Ευτύχης Βαρδουλάκης

Η έρευνα του Pew Research Center για το πώς βλέπουν οι Ευρωπαίοι πολίτες την Ευρώπη αποτυπώνει τις πολιτικές διεργασίες που συντελούνται στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.

Αν οι πολίτες πίστευαν ότι το διακύβευμα των ερχόμενων ευρωεκλογών είναι ιδιαίτερα σημαντικό, το ενδιαφέρον γι’ αυτές θα ήταν μεγαλύτερο. Το «πολιτικό θερμόμετρο» θα ήταν ανεβασμένο και δεν θα υπήρχαν συζητήσεις για πιθανό ρεκόρ αποχής. Το κλίμα θα είχε φορτιστεί, όπως είχε συμβεί και το 2014 και το 2019, για να ανατρέξουμε στις δύο τελευταίες ευρωεκλογές, οι οποίες αποτέλεσαν και προάγγελο πολιτικών εξελίξεων.

Από συστάσεως του ελληνικού κράτους η Εκκλησία έχει σημαντικό βαθμό πολιτικής επιρροής. Ο βαθμός αυτός, ωστόσο, σήμερα δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί. Στην πρόσφατη πολιτική μας ιστορία υπάρχουν περιπτώσεις που οι (αντι)δράσεις της Εκκλησίας επηρέασαν τις πολιτικές εξελίξεις, αλλά και περιπτώσεις που αποτέλεσαν απλώς μάχες οπισθοφυλακής.

Το σύνολο των δημοσκοπήσεων της τελευταίας περιόδου συγκλίνει σε κάποια συμπεράσματα: Η Ν.Δ. καταγράφει μια κάμψη. Oχι ραγδαία, αλλά ορατή τόσο ως προς την πρόθεση ψήφου, όσο και σε σχέση με τους επιμέρους ποιοτικούς δείκτες. Παρά την όποια φθορά, ωστόσο, το προβάδισμά της παραμένει ευρύ.

Στην Κρήτη χρησιμοποιείται μια φράση: «Η πρόκα (το καρφί) φεύγει, η τρύπα μένει». Στην πολιτική ισχύει κατεξοχήν, καθώς συχνά ο αντίκτυπος ενός γεγονότος δεν φαίνεται την ώρα που διαδραματίζεται, αλλά πολύ αργότερα.

Αν και το προβάδισμα της Ν.Δ. εξακολουθεί να παραμένει ευρύ, μια σειρά ερευνών δείχνει ότι η εικόνα της το τελευταίο διάστημα έχει συνολικά επιδεινωθεί. Είναι, ωστόσο, απλουστευτικό να αποδώσει κάποιος την όποια κάμψη σε ένα και μόνο γεγονός, μια και είναι πολλοί οι παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό.

Η αυτοκριτική των «πρώην» έχει πάντα ενδιαφέρον. Οταν μάλιστα δεν αποτελεί αφορμή για πολιτική κλωτσοπατινάδα ή μικροπολιτικές αναφορές, είναι και χρήσιμη καθώς βοηθάει στην πιο ψύχραιμη αποτίμηση όσων συνέβησαν αλλά και των ίδιων των πρωταγωνιστών.

Οσα εκτυλίσσονται στον ΣΥΡΙΖΑ θυμίζουν περισσότερο έναν πολιτικό «μουντζούρη». Eνα παιχνίδι μετάθεσης ευθυνών μπροστά σε μια επικείμενη αποτυχία, παρά μια συντεταγμένη διαδικασία ανασυγκρότησής του.

Οι ευρωεκλογές σπανίως έκρυβαν εκπλήξεις. Τόσο στις αναμετρήσεις που επιβεβαίωναν μια πολιτική τάση (1984, 1994, 2004) όσο και στις περιπτώσεις που προοικονομούσαν πολιτική αλλαγή (2009, 2014, 2019) τα αποτελέσματα ήταν περίπου αναμενόμενα. Στις τρεις τελευταίες αναμετρήσεις, ωστόσο, το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών […]

Η θεσμοθέτηση της ισότητας στον γάμο και των δικαιωμάτων που απορρέουν από αυτόν είναι δύσκολο εγχείρημα για την κυβέρνηση. Η έως τώρα συζήτηση, ωστόσο, αποτυπώνει μάλλον αντανακλαστικές και όχι τόσο «επεξεργασμένες» αντιδράσεις, καθώς δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί ουσιαστικά.

Το 2023 δημιουργήθηκε ένα πρωτόγνωρο πολιτικό σκηνικό στη μεταπολιτευτική μας Ιστορία.

Ο Ντε Γκωλ φέρεται να έχει πει ότι «η Αριστερά είναι για να σκέφτεται και η Δεξιά για να πράττει». Αν και προδήλως αβάσιμη στην ουσία της, η φράση αυτή στοίχειωνε για χρόνια την πολιτική ζωή πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Της Ελλάδας ακόμα περισσότερο, στον βαθμό που πολλοί μιλούσαν για «ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς».