«Κάποτε αδέλφια» (Once Brothers) είναι ο τίτλος του συγκλονιστικού ντοκιμαντέρ που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Μάικλ Τόλαγιαν και προβλήθηκε για πρώτη φορά από το αμερικανικό δίκτυο ESPN στις 12 Οκτωβρίου του 2010, στο πλαίσιο της εξαίρετης σειράς «30 for 30».
Κεντρικό θέμα του ντοκιμαντέρ είναι το πώς δύο αδελφικοί φίλοι και συμπαίκτες στην εθνική ομάδα μπάσκετ της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, ο Κροάτης Ντράζεν Πέτροβιτς και ο Σέρβος Βλάντε Ντίβατς, απομακρύνθηκαν και αποξενώθηκαν εξαιτίας του εμφυλίου πολέμου.
Το έκαναν, μάλιστα, όταν μεγαλύτερη ανάγκη είχαν ο ένας τον άλλο. Οταν, με την ιδιότητα των σούπερ σταρ στην Ευρώπη, αμφότεροι έκαναν το ταξίδι ζωής στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και στο κορυφαίο πρωτάθλημα του κόσμου, το ΝΒΑ, για να αποδείξουν ότι, όπως ήταν πρώτοι στο «χωριό», θα μπορούσαν να διεκδικήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο και στην «πόλη».
Αμφότεροι μόχθησαν πολύ, δούλεψαν σκληρά και απέδειξαν στους υπερόπτες Αμερικανούς ότι και οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν πολύ καλά πώς να τιμούν το άθλημα με την πορτοκαλί μπάλα. Από τότε έχουν περάσει τέσσερις δεκαετίες και ένας Ευρωπαίος δεν νιώθει πλέον σαν… βλαχαδερό που φτάνει στη μεγαλούπολη όταν αποφασίζει να αφήσει τη Γηραιά Ηπειρο για τη χώρα που ανακάλυψε ο Χριστόφορος Κολόμβος.
Ο αδικοχαμένος Ντράζεν, ο οποίος σκοτώθηκε τέτοια εποχή πριν από 31 χρόνια σε αυτοκινητικό δυστύχημα σε αυτοκινητόδρομο της Γερμανίας, έφτασε από τελευταίος παγκίτης στους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς να γίνει αστέρι και πρώτος σκόρερ των Νιου Τζέρσεϊ Νετς.
Ο Βλάντε, ο οποίος συμφιλιώθηκε μαζί του έστω και μετά θάνατον, έπαιξε επί 16 χρόνια στην πιο απαιτητική λίγκα του πλανήτη και στη συνέχεια ακολούθησε καριέρα διοικητικού στελέχους σε οργανισμούς του ΝΒΑ.
Ο ένας από το Σίμπενικ, ο άλλος από το Πριέπολιε. Δύο πόλεις που τους χωρίζουν 495 χιλιόμετρα και, μετά τον εμφύλιο, δυστυχώς πολύ περισσότερα. Βόρεια από τις γεννέτειρες των δύο θρύλων του γιουγκοσλαβικού μπάσκετ, στα σύνορα με την Κροατία και την Ουγγαρία, βρίσκεται το Σόμπορ.
Μια πόλη 40.000 κατοίκων, όπου ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί καμαρώνουν για τον, κατά πολλούς, κορυφαίο μπασκετμπολίστα στον κόσμο αυτή την στιγμή. Ο Νίκολα Γιόκιτς, ο περί ου ο λόγος, δεν πρόλαβε τον Πέτροβιτς, αφού γεννήθηκε δύο χρόνια μετά τον τραγικό του χαμό, ενώ ως πιτσιρικάς έχει αμυδρές εικόνες από τα πεπραγμένα του Ντίβατς στα αμερικανικά παρκέ.
Γνωρίζει, βεβαίως, τι ήταν αμφότεροι, τρέφει τεράστιο σεβασμό για την ευλογημένη γενιά τους (με Τόνι Κούκοτς, Ντίνο Ράτζα, Ζάρκο Πάσπαλιε και πάει λέγοντας…) και ντριμπλάρει τεχνηέντως όσους επιχειρούν να κάνουν συγκρίσεις μεταξύ τους. Υπάρχουν αυτοί που λένε ότι ο Γιόκιτς είναι μεγαλύτερος παίκτης (και) από τον Ντράζεν, άλλοι που λένε πως δεν θα τον φτάσει ποτέ.
Ο ίδιος στα 29 του, την πιο ώριμη ηλικία για έναν αθλητή, χαμογελάει αδιάφορα. Εδώ και λίγες ημέρες, άλλωστε, έχει στη συλλογή του το τρίτο βραβείο MVP της κανονικής περιόδου του ΝΒΑ.
Ενα όλο και πιο πολυπολιτισμικό πρωτάθλημα που την τελευταία εξαετία έχει μόνο μη Αμερικανούς MVP, αφού προηγήθηκε δύο φορές ο Ελληνας (με καταγωγή από τη Νιγηρία) Γιάννης Αντετοκούνμπο και ενδιάμεσα στα τρία βραβεία του Γιόκιτς τιμήθηκε και ο Καμερουνέζος με γαλλικές ρίζες Ζοέλ Εμπίντ.
Ο «Joker», όπως είναι το παρατσούκλι που εύστοχα του έχουν κολλήσει οι Αμερικανοί πατώντας στο επίθετό του, κρύβει πάντα έναν άσο στο μανίκι του, και με αυτό το βραβείο μπήκε σε μια ξεχωριστή ελίτ εννέα θρύλων που έχουν πάρει τουλάχιστον τρεις φορές το βραβείο του MVP.
Από τον Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ των έξι βραβείων και τους Μάικλ Τζόρνταν και Μπιλ Ράσελ από πέντε, έως τους Γουίλτ Τσάμπερλεϊν και ΛεΜπρόν Τζέιμς με τέσσερα έκαστος και τους Λάρι Μπερντ, Μάτζικ Τζόνσον και Μόουζες Μαλόουν από τρία. Εννέα θρύλοι του αθλήματος που βοήθησαν στην εκτόξευσή του στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, αλλά και στη δημοτικότητά του στην Ευρώπη.
Ο ύψους 2,11 Νίκολα, ο οποίος μεγάλωσε βλέποντας βίντεο των προαναφερθέντων και αντιγράφοντας τις κινήσεις τους, παρέλαβε σήμερα, Τετάρτη (15/05), το ξημέρωμα το τρίτο του βραβείο MVP, πριν από τον πέμπτο αγώνα των πρωταθλητών Ντένβερ Νάγκετς με τους Μινεσότα Τίμπεργουλφς για τα ημιτελικά της Δυτικής Περιφέρειας.
Μια σειρά που ξεκίνησε με δύο νίκες των Τίμπεργουλφς μέσα στο Ντένβερ, οι οποίες έδωσαν πάτημα στους haters του Γιόκιτς να αναρωτηθούν «πού είναι ο Joker;». Ακολούθησαν τρεις διαδοχικές νίκες των Νάγκετς, με τον Γιόκιτς να δίνει ρεσιτάλ στην πιο πρόσφατη, με σαράντα πόντους, 13 ασίστ, επτά ασίστ και κανένα λάθος, κάτι που είχε να συμβεί στο ΝΒΑ από το 2018.
Κανένας την τρέχουσα δεκαετία δεν έχει τόσα ριμπάουντ, τόσες ασίστ, τόσα νταμπλ-νταμπλ (διψήφιοι αριθμοί σε πόντους και ριμπάουντ) και τόσα τριπλ-νταμπλ (διψήφιος σε πόντους, ριμπάουντ και ασίστ) στα play offs, όπου ο Γιόκιτς έχει αρχίσει και πάλι να επιβάλει τον νόμο του.
Πιτσιρικάς, δεχόταν μπούλινγκ στο σχολείο για τα κιλά του. Στα 17 του ήταν 140 κιλά λόγω και του εθισμού του στην Coca–Cola, αφού έπινε τρία λίτρα την ημέρα. Την έκοψε «μαχαίρι» όταν άφησε την Ευρώπη για το ΝΒΑ, όπου κυριαρχεί με το ράθυμο, σχεδόν τεμπέλικο στυλ του.
Με αυτή τη χαλαρότητα παρέλαβε ένα ακόμα βραβείο MVP και με αυτό το στυλ φιλοδοξεί να οδηγήσει το Ντένβερ, μετά το παρθενικό, περυσινό του πρωτάθλημα, σε ένα ακόμα. Το 2022, οι Νάγκετς φρόντισαν να τον δέσουν με το μεγαλύτερο συμβόλαιο στην ιστορία του ΝΒΑ, το οποίο θα του αποφέρουν πάνω από 300 εκατ. δολάρια έως το 2027.
Η περιουσία του, χάρη στα συμβόλαια και τις χορηγικές συμφωνίες που έχει υπογράψει, ξεπερνάει τα 300 εκατ. δολάρια. Η πίεση, όμως, παραμένει άγνωστη λέξη γι’ αυτόν. Οταν τελειώσει το πρωτάθλημα, με δεύτερο διαδοχικό δαχτυλίδι εφόσον όλα πάνε κατ’ ευχήν, θα πάρει τη σύζυγό του, Νατάλια (ο παιδικός του έρωτας), και την κορούλα τους, Ονιένα, και θα πάνε για ξεκούραση στο Σόμπορ.
Εκεί θα φροντίσει τα άλογά του, τα οποία έμαθε να αγαπά από πιτσιρικάς, όταν ο πατέρας του τον έπεισε να κάνει ιππασία, σπορ που σταμάτησε στα 13 του, στα οποία είχε ψηλώσε υπερβολικά. Πλέον απολαμβάνει τις βόλτες μαζί τους, χωρίς να πονοκεφαλιάζει ποτέ αν είναι ή θα γίνει ισάξιος του Ντράζεν Πέτροβιτς. Ας προβληματιστούν άλλοι γι’ αυτό.