«Σε στιγμές όπως αυτή, συνειδητοποιείς ότι η ζωή είναι κάτι περισσότερο από ποδόσφαιρο. Είμαι λίγο συνδεδεμένος με αυτόν, γιατί έπαιξε μια σεζόν για τον σύλλογο της πατρίδας μου (IBV) πίσω στην Ισλανδία όταν ήταν 18 ετών». Ο Χέιμιρ Χάλγκριμσον έχει έναν παραπάνω λόγο να εννοεί αυτό που λέει για τον αδόκητο χαμό του Τζόρτζ Μπάλντοκ. Ο προπονητής της Ιρλανδίας, την οποία η εθνική αντιμετωπίζει απόψε το βράδυ στο «Γ. Καραϊσκάκης», είναι πάνω από όλα, αυτό που λέμε ωραίος και γνήσιος τύπος. Δεν πτοείται ποτέ να πει τη γνώμη του γιατί πολύ απλά δεν τον ενδιαφέρει αν θα γίνει αρεστός. Αλλωστε έχει ένα σπάνιο προσόν να βλέπει την προπονητική περισσότερο σαν χόμπι.
Ο 57χρονος Ισλανδός που είναι ο πρώτος προπονητής που οδήγησε τη χώρα του σε ένα Μουντιάλ, το 2018, αλλά και σε ένα Euro, το 2016, είναι παράλληλα ένας οδοντίατρος μερικής απασχόλησης, ένας ταξιδευτής του ποδοσφαίρου που έφτασε μέχρι την Τζαμάικα για να συνδυάσει το άθλημα με την ελευθερία του τόπου και ένας απλός φίλαθλος που μετά την προπόνηση αλλά και τα παιχνίδια, δεν θα διστάσει να πάει στην παμπ για να πιει τις μπύρες του με τους οπαδούς και να τους αναλύσει την τακτική του.
Εκεί που έχει γεννηθεί, σε ένα παγωμένο ηφαιστειακό νησί 5,2 τετραγωνικών μιλίων στα ανοιχτά της νότιας ακτής της Ισλανδίας, το Χάιμεΐ, έχει το οδοντιατρείο του. Οι 4.300 κάτοικοί του, ξέρουν πως όταν πάνε στον Χέιμιρ για ένα σφράγισμα η μια εξαγωγή, δεν θα τους το αρνηθεί, έχουν δεν έχουν ραντεβού, ακόμη κι αν έξω τα πάντα είναι λευκά από τις συχνές χιονοκαταιγίδες. Μα προπάντων, θα ακούσουν ωραίες ποδοσφαιρικές ιστορίες.
Οπως αυτή, παρόμοια με αυτή της εθνικής μας στο Γουέμπλεϊ. Το 2016 ήταν η μικρή Ισλανδία που με αυτόν στον πάγκο νικούσε με 2-1 την Αγγλία στους «16» του Euro και έκανε μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στο Ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.
«Με στεναχωρεί όταν περνάει μεγάλο διάστημα για να φροντίσω τα δόντια των ανθρώπων του νησιού. Για μένα το οδοντιατρείο είναι και ένας καλός τρόπος για να χαλαρώσω. Μερικοί προπονητές παίζουν γκολφ, πυροβολούν ταράνδους, οτιδήποτε άλλο, όλοι έχουν κάτι για να βγάζουν την πίεση από πάνω τους. Εμένα μου αρέσει να έχω τα χέρια μου και το κεφάλι μου απασχολημένα και να επιστρέφω στον τόπο μου για τους πελάτες μου» είχε πει μετά την επιτυχία της Ισλανδίας στο Euro της Γαλλίας.
Ως προπονητής χρειάζεται να κάνει και κάποιες άλλες παραχωρήσεις. Ειδικά όταν τα Χριστούγεννα λείπει και δεν μπορεί να είναι στο μεγάλο χριστουγεννιάτικο πάρτι του Χάιμεΐ, ώστε να ντυθεί σε «Gryla», το μυθικό τέρας που ζει στην έρημο της Ισλανδίας και αρπάζει τα παιδιά.
Με τους οπαδούς στις παμπ
Στην Ισλανδία, αρκετοί είναι αυτοί που ισχυρίζονται πως ο δρόμος για την επιτυχία της εθνικής τους που έφτασε από το Νο 133 στον κόσμο στην 22η θέση, άνοιξε όταν ένας άντρας μπήκε σε μια παμπ.
Ήταν το 2013 και ο Χάλγκριμσον είχε μόλις γίνει βοηθός προπονητή της εθνικής ομάδας ανδρών. Με τον Σουηδό βετεράνο Λαρς Λάγκερμπακ, η ομάδα είχε αρχίσει να βρίσκει τα πατήματα της αλλά ουσιαστικά παρέμεινε μια ερασιτεχνική ομάδα που δεν μπορούσε να κάνει τους Ισλανδούς να ασχοληθούν μαζί της και να την αγαπήσουν.
Δεν είχε προκριθεί ποτέ σε μεγάλη διεθνή διοργάνωση. Δεν είχε νικήσει ποτέ την Κροατία, με την οποία το συναπάντημα ήταν μόνιμο σε όλα τα προκριματικά ενώ δεν είχε αποτινάξει ακόμη από πάνω της την ταπεινωτική ήττα με 14-2 από τη Δανία, από το μακρινό 1967.
Ένα από τα προβλήματα, πίστευε ο Χάλγκριμσον, ήταν πως όσοι πήγαιναν στο γήπεδο δεν είχαν την στοιχειώδη συναισθηματική οπαδική κουλτούρα, που είναι αυτή που μπορεί να τους συνδέσει με τους παίκτες.
Έκανε λοιπόν κάτι που θα ήταν ανήκουστο σχεδόν οπουδήποτε αλλού. Κάλεσε όσους υποστηρικτές της εθνικής θέλουν να τον συναντήσουν σε μια παμπ πριν από έναν αγώνα, με τα Νησιά Φερόε. Μόνο καμιά δεκαριά σκληροπυρηνικοί πήγαν. Ο Χάλγκριμσον τους αποκάλυψε την αρχική ενδεκάδα προτού τη δημοσιοποιήσει στα μέσα ενημέρωσης, τους ανέλυσε τα δυνατά και αδύνατα σημεία των αντιπάλων αλλά και της ομάδας τους, και τους έδειξε το ίδιο βίντεο που είχε δείξει και στους παίκτες.
Από τότε μέχρι και σήμερα έχει διατηρήσει αυτή την παράδοση. Τώρα οι άνθρωποι που έρχονται στις συναντήσεις είναι εκατοντάδες, μέλη μιας ομάδας οπαδών που είναι από τους πιο ευδιάθετους, παθιασμένους αλλά ταυτόχρονα και ειρηνικούς, στην Ευρώπη. «Θα ήθελα να τους δώσω την κυριότητα σε αυτό που κάνουμε. Αλλωστε αν πιστεύαμε ότι εξαρτάται από έναν ή δύο παίκτες, θα χάναμε πριν παίξουμε το παιχνίδι. Είναι ένα από τα οφέλη του να είσαι μικρή χώρα, ότι μπορείς να έχεις τέτοιου είδους εγγύτητα. Το μικρό μέγεθος της χώρας μας πρέπει να δίνει έμφαση στο συλλογικό ”εμείς” έναντι του ατομικού ”εγώ”. Είναι ένα σημαντικό μήνυμα για τα παιδιά στην Ισλανδία, γιατί ένα μικρό έθνος δεν μπορεί να τα καταφέρει αν δεν είναι ενωμένο».
Η Αγγλία μπήκε σε συλλογική κατάρρευση όταν έχασε από την Ισλανδία, 2-1 και αποκλείστηκε από τους «8» του Euro, μια από τις χειρότερες ταπεινώσεις (και υπήρξαν πολλές) στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου. Ο προπονητής της ομάδας, Ρόι Χότζσον, παραιτήθηκε επί τόπου, πριν καν φτάσουν στα αποδυτήρια οι παίκτες του. Την Πέμπτη έζησαν ένα ακόμη Deja vu από την εθνική μας.
Το λογισμικό του… οδοντίατρου
Ο προπονητής που θα κάθεται στον διπλανό πάγκο από αυτόν του Ιβάν Γιοβάνοβιτς, μεγάλωσε σε μια οικογένεια έξι παιδιών. Ο πατέρας του, Χάλγκριμ, διατηρούσε μια μικρή επιχείρηση επισκευάζοντας δίχτυα ψαρέματος. Το 1973, όταν ήταν 6 ετών, λιωμένη λάβα και ηφαιστειακή τέφρα από το επικίνδυνο ηφαίστειο Έλντφελ ξεχύθηκαν στην πόλη, σκεπάζοντας τα μισά σπίτια. Υπήρξαν λίγα θύματα, η πόλη τελικά ανοικοδομήθηκε, αλλά ένα μέρος του ερειπωμένου τμήματος έχει διατηρηθεί, σε στυλ Πομπηίας, με τη στάχτη που έπεσε.
Οι προοπτικές εργασίας πλην του ψαρέματος στο Χάιμεΐ, ήταν εκ των πραγμάτων περιορισμένες. Μετά το γυμνάσιο, πήγε στο Ρέικιαβικ για να σπουδάσει επιστήμη υπολογιστών έχοντας ως στόχο να γίνει μηχανικός λογισμικού. Για να βοηθήσει να πληρώσει το ενοίκιο του γιου της, η μητέρα του ξεκίνησε να καθαρίζει σπίτια.
Όπως συμβαίνει συχνά με τους μαθητές που εγγράφονται σε μαθήματα απλά επειδή τους αρέσει ο τίτλος, ο Χάλγκριμσον αποξενώθηκε από όλα τα μαθήματα, έπρεπε όμως να βρει κάτι να μελετήσει για να μην πάνε στράφι οι θυσίες των γονέων του. «Ο φίλος μου έκανε οδοντιατρική και σκέφτηκα ότι απλώς θα εγγραφώ μαζί του και θα άλλαζα αργότερα, Ομως ευτυχώς ποτέ δεν το έκανα».
Οι ασθενείς του, επαινούν τον γοητευτικό του τρόπο δίπλα στην καρέκλα. Σε αντίθεση με τους μεγαλύτερους οδοντιάτρους που αντικατέστησε πριν από πολλά χρόνια, έχει τη φήμη ότι εξηγεί τι ακριβώς σχεδιάζει να κάνει, ακόμη και όταν είναι πιθανό να τους πονέσει.
«Είναι πάντα χαμογελαστός, πραγματικά επαγγελματίας και πολύ καλός σε αυτό που κάνει», είπε η Vedis Gudmundsdottir, η οποία εργάζεται στο γραφείο τουρισμού του Ρέικιαβικ και είναι ασθενής του από τότε που ήταν μικρό κορίτσι. Σε μια τόσο μικρή κοινότητα, δεν είναι απλώς ένας οδοντίατρος, αλλά κάποιος που οι κάτοικοι βλέπουν να πίνει καφέ με παλιούς φίλους στο λιμάνι όταν είναι στην πόλη. Κανείς δεν τον κοιτάζει σαν να είναι ένας προπονητής που έχει πάει σε Μουντιάλ.
Εξακολουθεί να βλέπει ασθενείς που είναι πρόθυμοι να διακόψουν τη θεραπεία τους και να τον περιμένουν να γυρίσει από τις προπονητικές του υποχρεώσεις.
«Αρκετοί φοβούνται να πάνε στον οδοντίατρο. Πρέπει να προσεγγίσεις κάθε πελάτη με διαφορετικό τρόπο, πρέπει να προσαρμοστείς στην προσωπικότητά του, όπως δηλαδή συμβαίνει και με τους ποδοσφαιριστές. Μπορείς να φωνάξεις σε έναν, αλλά πρέπει να είσαι προσεκτικός με το πώς προσεγγίζεις έναν άλλο».
Κάθε τόσο, όταν επιστρέφει στο νησί οι ντόπιοι σε συνεργασία με τη ζυθοποιία Brothers που εδρεύει εκεί τον κερνάνε την μπύρα που έφτιαξαν ειδικά γι αυτόν μετά την επιτυχία στο Euro και έχει ως ετικέτα τη μορφή του.
View this post on Instagram
Πριν πιάσει δουλειά στο Δουβλίνο το καλοκαίρι που μας πέρασε, για δύο χρόνια ήταν στο τιμόνι της εθνικής Τζαμάϊκα, την οποία οδήγησε μέχρι το Κόπα Αμέρικα, ένα επίτευγμα αδιανόητο μέχρι πριν μερικά χρόνια.
Ανάμεσα στους παθιασμένους θαυμαστές της ομάδας και ο πιο γρήγορος άνθρωπος του κόσμου ο Γιουσέιν Μπολτ, ο οποίος μάλιστα υποστηρίζει και οικονομικά την προσπάθεια.
«Πάντα ήθελα να πάω σε μια τέτοια χώρα εντελώς διαφορετική από τη δική μου. Πιο ελεύθερη, με άλλους ανθρώπους με άλλο κλίμα, όμορφες παραλίες και άλλη φύση. Το κατάφερα και είμαι ευγνώμων στον Θεό. Ήταν μια εμπειρία που δεν θα την ξεχάσω ποτέ και ποιος ξέρει, μπορεί στο μέλλον να την επαναλαβω. Ερχόμενος από την Ισλανδία, ένιωθα την ζέστη να με πεθαίνει. Αλλά μετά συνήθισα. Ίσως η πιο εύκολη δουλειά στον κόσμο θα ήταν να είσαι μετεωρολόγος στην Τζαμάικα, γιατί η θερμοκρασία είναι πάντα η ίδια και πάντα καταπληκτική. Για μένα ήταν σημαντικό να μάθω για τους ανθρώπους και τον πολιτισμό τους. Οι άνθρωποι ήταν φιλόξενοι, χαλαροί, καμία σχέση με τους Ευρωπαίους όπου τα πράγματα είναι αγχωτικά και χαοτικά. Εκεί τίποτα δεν ήταν πρόβλημα για αυτούς. Οι ποδοσφαιριστές τους έχουν σπουδαία φυσικά προσόντα που αν τα συνδυάσουν σωστά με την τακτική μπορούν να εξελιχθούν. Ο Γιουσέιν έρχεται σε κάθε αγώνα. Είναι μεγάλος υποστηρικτής των εθνικών ομάδων – τόσο των γυναικών όσο και των ανδρών. Είναι καλός τύπος. Ένας τυπικός Τζαμαϊκανός, πολύ χαλαρός. Αυτός μου έμαθε να πίνω ρούμι…».
Η συνεισφορά του Χάλγκριμσον στο να ανέβει το επίπεδο του ποδοσφαίρου της Τζαμάικα ήταν σημαντική και του το αναγνώρισε η Ομοσπονδία της χώρας. Μάλιστα του πρότεινε ένα νέο συμβόλαιο με πολύ αυξημένες αποδοχές, όμως η ανάγκη να βρίσκεται κάπου πιο κοντά στο αγαπημένο του νησί τον οδήγησε στο Δουβλίνο.
