Εχει ενδιαφέρον να παρατηρείς τον Ρένο Χαραλαμπίδη ενώ στέκεται στην άκρη μιας σκηνής και παρακολουθεί τις δοκιμές μιας παράστασης που βασίζεται στα κάποτε υποτιμημένα, αλλά σήμερα τόσο δημοφιλή «Φτηνά τσιγάρα» του.
Με πρωταγωνιστές τον ίδιο και την Αννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους, η ταινία προβλήθηκε το 2000 σε άδειες αίθουσες και συγκέντρωσε αρκετές αρνητικές κριτικές, όμως σήμερα αγαπιέται από τη νέα γενιά, παίζεται στα θερινά σινεμά, μεταμορφώνεται. Σιωπηλός, φορώντας λευκό κοστούμι, ταιριαστό με τον ρόλο του αφηγητή που έχει στην παράσταση, ο Ρένος Χαραλαμπίδης βλέπει τη μεταμόρφωση αυτή να παίρνει σάρκα και οστά, βλέπει νέους ηθοποιούς να ενσαρκώνουν τον Νίκο, τη Σοφία και τον ανέφικτο έρωτά τους στην καλοκαιρινή Αθήνα, βλέπει άλλους να αναπαριστούν σκηνές της, να τραγουδούν, να χορεύουν. Νιώθει άραγε δικαιωμένος;
«Νιώθω σαν να παραλαμβάνω ένα νικηφόρο γράμμα το οποίο είχε χαθεί, είχε παραπέσει σε μια γωνιά του ουρανού και μου ήρθε με καθυστέρηση είκοσι δύο χρόνων», αποκρίνεται ο Ρένος Χαραλαμπίδης και συνεχίζει: «Ο κινηματογράφος δικαιώνεται με τον χρόνο και την επιρροή του σε άλλες τέχνες. Θεωρώ, λοιπόν, ότι το φιλμάκι μου τα κατάφερε, κερδίζοντας αυτά τα δύο στοιχήματα. Δικαιωμένος θα ένιωθα αν είχα ανταγωνισμό ή πόλεμο με κάποιον. Δεν έχω όμως. Σε αντίθεση με τις παραστατικές τέχνες, οι ταινίες έχουν απροσδόκητες πορείες στον χρόνο και είμαι από εκείνους που πιστεύουν ότι αυτός ο χρόνος έρχεται πάντα στην ώρα του. Μάλλον αγωνία έχω λοιπόν. Και νιώθω ότι το ταξίδι συνεχίζεται».
Βρισκόμαστε στην πρόβα του μιούζικαλ «Φτηνά τσιγάρα», που θα ανεβεί στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής από τις 16 Φεβρουαρίου έως τις 13 Μαρτίου, σε σκηνοθεσία, κινησιολογία και σκηνικό του Κωνσταντίνου Ρήγου, σε μουσική του Παναγιώτη Καλαντζόπουλου (ο οποίος πρόσθεσε στην παρτιτούρα της ταινίας και στα εξόχως ρομαντικά «Λευκό μου γιασεμί» ή «Summertime in Prague» 16 νέα τραγούδια) και σε λιμπρέτο του Πέτρου Βουνισέα. Η σκηνή φιλοξενεί καναπέδες που θυμίζουν σαλόνι ομαδικής ψυχοθεραπείας, έναν τηλεφωνικό θάλαμο όπως εκείνος που γνωρίστηκε το κινηματογραφικό ζευγάρι, την ορχήστρα και οθόνες που σχολιάζουν επιγραμματικά τα τεκταινόμενα.
Η ταινία του Ρένου Χαραλαμπίδη προβλήθηκε στις αίθουσες το 2000 και τώρα ζει μια δεύτερη ζωή στην ΕΛΣ.
«Είναι ένα ζήτημα το πώς μεταφέρεις σε μιούζικαλ μια ταινία που δεν έχει ακριβώς πλοκή», εξηγεί ο Κωνσταντίνος Ρήγος. «Αποφάσισα ότι ήθελα μια παράσταση σαν συζήτηση με αφορμή την ταινία, σαν μια σειρά από αποφθέγματα ενός μανιφέστου, όπως είναι και τα κινηματογραφικά “Φτηνά τσιγάρα”. Η Αθήνα δεν αναπαράγεται στο θέατρο, είναι μια αίσθηση. Και από τους χαρακτήρες, οι δύο κεντρικοί είναι καθαρά κινηματογραφικοί, ενώ οι υπόλοιποι θεατρικοί. Στην ταινία πάντως, οι περισσότεροι κάθονται κάπου και μιλούν: σε παγκάκια, στον Λυκαβηττό, στο Zonar’s, στο καφενείο. Σκέφτηκα επομένως να δημιουργήσω ένα lounge, έναν καθιστικό κόσμο που λειτουργεί και σαν group therapy, γιατί και η ταινία με τέτοιο μοιάζει: όλοι λένε τον πόνο τους, εξομολογούνται το πρόβλημά τους».
Στην παράσταση το εξομολογούνται, αλλά και το τραγουδούν, μέσα από τα καινούργια κομμάτια του Παναγιώτη Καλαντζόπουλου, που δεν αποτελούν ωστόσο συμπλήρωμα των παλιών. «Επειδή η ταινία ήταν υβριδική, καθώς έπαιζε με τη βωμολοχία και τον ανέφικτο έρωτα, υβριδική είναι και η μεταφορά της», λέει ο συνθέτης και εξηγεί: «Τα 16 νέα τραγούδια που γράφτηκαν αφορούν ένα νέο έργο, που αν κρατάει κάτι από το παλιό είναι ό,τι το πετυχημένο διατηρήθηκε μέσα μας όλα αυτά τα χρόνια». Διατηρήθηκε μήπως μέσα μας και ο αστικός ρομαντισμός της ταινίας; «Τότε ήταν πιο γόνιμες εποχές», λέει ο Παναγιώτης Καλαντζόπουλος, «αλλά και πιο αμαρτωλές. Υπήρχε μια ευζωία που γινόταν βλακεία. Τώρα είναι πιο φοβικά, πιο κυνικά τα πράγματα».
Ο Ρένος Χαραλαμπίδης δεν διαφωνεί ακριβώς. «Ο αστικός ρομαντισμός τότε γεννιόταν», καταλήγει. «Την Αθήνα του ’90 την περιφρονούσες ή τη λυπόσουν. Αποφάσισα, λοιπόν, να φέρω στην επιφάνεια τη μαγεία της. Ημουν από τους λίγους που έμεναν στην πόλη το καλοκαίρι, και εκείνη μου είπε σαν ανταμοιβή τα μυστικά της. Εμαθα ότι τον Δεκαπενταύγουστο, 2 με 4 τα χαράματα, η Αθήνα είναι ολικά άδεια. Αυτό έχει αλλάξει πια. Είναι πλέον μια πόλη παγκόσμια και για να είμαι ειλικρινής, αν έπρεπε να διαλέξω, θα προτιμούσα να μεγαλώσω σαν νέος στη σημερινή».
