Τα γέλια και οι χαρές που προκάλεσε ο έλεγχος του Αντώνη Ρέμου για φοροδιαφυγή έχουν έναν τόνο ύποπτης μνησικακίας. Δεν πρόκειται για την ηθική ικανοποίηση που πηγάζει από την ορθή εφαρμογή του νόμου, αλλά για την τελείωση του κοινωνικού φθόνου. Τι μας νοιάζει τελικά; Να πιαστεί ο πλούσιος που παρανόμησε ή απλώς να πιαστεί ο πλούσιος; Για κάποιους, ο πλουτισμός είναι ένα παράπτωμα από μόνο του, που αρκεί για να αξίζει κάθε τιμωρία ο φορέας του πλούτου. Ισως φταίει η προκλητική, νεοπλουτίστικη πολυτέλεια, της οποίας ο Ρέμος των exclusive συναυλιών στη Μύκονο και του πανάκριβου μπουκαλιού στα μπουζούκια υπήρξε κατά καιρούς σύμβολο. Ισως, πάλι, να φταίει το ότι δεν δήλωσε ποτέ αριστερός.
Το μπουρίνι της οργής
Φταίνε όμως και οι Αρχές, που αφήνουν τις έρευνές τους να διαρρεύσουν πριν αποδώσουν καρπούς, λαϊκίζοντας ανηλεώς και ενισχύοντας τελικά τη δυσπιστία των πολιτών στη νομιμότητα. Οι φιλόδοξες έρευνες που μυστηριωδώς ξεχνιούνται, αφού πρώτα παραπλανήσουν, θυμίζουν τον κρουνό προειδοποιητικών μηνυμάτων της Πολιτικής Προστασίας, που έχουν μετατρέψει την έννοια του επείγοντος σε τσιχλόφουσκα. Υπάρχει λόγος που ο κίνδυνος πρέπει να είναι μεγάλος και επιβεβαιωμένος, και όχι αμελητέος και αφηρημένος, για να αναγγελθεί: αν χάσουμε την αίσθηση του σοβαρού και μπερδέψουμε κάθε δυσάρεστο ενδεχόμενο με επικείμενο όλεθρο, στο τέλος θα απευαισθητοποιηθούμε απέναντι στην αληθινή απειλή. Ας μας βρει απροετοίμαστους το επόμενο καλοκαιρινό μπουρίνι, δεν χάλασε κι ο κόσμος.
Ο κόπος της καρέκλας
Προετοιμασία άλλωστε χρειάζονται μόνο οι ζωτικής σημασίας υποθέσεις, όπως η υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα για την προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Η αλήθεια, πάντως, πρέπει να λέγεται: σε σύγκριση με τον ελάχιστο κόπο που κατέβαλε έναν χρόνο πριν για να κατέβει δήμαρχος, ο Χάρης Δούκας τώρα κάνει πραγματικό αγώνα για να κερδίσει τα σκήπτρα της κομματικής ηγεσίας. Η περιοδεία του δημάρχου, βέβαια, έχει σχέση και με την τάση φυγής που του προκαλεί το τρέχον πόστο του. Για κάποιον λόγο, δηλαδή, η είδηση ότι βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη ή στην Κατερίνη για να προωθήσει την υποψηφιότητά του δεν προκαλεί έκπληξη· η Αθήνα τον απωθεί, κι αυτό φαίνεται τόσο από το ανύπαρκτο έργο του όσο κι από την ανάγκη του να μεταπηδήσει από τη σύνθετη πραγματικότητα του δήμου στην κεντρική πολιτική σκηνή, όπου τα μεγάλα λόγια και ο παλαιοκομματισμός κρύβονται ευκολότερα (ο πρόεδρος της παράταξης πρέπει απλώς να «εμπνέει», όχι να μαζεύει τα σκουπίδια).
Σχήμα κύκλου
Η εμφάνιση «εμπνευστικών» προσωπικοτήτων σαν τον Δούκα και η επέτειος των εννέα ετών από το δημοψήφισμα του 2015 παρουσιάζουν μία δυσοίωνη συνάφεια. Με τον ίδιο τρόπο που κάποιοι εξακολουθούν να εντυπωσιάζονται από το «νέο» στα χαρτιά, που μόνο νέο δεν είναι στην ουσία, το δημοψήφισμα εξακολουθεί να εμπνέει μερικούς ως κορωνίδα αντίστασης, παρότι η αγριότατη πρόσκρουσή του στην πραγματικότητα κατέληξε στο πιο αποκαρδιωτικό είδος κομφορμισμού. Αν αποδειχθεί ότι οι δραματικές εμπειρίες περνούν από την ελληνική κοινωνία και δεν την ακουμπάνε, ότι αντί να μαθαίνουμε από τις συμφορές μας, τις αναπαράγουμε ελπίζοντας να μεταμορφωθούν σε θριάμβους, δεν είμαστε απλώς καταδικασμένοι να επαναλαμβάνουμε το δράμα μας· είμαστε και υποχρεωμένοι να παραδεχτούμε ότι μόνο αυτό μας αξίζει.
Reality check
Από την άλλη, στο στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ διακρίνονται σημάδια απομάγευσης, τελευταία. Ο πρόεδρος έχει χάσει τη λάμψη του. Ο εμφύλιος δεν εκτυλίσσεται πια στην επικράτεια του ονείρου αλλά στην άχαρη πραγματικότητα. Ξαφνικά, όλοι μιλάνε για εργαζόμενους, για λεφτά, για το μέλλον του κόμματος με όρους στυγνού ρεαλισμού. Αυτά έχει όμως η παρατεταμένη αιθεροβασία: όταν πια τελειώνει, η αλήθεια μοιάζει με εμπόλεμη κατάσταση.