«Το θέατρο είναι για μένα ένας χώρος διαλόγου αλλά με χιούμορ. Δεν ήθελα να κάνω μια διάλεξη αλλά ούτε και μια σχολική παράσταση», μας λέει ο σκηνοθέτης Ανέστης Αζάς για τη «Δημοκρατία του Μπακλαβά» που θα σιροπιάσει τη σκηνή του Αμφι-θεάτρου για λίγες παραστάσεις.
Ενα μεικτό ζευγάρι, ένας Τούρκος και μια Ελληνίδα, ερωτεύονται σε μια ουδέτερη χώρα της Δύσης, παντρεύονται και ανοίγουν ένα ζαχαροπλαστείο στο Μεσολόγγι που φτιάχνει fusion ανατολίτικα γλυκά, όπως μπακλαβάδες και λουκούμια με αβοκάντο. Τα προβλήματα όμως δεν αργούν να έρθουν από το παραδοσιακό μίσος των δύο πλευρών και το ζευγάρι για να ξεφύγει απ’ όλα αυτά ιδρύει το δικό του αυτόνομο, ψηφιακό κράτος, τη «Δημοκρατία του Μπακλαβά» που λειτουργεί με κρυπτονομίσματα.
Ψηφιακοί χίπηδες
«Η ιδέα ήρθε ενώ με απασχολούσε ένα θέμα για το πού πηγαίνει ο διαδικτυακά συνδεδεμένος κόσμος και πόση σημασία έχουν τα παλιά και παραδοσιακά έθνη-κράτη. Είχα αρχίσει να ψάχνω για ομάδες και ψηφιακούς χίπηδες που έφτιαξαν τα λεγόμενα Bitnations, κάποιες υβριδικές οντότητες στο Διαδίκτυο, ενώ παράλληλα διάβαζα για την ιστορία του 1821 στο πλαίσιο του επετειακού έτους», λέει ο σκηνοθέτης, ο οποίος παρουσίασε την παράσταση πρώτη φορά στο πλαίσιο των επετειακών δράσεων του Φεστιβάλ Αθηνών. Για τις ανάγκες του έργου, ο σκηνοθέτης μίλησε με 20 μεικτά ζευγάρια που ζουν στην Ελλάδα και για τα στερεότυπα που αντιμετωπίζουν, όχι στις προσωπικές τους σχέσεις, αλλά στις επαφές τους με το κράτος και τους θεσμούς.
Η θεατρική μεταφορά της έρευνάς του και των ζυμώσεων με τον συγγραφέα Γεράσιμο Μπέκα ήταν η δημιουργία μιας ψηφιακής Νεφελοκοκκυγίας που προσπάθησε να πετάξει πάνω από τα στερεότυπα και την παραδοσιακή έχθρα των δύο χωρών. Μιας ουτοπίας καταδικασμένης να αποτύχει, όπως μας λέει, και γι’ αυτό η παράσταση ξεκινάει μετά την κατάλυση της Δημοκρατίας του Μπακλαβά και αποτελεί αντικείμενο ενός κωμικού (ψευδο)ντοκιμαντέρ που προσπαθεί να την αναλύσει φύλλο φύλλο.
«Δεν θυμάμαι ποτέ την κοινωνία να είναι τόσο διασπασμένη και πολωμένη όσο είναι σήμερα».
«Το ερώτημα για μένα είναι πώς εργαλειοποιείται η ιστορία του 1821 για άλλους σκοπούς. Το ίδιο το ’21 είναι μια πολύ αιματηρή ιστορία, ένα μεγάλο ιστορικό γεγονός που έχει μέσα του όλες τις αντιφάσεις και τις σκοτεινές πλευρές που έχουν αυτά τα γεγονότα. Το βλέπω με σεβασμό αλλά και με την απόσταση της εποχής μας», σημειώνει και τονίζει ότι η παράσταση αφορά περισσότερο το σήμερα και τα στερεότυπα που διαιωνίζονται για τις δύο χώρες.
Διασπασμένη κοινωνία
Και ο ίδιος άλλωστε μεγάλωσε τη δεκαετία του ’90 με τα ίδια στερεότυπα που μεταφέρονται αυτούσια από το σχολικό περιβάλλον και τα απέβαλε όταν βρέθηκε στο Βερολίνο για σπουδές. Αλλωστε για να μαγειρέψει ελληνικά φαγητά έπρεπε να πάει στα παντοπωλεία της τουρκικής συνοικίας. Εχουν λειανθεί τα στερεότυπα στη σύγχρονη κοινωνία, ρωτάμε. «Οχι, τα πράγματα χειροτερεύουν», μας λέει και διερωτάται κατά πόσο ενιαία είναι η σημερινή κοινωνία. «Δεν θυμάμαι ποτέ την κοινωνία να είναι τόσο διασπασμένη και πολωμένη όσο είναι σήμερα. Φαίνεται με την πανδημία και τους αντιεμβολιαστές. Το πόσο ξαφνικά έχουν εμφανιστεί κάποια χάσματα».
Αλλά και σε πολιτικό επίπεδο, συμπληρώνει, ενώ το παγκόσμιο διακύβευμα αλλάζει και στρέφεται στα μεγάλα οικολογικά προβλήματα του πλανήτη (με τον Πρόδρομο Τσινικόρη ετοιμάζουν το έργο «Trash Land» που θα κάνει πρεμιέρα στην Αυστρία την άνοιξη), οι ελληνικές προτεραιότητες δεν αλλάζουν. «Περνάμε μια σειρά από κρίσεις, υγειονομικές και άλλες και δόθηκαν περισσότερα χρήματα για να αγοραστούν όπλα και αμυντικοί εξοπλισμοί. Το θέμα του 21ου αιώνα είναι οικολογικό, πώς θα ξεφύγουμε από τα ορυκτά καύσιμα και θα πάμε σε μια άλλου τύπου οικονομία», λέει.
«Η Δημοκρατία του Μπακλαβά», 27 Ιανουαρίου – 13 Φεβρουαρίου, Αμφι-θέατρο.
