«Η έδρα του αρχείου μας είναι η Βιβλιοθήκη της ΑΣΚΤ. Αυτό σημαίνει ότι περνάμε από την εποχή του βιβλίου και της αναλογικής πληροφορίας στην ψηφιακή εποχή», λέει η εικαστικός Κατερίνα Ζαχαροπούλου στη συζήτησή μας λίγο μετά την παρουσίαση του προγράμματος «Save the dates – ένα οπτικοακουστικό αρχείο για τη σύγχρονη τέχνη» στο αμφιθέατρο της Βιβλιοθήκης της Σχολής Καλών Τεχνών.
Το πρόγραμμα διασώζει τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές που αφορούν την ελληνική και διεθνή εικαστική σκηνή της περιόδου 1995-2021, με προσκεκλημένους σημαντικούς Ελληνες και ξένους καλλιτέχνες, διευθυντές μουσείων, επιμελητές και διεθνείς προσωπικότητες της τέχνης. Σκοπός είναι να αποτελέσουν αυτές οι εκπομπές πεδίο έρευνας για τη σύγχρονη τέχνη.
«Και είμαι πολύ ευχαριστημένη με τη συγκεκριμένη εξέλιξη, καθώς ένας κρατικός φορέας όπως είναι η ΕΡΤ, που διαθέτει το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών, προσφέρει σε ένα δημόσιο εκπαιδευτικό ίδρυμα σαν την ΑΣΚΤ το υλικό της, αναγνωρίζοντας τον ανοιχτό και παιδαγωγικό χαρακτήρα της τέχνης», σχολιάζει η κ. Ζαχαροπούλου.
Παρακολουθώντας στιγμιότυπα από το πλούσιο περιεχόμενο του «Save the dates», τις εκπομπές που η εικαστικός επιμελήθηκε και παρουσίασε πρώτα στον ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό SevenX και αργότερα στην ΕΡΤ, περνούν μπροστά μας τρεις γενιές Ελλήνων καλλιτεχνών – από τους εκπροσώπους της γενιάς του 1960 έως τους νεότερους. Το αρχείο διαφυλάττει τον λόγο και τη σκέψη δημιουργών που δεν είναι πια στη ζωή, όπως ο Νίκος Κεσσανλής, ο Βλάσης Κανιάρης, η Νίκη Καναγκίνη, αλλά και νεότερων που «έφυγαν» νέοι σαν τον Νίκο Αλεξίου και τον Γιώργο Λάππα.
Το πρόγραμμα αφορά την ελληνική και διεθνή εικαστική σκηνή της περιόδου 1995-2021, με προσκεκλημένους σημαντικούς Ελληνες και ξένους καλλιτέχνες.
Βεντάλια ιδεών
«Η απουσία τους αναπληρώνεται κατά κάποιον τρόπο από τις φωνές τους, χάρη στο βίντεο που διασώζει τον χρόνο», λέει η κ. Ζαχαροπούλου. «Εντέλει το υλικό που έχει παραχθεί ύστερα από αμέτρητες ώρες έρευνας, με τις προϋποθέσεις και υποχρεώσεις που συνεπάγεται βεβαίως ένα τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό πρόγραμμα, συνθέτει μια βεντάλια απόψεων και ιδεών του εικαστικού και πνευματικού χώρου μέσα κι έξω από την Ελλάδα. Είναι ένα ημερολόγιο των πεπραγμένων στη διεθνή εικαστική σκηνή επί 26 χρόνια».
Η εναπόθεση ενός αρχείου στον δημόσιο χώρο αποτελεί, ούτως ή άλλως, μια παρέμβαση που ενεργοποιεί συζητήσεις και δράσεις. Πόσο μάλλον αν το κοινό στο οποίο κατ’ αρχήν απευθύνεται είναι οι φοιτητές της Σχολής Καλών Τεχνών, δηλαδή εκείνοι που θα διαμορφώσουν την εικαστική πραγματικότητα της χώρας στο μέλλον. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιέχει 620 αρχεία εκπομπών πλήρως τεκμηριωμένων και κατηγοριοποιημένων, ώστε να αποτελέσουν εργαλείο έρευνας και εκπαιδευτικής αξιοποίησης.
«Ετσι έχουμε διπλή συγκίνηση», λέει η κ. Ζαχαροπούλου, «αφενός, η πλατφόρμα είναι μια μεγάλη αφήγηση για ό,τι συμβαίνει στον κόσμο των εικαστικών επί δυόμισι δεκαετίες. Αφετέρου, λειτουργεί ως αρχείο μνήμης. Διασώζει τεκμήρια –εικόνες και μαρτυρίες– εποχών που έχουν περάσει μεν αλλά τα ίχνη τους ανιχνεύονται στο παρόν, γκαλερί που δεν υπάρχουν πια, περιοδικά τέχνης που έκλεισαν, καλλιτέχνες που δεν βρίσκονται πλέον μαζί μας. Βάσει αυτού του υλικού διακρίνουμε τις γενιές των Ελλήνων δημιουργών, τις επιρροές τους και τις καλλιτεχνικές τους συγγένειες. Αλλά και τη σχέση που έχουν οι ξένοι καλλιτέχνες με την Ελλάδα. Σε όλες μας τις συναντήσεις ανέφεραν τον σύνδεσμο που έχει το έργο τους με αυτήν τη χώρα, αποδεικνύοντας τις εσωτερικές συγγένειες στον ευρωπαϊκό πνευματικό κόσμο».
Μέγας χορηγός του προγράμματος είναι ο Οργανισμός ΝΕΟΝ, χορηγός το Ιδρυμα Schwar και υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της ΕΡΤ και τη συμβολική υποστήριξη της Τράπεζας της Ελλάδος και του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr