«Ξέρεις ποιο είναι το όνειρό μου; Να ξέρω να χορεύω. Δεν ήμουν πια ο ίδιος άνθρωπος αφού είδα το “Φλάσντανς” με την Τζένιφερ Μπιλς», λέει ο Νάνι Μορέτι σε μία από εκείνες τις αξέχαστες σκηνές στο «Αγαπημένο μου Ημερολόγιό» του, την ταινία του 1993 που έλαβε την επόμενη χρονιά το βραβείο σκηνοθεσίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στις Κάννες. Δέκα χρόνια πριν, το 1983, σε μια άλλη ταινία, η ίδια η Τζένιφερ Μπιλς έπαιζε τον ρόλο μιας εργάτριας σε ένα εργοστάσιο του Πίτσμπουργκ που το βράδυ γίνεται χορεύτρια σε στριπ κλαμπ, αλλά ονειρεύεται να γίνει μπαλαρίνα. Ηταν το «Φλάσντανς», μια ταινία που παρ’ όλη την κραυγαλέα επιφανειακότητά της γοήτευσε όλο τον πλανήτη, κάνοντας συνολικά κέρδη 200 εκατομμυρίων δολαρίων.
Είχε προηγηθεί, βέβαια, το «Fame» του 1980, μια άλλη ταινία με θέμα τον χορό. Σε αυτήν, ο 26χρονος τότε Αλαν Πάρκερ σκηνοθέτησε τις σχέσεις, τα όνειρα και τις χορογραφίες των φοιτητών μιας νεοϋορκέζικης σχολής χορού, αφήνοντας ένα χνάρι στο οποίο συνέχισε το «Φλάσντανς» τρία χρόνια μετά (για να ακολουθήσουν το «Footloose» το 1984 και το «Dirty Dancing» το 1987).
Σινεμά ρηχό και όμως βαθιά επιδραστικό: από τις αρχές έως τα τέλη του ’80 αυτές οι ταινίες καθιέρωσαν κώδικες και τάσεις που σάρωσαν σαν καταιγίδα την κοινωνία, βασισμένες σε ένα αφήγημα που σήμερα μοιάζει κωμικό: αυτό που υπονοεί πως το «αουτσάιντερ», αντίθετα από κάθε προσδοκία, τα καταφέρνει – μόνο και μόνο επειδή παλεύει και «το πιστεύει». Το αμερικανικό όνειρο» στην πιο κλισέ, υπεραπλουστευμένη εκδοχή του, βουτηγμένο μέσα στην ηλεκτρική, νευρωτική τηλεοπτική γλώσσα ενός βιντεοκλίπ του MTV – στην περίπτωση αυτή ένα τραγούδι-παντιέρα, ένας ύμνος: το κεντρικό μουσικό θέμα του «Φλάσντανς», το «What a Feeling».
Θα ήταν υπερβολικό λοιπόν να πούμε πως, με τον πρόσφατο θάνατο της Αϊρίν Κάρα, της φωνής αυτού του τραγουδιού, είναι λες και μπήκε τέλος σε μια ολόκληρη εποχή; Μπορεί ο Τομ Κρουζ να προσπάθησε πρόσφατα να μας πείσει πως δεν έχει τελείως σβήσει όλη εκείνη η ναΐφ γοητεία των 80s, ξαναγυρίζοντας μια σημερινή εκδοχή του «Τοπ Γκαν», όμως –κακά τα ψέματα– στόχευσε στο μόνο που έχει μείνει από αυτήν: στη νοσταλγία.
Υπάρχει όμως κάτι σε εκείνο το τραγούδι που είναι δυνατότερο από αυτήν. Είναι το μυστικό υλικό το οποίο έφερε στη μουσική κοσμογονία του, από τις απαρχές της στη δεκαετία του ’70, ο συνθέτης του, ο Ιταλός μάγος της ηλεκτρονικής μουσικής Τζόρτζο Μορόντερ. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως το κινηματογραφικό (και πολιτισμικό) φαινόμενο που γέννησε το «Φλάσντανς» στηρίχθηκε στη μουσική του. Αλλοι, μάλιστα, λένε το ίδιο και για την παγκόσμια αναγνώριση της ίδιας της Αϊρίν Κάρα.
Κι όμως η εκτόξευσή της προς την κορυφή ξεκίνησε με το «Fame», όταν έπαιξε τον ρόλο της έφηβης μαθήτριας χορού «Κόκο Ερνάντες» και ερμήνευσε το ομώνυμο μουσικό θέμα-τραγούδι της ταινίας, προμηνύοντας έτσι αυτό που συνέβη τρία χρόνια αργότερα με το «Φλάσντανς»: και τα δύο τραγούδια κέρδισαν Οσκαρ καλύτερου πρωτότυπου τραγουδιού. Γεννημένη το 1959 στο Μπρονξ, Λατινοαμερικανή της Νέας Υόρκης με πατέρα Κουβανό και μητέρα Πορτορικάνα, μια, θα έλεγε κανείς, δεύτερης γενιάς Μαρία από το «West Side Story», που ήθελε να «πετύχει» στην αστραφτερή Αμερική που «δίνει σε όλους την ευκαιρία», κατέληξε στην αληθινή της ζωή να μοιάζει με τον ρόλο της στο «Fame», φθάνοντας γρήγορα και εντυπωσιακά στην κορυφή.
Στο «Φλάσντανς», στην ουσία, τραγούδησε τον ρόλο της Μπιλς – έγραψε έως και τους στίχους. Ολος ο πλανήτης, βλέποντας την ταινία, νόμιζε πως η φωνή του τραγουδιού ήταν της Τζένιφερ Μπιλς. Τέτοια ήταν η ταύτιση της τραγουδίστριας και της πρωταγωνίστριας της ταινίας. Αλλωστε, η Κάρα ήταν και χορεύτρια – και το κοινό το γνώριζε καλά αυτό, έχοντας δει τρία χρόνια πριν το «Fame».
Οταν τα κατάφερνε όλα αυτά, όμως, ήταν ήδη έμπειρη στον χώρο της σόου μπίζνες, εφόσον έπαιζε ρόλους και τραγουδούσε στο θέατρο από τα οκτώ της. Μόνο 10 ετών τραγούδησε σε ένα αφιέρωμα στον Ντιουκ Ελινγκτον στο Madison Square Garden. Στα 17 της έπαιξε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην καλτ ταινία «Sparkle», με θέμα ένα μουσικό γκρουπ στο στυλ των Supremes.
Η φήμη του 1980 και η λάμψη του πρώτου Οσκαρ (το οποίο πήρε μέσα από τα χέρια της Ντόλι Πάρτον και του τραγουδιού της «9 to 5») δεν ήρθαν από τον ουρανό. Η Κάρα είχε εξοικειωθεί εξ απαλών ονύχων με το εκτυφλωτικό φως του προβολέα. Κι όμως, όταν παρέλαβε το Οσκαρ για το «Φλάσντανς» έμοιαζε ντροπαλή με έναν γλυκά αμήχανο τρόπο.
Το τραγούδι είχε μνημειώδη επιτυχία. Εμεινε για έξι εβδομάδες στο νούμερο ένα των αμερικανικών τσαρτ και έφτασε στο νούμερο δύο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο κομμάτια και κέρδισε (εκτός από Οσκαρ) και Χρυσή Σφαίρα καλύτερου πρωτότυπου τραγουδιού. Η ίδια η Κάρα κέρδισε το 1984 και Γκράμι για την καλύτερη γυναικεία ποπ φωνητική ερμηνεία.
Εφυγε νέα από τη ζωή (ήταν μόνο 63 ετών) για λόγους που παραμένουν ακόμα άγνωστοι, στις 25 Νοεμβρίου, στο σπίτι της στο Λάργκο της Φλόριντα. Το ελιξήριο της αθανασίας της όμως είχε κερδηθεί ήδη από το 1983, όταν ο σαμάνος Μορόντερ το διοχέτευσε μέσα στο συνθεσάιζερ της εισαγωγής του «What a Feeling». Τι κι αν οι στίχοι μιλούν κοινότοπα και λένε πράγματα όπως «πάρε το πάθος σου και κάν’ το πραγματικότητα»; Οταν μπαίνει αυτός ο ντίσκο ρυθμός ακούγεται λες και έχει έρθει από το Διάστημα, και η ερμηνεία της Κάρα απογειώνεται με κομψότητα πάνω του. Μια ερμηνεία που στάθηκε στο ύψος του υλικού που της δόθηκε, και με το παραπάνω. Το εισιτήριο για την αιωνιότητα που της προσφέρθηκε, και εκείνη το εξαργύρωσε με τον πιο αστραφτερό τρόπο.
