Δεν αποτελεί ακριβώς είδηση ότι το ιταλικό σινεμά είναι πολύ αγαπητό στη χώρα μας. Ισως είναι η παρόμοια ιδιοσυγκρασία των δύο μεσογειακών λαών, ίσως και η παραπλήσια κοινωνικοπολιτική διαμόρφωση (κάπως καθυστερημένη αστικοποίηση, μεταπολεμική ανάκαμψη, κινήματα, σύγχρονη κρίση, μετανάστευση κ.ο.κ.) την οποία παραδοσιακά το σινεμά έχει ως πυρήνα του· οι ταινίες από τη γειτονική χώρα τραβούν κατά κανόνα την προσοχή, κάτι που αποδείχθηκε και πέρυσι με τη μεγάλη επιτυχία του πρώτου αφιερώματος «Cinema made in Italy/Athens», το οποίο διοργάνωσε η Ταινιοθήκη της Ελλάδος.
Σε λίγες ημέρες (21-27 Οκτωβρίου) το μίνι φεστιβάλ επιστρέφει στην έδρα της Ταινιοθήκης στο Γκάζι, σε συνεργασία με την περίφημη Τσινετσιτά και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών. Δώδεκα ταινίες της πιο πρόσφατης παραγωγής με συμμετοχές και βραβεύσεις σε μεγάλα φεστιβάλ νέων αλλά και παλαιότερων σκηνοθετών μας φέρνουν ιταλικό κινηματογραφικό αέρα. Ανάμεσά τους ο βετεράνος Μάρκο Μπελόκιο, ο οποίος θα εκπροσωπηθεί στο αφιέρωμα με την τελευταία ταινία του, το βαθιά προσωπικό «Ο Μαρξ μπορεί να περιμένει», ένα οικογενειακό ντοκιμαντέρ το οποίο μιλάει για ένα τραύμα που για τον ίδιο παραμένει ανοιχτό μέχρι και σήμερα. Εχοντας δει την ταινία, δεν μπορεί κανείς παρά να συγκινηθεί από τη φορτισμένη κατάθεση του σκηνοθέτη αλλά και των υπόλοιπων (πολλών) μελών της οικογένειας, σε σχέση με τον πρόωρο θάνατο του αδελφού του, ο οποίος αυτοκτόνησε το 1968. Ο αινιγματικός τίτλος του ντοκιμαντέρ εξηγείται εκεί, αποκαλύπτοντας ένα σύμπαν ενοχής που διατρέχει τις δεκαετίες και επηρεάζοντας μεταξύ άλλων και την κινηματογραφική πορεία του Μπελόκιο. Στο φιλμ άλλωστε παρεμβάλλονται σεκάνς από δικά του έργα που υποδεικνύουν ακριβώς αυτή την αδιάκοπη παρουσία του τραύματος.
Η παρουσία των νέων κινηματογραφιστών πάντως είναι ακόμα πιο έντονη στη διοργάνωση, η οποία «υπόσχεται να προσφέρει ένα εκλεκτικιστικό ταξίδι στον ιταλικό κινηματογράφο, ξεκινώντας με έναν άριστο οιωνό: οι μισές από τις ταινίες που επιλέχτηκαν, οι έξι από τους δώδεκα τίτλους, αποτελούν τις πρώτες δημιουργίες των σκηνοθετών, σημαντικά ντεμπούτα, ιστορίες για αλλαγές τόσο γεωγραφικές όσο και συναισθηματικές. Μυθιστορήματα διαμόρφωσης, που το καθένα με τον τρόπο του αφηγείται ασκήσεις ισορροπίας προς την ενηλικίωση, συναρπαστικές και περιπετειώδεις», όπως σημειώνει η Κάρλα Κατάνι της Τσινετσιτά.
Το αφιέρωμα ανοίγει αυλαία με την ελληνική πρεμιέρα της «Ξηρασίας», του δυστοπικού φιλμ του Μάριο Βίρτσι με τους Μόνικα Μπελούτσι και Σίλβιο Ορλάντο.
Από τα υπόλοιπα του αφιερώματος θα σταθούμε ακόμα σε δύο φιλμ που μας είναι γνωστά, ένα απόλυτα σύγχρονο και ένα κλασικό. Το πρώτο είναι η «Πριγκίπισσα» του Ρομπέρτο Ντε Πάολις, την οποία είδαμε να ανοίγει το τμήμα Ορίζοντες του τελευταίου Φεστιβάλ Βενετίας. Πρωταγωνίστρια εκεί είναι μια νεαρή παράνομη μετανάστρια από τη Νιγηρία, η οποία μαζί με μερικές ακόμα κοπέλες πουλάει το σώμα της για μερικές δεκάδες ευρώ στα περίχωρα μιας μεγαλούπολης. Στο καθημερινό κυνήγι της επιβίωσης, σύμμαχος και καταφύγιό της είναι το γειτονικό δάσος που αποτελεί ό,τι κοντινότερο μπορεί να αντιληφθεί σε σπίτι. Ωσπου στη ζωή της θα μπει ένας αινιγματικός άνδρας, ο οποίος επιχειρεί να σπάσει τον τοίχο του κυνισμού που ορθώνει η σκληρή πραγματικότητα και να τη λυτρώσει. Αξίζει να δει κανείς το φιλμ του Ντε Πάολις, το οποίο ξεκινάει από μια απόλυτα σύγχρονη τραγική συνθήκη, για να δώσει ένα μήνυμα ανθρωπιάς, δίχως μάλιστα να διαλέξει τον εύκολο (και κλισέ) δρόμο.
Τον εύκολο δρόμο σίγουρα δεν προτιμούσε και ο μεγάλος Μικελάντζελο Αντονιόνι, του οποίου η «Περιπέτεια» θα προβληθεί επίσης στο πλαίσιο του Cinema made in Italy. Δεν χρειάζεται να πει κανείς πολλά για το συγκεκριμένο φιλμ παρά μόνο πως αποτελεί το πρώτο μέρος της λεγόμενης «τριλογίας της αποξένωσης», η οποία και καθιέρωσε τον δημιουργό της ως έναν από τους σπουδαιότερους μεταπολεμικούς Ευρωπαίους κινηματογραφιστές. Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, πως το αφιέρωμα ανοίγει αυλαία με την ελληνική πρεμιέρα (μόνο με προσκλήσεις) της «Ξηρασίας», του δυστοπικού φιλμ του Μάριο Βίρτσι με τους Μόνικα Μπελούτσι και Σίλβιο Ορλάντο, το οποίο θα επαναληφθεί και για το ευρύ κοινό στις 25/10.
Αναλυτικές πληροφορίες και ηλεκτρονική προπώληση για όλες τις ταινίες του αφιερώματος μπορούν να αναζητηθούν στο tainiothiki.gr.
