρηδων».
Ισως από την άλλη βέβαια, το ερώτημα να μην είναι και τόσο άστοχο, καθώς η επίδρασή του στην καθημερινότητα της λονδρέζικης ομάδας που έχει να πανηγυρίσει την κατάκτηση ενός πρωταθλήματος από το 2004, είναι ανάλογη με αυτή που είχε ο πρωταγωνιστής της σειράς στα αποδυτήρια και στη ζωή των παικτών της AFC Richmond. Αλλωστε λένε ότι το σινεμά αντιγράφει την ζωή ή και καμιά φορά το αντίθετο…
Στη σειρά πολλές φορές ο Τεντ Λάσο υπέβαλε τους παίκτες του σε δοκιμασίες ή σε κάποια τεστ, έξω μάλιστα από τον φράχτη του προπονητικού κέντρου. Κάτι ανάλογο έκανε πρόσφατα και ο Αρτέτα, παίρνοντας ίσως κάποιο έρεισμα από την σειρά, ή δεν αποκλείεται κάτι ανάλογο όπως αυτό που… σκαρφίστηκε πρόσφατα ο Βάσκος τεχνικός να το δούμε στην τέταρτη σεζόν.
Πριν από λίγες εβδομάδας σε ένα δείπνο με τους παίκτες του, ο προπονητής της Άρσεναλ προσέλαβε κρυφά μια ομάδα επαγγελματιών ταχυδακτυλουργών που έπαιξαν τον ρόλο των πορτοφολάδων, καθώς είχαν ως αποστολή να γυρίσουν γύρω από τα τραπέζια, κλέβοντας τηλέφωνα και πορτοφόλια από τους ανυποψίαστους ποδοσφαιριστές.
Στο τέλος του γεύματος, ο Αρτέτα σηκώθηκε και ζήτησε από τους παίκτες να αδειάσουν τις τσέπες τους. Από αρκετούς έλειπαν πολύτιμα αντικείμενα. Η ιδέα ήταν να διδάξει στην ομάδα τη σημασία της ετοιμότητας, της εγρήγορσης και της προετοιμασίας – ανά πάσα στιγμή.
Αυτού του είδους η καινοτόμος σκέψη είναι χαρακτηριστική για τον Αρτέτα, ο οποίος βλέπει κάθε ευκαιρία ως ευκαιρία για μάθηση και ανάπτυξη. Η επιρροή του είναι εμφανής σε κάθε διάσταση της Άρσεναλ. Έχουν γίνει μια ομάδα που χτίστηκε σύμφωνα με τις προδιαγραφές του και ένας σύλλογος που διαμορφώθηκε γύρω από το ανταγωνιστικό του πνεύμα. Η εμμονή του για βελτίωση είναι μεταδοτική. Είναι μια νοοτροπία που έχει πολλαπλασιαστεί σε όλο τον σύλλογο.
Μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα η Αρσεναλ και ο Μικέλ Αρτέτα έβαλαν από κοινού την υπογραφή τους στο νέο συμβόλαιο που έχει διάρκεια μέχρι το 2027, ενώ το προηγούμενο ολοκληρωνόταν το 2025. Η μεταμόρφωση προς το καλύτερο από τότε που ανέλαβε το 2019 μέχρι και σήμερα είναι εμφανής και παρά το γεγονός ότι δεν έχει καταφέρει ακόμα να πανηγυρίσει την κατάκτηση της Premier League, αρκεί και μόνο το γεγονός ότι κοιτά στα μάτια τα δύο τελευταία χρόνια τη Σίτι, προκειμένου να χαρακτηριστεί ως Βάσκος ως αναμορφωτής της ομάδας και ο τεχνικός που μετά τον Αρσέν Βενγκέρ έχει την μεγαλύτερη επίδραση στο club.
Η δομή
Ο Αρτέτα ανέλαβε την Αρσεναλ το 2019 και τα καθήκοντά του περιορίζονταν σε αυτά που προπονητή. Οταν όμως τον Αύγουστο του 2020 αποχώρησε ο επικεφαλής του ποδοσφαιρικού τμήματα, Ραούλ Σανλέχι, ο Αρτέτα πήρε έναν ακόμα ρόλο καθώς στον έλεγχό του πέρασαν και οι αρμοδιότητες του Ισπανού. Η ιεραρχία της Άρσεναλ βρισκόταν σε μια κατάσταση διαρκούς μεταβολής από την αποχώρηση του Αρσέν Βενγκέρ το 2018. Η προαγωγή του λειτούργησε ως ένα σημαντικό μήνυμα: εδραίωσε την εξουσία του και τον τοποθέτησε στο επίκεντρο των ποδοσφαιρικών υποθέσεων του συλλόγου.
Το καλοκαίρι του 2020 προστέθηκε στο διοικητικό συμβούλιο και ο Τιμ Λούις. Ο νυν αντιπρόεδρος, υπήρξε εξέχων υποστηρικτής του Αρτέτα και η συνδετικός κρίκο μεταξύ του προπονητή και της ιδιοκτησίας. Η πίστη της ηγεσίας στον Αρτέτα τον στήριξε κατά τη διάρκεια του δύσκολου χειμώνα του 2020 και η υπομονή τους ανταμείφθηκε.
Επίσης ένας από τους παράγοντες της Αρσεναλ που εμπιστεύεται τυφλά τον Αρτέτα είναι ο διευθύνων σύμβουλος Ρίτσαρντ Γκάρλικ που υπό την εποπτεία του ιδιοκτήτη Τζος Κρένκε και της KSE, είναι ο πυρήνας που έχει συσπειρωθεί για να αναμορφώσει την ομάδα.
Οι μεταγραφές
Ο Αρτέτα εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στη διαδικασία των μεταγραφών. Μερικές φορές μάλιστα είναι ο κινητήριος μοχλός πίσω από μια συμφωνία. Η απόκτηση του Ρικάρντο Καλαφιόρι, ύψους 42 εκατομμυρίων λιρών αυτό το καλοκαίρι, ήταν ένα τέτοιο παράδειγμα. Η δύναμη της πειθούς του Αρτέτα όχι μόνο κατάφερε να πάει τον Ιταλό στο «Εμιρέιτς», αλλά έπεισε και την ιεραρχία της Άρσεναλ να εγκρίνει τη δαπάνη. Ο Αρτέτα ήταν επίσης ανένδοτος ότι ήθελε τον Μίκελ Μερίνο, μια άλλη συμφωνία που ολοκληρώθηκε κατά τη διάρκεια της πιο πρόσφατης μεταγραφικής περιόδου.
Παράλληλα ο σύλλογος και ο Αρτέτα δεν δίστασαν από κοινού να ρισκάρουν ρίχνοντας αρκετά τον μέσο όρο ηλικίας της ομάδας. Το καλοκαίρι του 2021, η Άρσεναλ υπέγραψε έξι παίκτες κάτω των 23 ετών. Εκείνη η μεταγραφική περίοδος ήταν αναμφισβήτητα η πραγματική γένεση του σχεδίου ανανέωσης. Με δεδομένο το βάρος που υπάρχει ακόμα από την σκιά του Βενγκέρ, αλλά και το γεγονός ότι έχει να κατακτήσει πρωτάθλημα 20 χρόνια, ο Αρτέτα τόλμησε αυτό που είχαν αποφύγει οι προκάτοχοί του και μάλλον δικαιώθηκε.
Οι συνεργάτες
Οταν ο Αρτέτα συμφώνησε με την Αρσεναλ το 2019, εγκαταλείποντας τη θέση του βοηθού του Πεπ Γκουαρδιόλα στη Σίτι, έγινε ο νεότερος προπονητής στην Premier League. Ακόμα και ενόψει του 2024-25, μόνο πέντε προπονητές – οι Φαμπιάν Χιούρτζελερ, Κίραν Μακένα, Ράσελ Μάρτιν, Άντονι Ιραόλα και Γκάρι Ο’Νιλ – είναι νεότεροι.
Εχει επίσης μία από τις νεότερες ομάδες συνεργατών προπονητών στην κατηγορία. Ο βασικός του βοηθός Άλμπερτ Στούβενμπεργκ είναι 54 ετών και ο προπονητής τερματοφυλάκων Ινάκι Κανά είναι 48 ετών. Ο βοηθός προπονητή Κάρλος Κουέστα, ωστόσο, είναι μόλις 29 ετών. Ο προπονητής και αναλυτής Μιγκέλ Μολίνα είναι 31. Ο προπονητής της επιθετικής φάσης Χουσεΐν Ισα είναι 36 ετών. Ο ειδικός στις στημένες φάσεις Νίκολας Γιόβερ έχει την ίδια ηλικία με τον Αρτέτα (42).
Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η προτίμηση του Αρτέτα σε νεαρότερο προπονητικό επιτελείο δείχνει ότι δεν θέλει να αμφισβητηθεί η εξουσία του. Όσοι έχουν συνεργαστεί στενά μαζί του λένε το αντίθετο. Ο Αρτέτα εφάρμοσε στο προπονητικό του επιτελείο την ίδια αρχή που εφάρμοζε και στους παίκτες: επικεντρώθηκε στην ικανότητα και όχι στην ηλικία.
Η κουλτούρα του συλλόγου
Αναμφισβήτητα η μεγαλύτερη συμβολή του Αρτέτα στην Άρσεναλ ήταν η μεταμόρφωση της κουλτούρας του συλλόγου. Επιδίωξε να επανασυνδέσει την ομάδα με την ταυτότητά της. Το προπονητικό κέντρο έχει ανακαινιστεί σημαντικά – οι τοίχοι είναι διακοσμημένοι με εμβληματικές εικόνες της Άρσεναλ.
Όταν οι παίκτες βγαίνουν από το γυμναστήριο, συναντούν τεράστιες εικόνες του σταδίου Emirates. Το σύνθημα του συλλόγου, Victoria Concordia Crescit («η νίκη έρχεται από την αρμονία»), είναι ανάγλυφο στα παράθυρα. Μια υπερμεγέθης εικόνα ενός χαμογελαστού Αρσέν Βενγκέρ υποδέχεται όσους περνούν την είσοδο, με μια συνοδευτική φράση από τον θρυλικό προπονητή: «Εδώ έχετε την ευκαιρία να αναδείξετε το μεγαλείο που κρύβει ο καθένας από εσάς». Ο Αρτέτα δεν έχει ξεφύγει από την ένδοξη ιστορία της Άρσεναλ. Την έχει αγκαλιάσει.
Από την πρώτη του μέρα, ο Αρτέτα εγκατέστησε ένα σύνολο προτύπων που όλοι οι παίκτες και το προσωπικό έπρεπε να τηρούν. Αυτοί που συνεχώς υπολείπονταν, απομακρύνονταν. Αυτό οδήγησε σε αποχωρήσεις παίκτες ακόμα και όπως ο Μεσούτ Οζίλ και ο Πιέρ Ομπαμεγιάνγκ.
Τα μηνύματα επίσης αποτελούν βασικό μέρος της στρατηγικής του Αρτέτα. Για να βοηθήσει να αλλάξει η ομάδα την εικόνα της στα εκτός έδρας ματςς, άρχισε να διακοσμεί τα αποδυτήρια με γνωστές εικόνες και λέξεις-κλειδιά: Identity (ταυτότητα της ομάδας), Unity (ενότητα), Bacis (οι βασικές αρχές στο παιχνίδι μας).
Σημασία στη λεπτομέρεια
Η προσοχή του Arteta στη λεπτομέρεια αγγίζει τα όρια της εμμονής. Δεν αφήνει τίποτα στην τύχη καθώς προσπαθεί να επαναφέρει την Άρσεναλ στους τίτλους. Ένα παράδειγμα είναι η αλλαγή του προγράμματος προπονήσεων της ομάδας, ώστε να περιλαμβάνει περισσότερες στο Emirates. Ο Αρτέτα πιστεύει ότι με αυτόν τον τρόπο, οι παίκτες αποκτούν ακόμα μεγαλύτερη εξοικείωση με την έδρα τους. Επίσης δεν είναι εμμονικός με τον «εγκλεισμό» των παικτών στα ξενοδοχεία. Την περασμένη σεζόν, η Άρσεναλ ταξίδεψε στο Σέφιλντ για να παίξει με την τοπική Γιουνάιτεντ την ημέρα του αγώνα, γεγονός που έδωσε στους παίκτες περισσότερο χρόνο με τις οικογένειές τους. Αυτοί ανταποκρίθηκαν με μια εξαιρετική εμφάνιση.
Ο Αρτέτα έχει εκφράσει ακόμη και τις προτιμήσεις του για την εμφάνιση που θα φορέσει η ομάδα. Είχε ιδιαίτερη προτίμηση στη μαύρη εκτός έδρας εμφάνιση της περιόδου 2022-23, καθώς του άρεσε η εκφοβιστική εικόνα που δημιουργούσε για τον αντίπαλο.
Το Emirates
Ο Αρσέν Βενγκέρ ήταν αυτός που έχτισε το Emirates- ο Μικέλ Αρτέτα ήταν αυτός που άναψε τα… φώτα. Ο Βάσκος έχει κεντρικό ρόλο στην αναζωπύρωση αυτής της σχέσης αγάπης μεταξύ ομάδας και οπαδών. Συμμετείχε ενεργά στις πρωτοβουλίες του συλλόγου για τη βελτίωση της ατμόσφαιρας στο γήπεδο. Τα αιτήματα του Αρτέτα μεταφέρθηκαν στους εκπροσώπους των οπαδών για να βοηθήσουν στην ενεργοποίηση του κόσμου. Έχουν χρησιμοποιηθεί light shows, σημαίες, ακόμη και βεγγαλικά προκειμένου να μετατραπεί το Emirates σε… φρούριο.
Η διαχείριση
Στα τεσσεράμισι χρόνια της παρουσίας του στην Άρσεναλ, ο Αρτέτα δεν προσπάθησε μόνο να επηρεάσει τους γύρω του.
Ηταν επίσης μια περίοδος ενδοσκόπησης και αυτοβελτίωσης. Αν και ο ίδιος είχε θέσε το μακροχρόνιο πλάνο από την πρώτη κιόλας στιγμή, κατάλαβε ότι παίκτες και συνεργάτες χρειάζονταν χρόνο για να ανταποκριθούν. Κατάφερε να σταθεί δυνατός στις κακές στιγμές, κυρίως στην αρχή και στην πορεία να δημιουργήσει μια ομάδα με ποδοσφαιριστές που κάλυπταν τα θέλω του.
Ομως και ο ίδιος έχει αλλάξει σε σχέση με τον Αρτέτα που μπήκε το 2019 στο προπονητικό κέντρο της Αρσεναλ. Αν και παραμένει προσηλωμένος στην τακτική πλευρά, τώρα δίνει εξίσου μεγάλη σημασία στην ανθρώπινη και τη συναισθηματική των παικτών του. Είναι σαν κάποια στιγμή να κοίταξε στον καθρέφτη του και είδε σε ποιους τομείς πρέπει να βελτιωθεί και στη συνέχεια φρόντισε γρήγορα να έχει γύρω του τους ανθρώπους που θα τον βοηθήσουν να το πετύχει αυτό.
Το συμπέρασμα
Ο Μικέλ Αρτέτα κατάφερε σε αυτά τα χρόνια που είναι στον πάγκο της Αρσεναλ να μετατρέψει την «κατάρα» του Βενγκέρ, που λύγισε τους προκατόχους του, σε… σύμμαχο. Πήρε κάποια από τα στοιχεία του Αλσατού, κυρίως όσον αφορά τη λειτουργία του συλλόγου και σε συνδυασμό με τις δικές του ιδέες έκανε την ομάδα του ξανά πρωταγωνίστρια. Ισως στις λεπτομέρειες να της λείπει εκείνο το συστατικό που θα την φέρει ξανά στην κορυφή της Premier League, όμως όλα δείχνουν ότι δεν θα αργήσει να το βρει και αυτό…
