Δεν έκαναν κάτι διαφορετικό μέσα στο 2001 η Λήδα Πρωτοψάλτη και ο Θανάσης Παπαγεωργίου. Εκαναν ό,τι κάθε χρόνο -αλλά αυτός ήταν ο τριακοστός… Επί τριάντα συναπτά χρόνια, από τον Δεκέμβριο του 1971, νεότατοι τότε ηθοποιοί και οι δύο, εγκατέστησαν τα όνειρά τους στο θέατρο Στοά, στη συνοικία του Ζωγράφου, άκουσαν να τους λένε «τρελούς» ή «ονειροπαρμένους», αλλά αυτοί, φοβισμένοι ξεφοβισμένοι, πήγαν. Και έμειναν.
Σ’ ένα θέατρο μακριά από το κέντρο. Ηθοποιοί που δεν ήταν και ούτε που έγιναν ποτέ γνωστοί από μικρή ή μεγάλη οθόνη. Με έργα ελληνικά -και όχι φαρσοκωμωδίες, με τις οποίες είχε σχεδόν ταυτιστεί ώς τότε το ελληνικό έργο για τον μέσο θεατή. Εν μέση χούντα. Χωρίς άλλα μέσα ή κεφάλαια, πέρα από μεράκι και ταλέντο.
Μέσα στα τριάντα αυτά χρόνια αναδείχτηκαν η κατ’ εξοχήν εστία του ελληνικού θεατρικού έργου: ανέβασαν 49 ελληνικά έργα, δύο αρχαίες τραγωδίες, 10 παιδικά και μόνον 7 ξένα. EINAI η στοά των Ελλήνων θεατρικών συγγραφέων. Περιπατητικών και. ..σταθερών αξιών. H γωνίτσα αυτή έδωσε ευκαιρίες, συχνά διαμόρφωσε κείμενα, ανέδειξε συγγραφείς. H οξυδερκής και ευαίσθητη παρουσία του Θανάση Παπαγεωργίου και η «ανάσα» μιας σπάνιας ηθοποιού σαν την Λήδα Πρωτοψάλτη προίκισαν έργα και εργάκια και έβγαλαν το ελληνικό θεατρικό έργο από την «καραντίνα».
Με ένα πανόραμα σκηνών από έργα του Μποστ, που μοναδικά υπηρέτησαν, και με ένα ωραίο λεύκωμα γιορτάζει το σπουδαίο αυτό ζεύγος του θεάτρου μας τον δικό του «30ετή». O μισθός τους ακόμη και σήμερα δεν είναι ούτε καν διπλάσιος από τον «βασικό» του πρωτόβγαλτου…Β.Α.
Εθνικη Τραπεζα: Αρχιτεκτονική γοήτρου
Η αποπεράτωση του νέου κτιρίου Διοικήσεως της Εθνικής Τράπεζας, στην καρδιά της Αθήνας, επαναφέρει κατά τρόπο θεαματικό και βαθιά συμβολικό την αρχιτεκτονική γοήτρου στην πρωτεύουσα. Κτίριο που σηματοδοτεί με πολλαπλά μηνύματα την είσοδο στον νέο αιώνα, η νέα έδρα της Εθνικής είναι ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα που ξεχωρίζει με τον όγκο και την πολυμορφία του. Είναι ένα έργο των αρχιτεκτόνων Ρένας Σακελλαρίδου, Μόρφως Παπανικολάου και Μαρίας Πολλάνη, που είχαν ως σύμβουλο τον διάσημο Μάριο Μπόττα (είναι άλλωστε έκδηλη η σφραγίδα του). Κύρια πρόκληση του κτιρίου ήταν αφενός η ενσωμάτωση και ανάδειξη των αρχαιοτήτων που είχαν εντοπισθεί στο οικόπεδο (η αρχή της Αχαρνικής Οδού και η περιμετρική τάφρος του Αρχαίου Τείχους) και αφετέρου η ανάδειξη του κτιρίου ως ένα αντίπαλον -αρχιτεκτονικό- δέος προς τα νεοκλασικά γειτονικά κτίρια ως συνέχεια και εξέλιξη της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της ελληνικής πρωτεύουσας. Το θελκτικό χρώμα της άμμου που αντανακλάται σε ρόδινους τόνους από τον πωρόλιθο που ντύνει το κτίριο, η στέψη στην οροφή (που ενισχύει τον μνημειακό χαρακτήρα), η εναλλαγή του πλήρους και του κενού, όπως και της γυαλιστερής και άτριφτης επιφάνειας, συγκλίνουν σε ένα αποτέλεσμα που επαναφέρει το συμβολικό οπλοστάσιο της αρχιτεκτονικής στην καθημερινή ζωή της πρωτεύουσας.
Δίπλα στο παλαιό, ευγενές και οικείο κτίριο επί της πλατείας Κοτζιά και απέναντι από το επιβλητικό Μέγαρο Μελά, έργο Τσίλερ, ιδιοκτησία και αυτό της Εθνικής, σε γειτνίαση, επίσης με το μεσοπολεμικό κτίριο του Χρηματιστηρίου, το νέο κτίριο Διοικήσεως της Εθνικής Τράπεζας γεφυρώνει τον 19ο με τον 21ο αιώνα σε μία νησίδα υψηλού γοήτρου. Ν.Β.
Ωρες Βυζαντιου: Νέα πνοή στα μουσεία
Η τρίπτυχη έκθεση «Ωρες Βυζαντίου» κυκλοφορεί από στόμα σε στόμα, στημένη σε τρία στρατηγικά σημεία του ελλαδικού χώρου: Αθήνα (Βυζαντινό Μουσείο), Μυστράς, Θεσσαλονίκη. Δεν διαφημίζεται, δεν απασχολεί τα τηλεοπτικά κανάλια, δεν θορυβεί? και όμως, γράφει ιστορία. Το θέμα της, τα εκθέματα, κυρίως ο τρόπος που παρουσιάζονται και που τελείται μουσειολογικά η αφήγηση, ανατρέπουν την εικόνα που είχαμε για τις μεγάλες εκθέσεις στην Ελλάδα και βάζουν τα ελληνικά μουσεία σε άλλη εποχή. Στο εξής, κάθε έκθεση σε μουσείο θα πρέπει να συγκρίνεται με το τι και πώς παρουσιάστηκε στις «Ωρες Βυζαντίου». Καθημερινή ζωή, ανασύσταση πόλης, ανασύσταση νοοτροπιών και κοσμοειδώλων, με εξαιρετικά αντικείμενα, με φωτισμένα κείμενα, με υποδειγματικά στησίματα και οργάνωση χώρων, προπάντων με ξεκάθαρη στρατηγική και σχεδιασμό της έκθεσης σαν αυτοτελές εννοιολογικό και εκφραστικό μέσον. Μικροί και μεγάλοι, μυημένοι και αμύητοι, μαθαίνουν, ψυχαγωγούνται, σκέφτονται, προβληματίζονται, εθίζονται σε μια πρωτόγνωρη μουσειακή εμπειρία.
Η έκθεση αυτή έδειξε ότι η χώρα μας διαθέτει δυναμικό μεγάλης κλάσεως, το οποίο αν έχει τις ευκαιρίες μπορεί να βάλει την Ελλάδα στη διεθνή πρωτοπορία -πολύ περισσότερο που διαθέτουμε συλλογές κλασικές και βυζαντινές μοναδικές παγκοσμίως. Οι προϊστορικοί αρχαιολόγοι έχουν δείξει τον δρόμο (με την πρόσφατη έκθεση για τη μινωική διατροφή, λ.χ.), οι Βυζαντινοί έδειξαν τις εκπλήσσουσες δυνατότητές τους στις Ωρες του Βυζαντίου, απομένει να ακολουθήσουν οι κλασικοί, οι συνήθως συντηρητικοί. Ιδιαίτερα ωφελημένο από τη σπουδαία αυτή έκθεση μπορεί να βγει το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, το ελαφρώς παρεξηγημένο και χλωμό, το οποίο μετά την εντυπωσιακή κτιριακή του επέκταση, με τις μοναδικές του συλλογές και την αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για τη βυζαντινή περίοδο, μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης του κοινού και -γιατί όχι;- να πρωταγωνιστήσει σε μια μουσειακή αναγέννηση.Ν.Γ.Ξ.
Το Εθνικό Θέατρο του ανέθεσε να ανεβάσει την «Ορέστεια» του Αισχύλου -με σκηνογραφία και σκηνοθεσία δική του, φυσικά. Του διέθεσε επίσης ένα θίασο που σπάνια έχουμε δει σε παράσταση αρχαίου δράματος (Κονιόρδου, Τσακίρογλου, Τουρνάκη, Μουτούση, Λαζαρίδου, Κουρής, Βελέντζας κ.ά.).
