Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος ★★★
ΔΡΑΜΑ (2022)
Σκηνοθεσία: Χουμάν Σεγιεντί
Ερμηνείες: Μόχσεν Ταναμπάντε, Μαχσά Χετζάτζι
«Πάντα αναρωτιόμουν για πόσο ακόμη μπορεί να υπάρχει τυραννία στον κόσμο και ποιοι είναι οι άνθρωποι που θα συντρίβονται από τους ισχυρούς ηγεμόνες τέτοιων μαστιζόμενων κοινωνιών», λέει ο σκηνοθέτης.
Επίσημη πρόταση του Ιράν για τα φετινά Οσκαρ και βραβευμένο ως η καλύτερη ταινία του τμήματος Ορίζοντες του Φεστιβάλ Βενετίας, το φιλμ του Χουμάν Σεγιεντί ξεκινάει από μια αρκετά ασυνήθιστη αφετηρία. Ο Σακίμπ, ένας φτωχός και άστεγος εργάτης, προσλαμβάνεται από μια κινηματογραφική παραγωγή, η οποία γυρίζει ταινία με θέμα τον Χίτλερ και τις φρικαλεότητες των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Οταν ωστόσο προκύπτει ένα πρόβλημα με τον πρωταγωνιστή, η ομοιότητα του Σακίμπ με τον… Φύρερ τού δίνει αναπάντεχα τον ρόλο και μαζί αυξημένα προνόμια. Εκείνος θα τα εκμεταλλευθεί για να προσπαθήσει να σώσει τη γυναίκα που αγαπά, όμως σύντομα θα βρεθεί άσχημα μπλεγμένος με τους συντελεστές της ταινίας να στρέφονται εναντίον του.
Παραβολή γύρω από τα δικτατορικά καθεστώτα, ιστορία (καταδικασμένης) αγάπης αλλά και αυτοαναφορική σάτιρα, το ιρανικό φιλμ καταπιάνεται με αρκετά θέματα, τα οποία καταφέρνει λίγο ώς πολύ να συγκεράσει σε ένα σφιχτοδεμένο σύνολο. Αρχικά ο Σακίμπ έχει ελάχιστη συναίσθηση για ό,τι του συμβαίνει. Ξαφνικά βρίσκεται να φοράει το περουκίνι με τη φράντζα του Αδόλφου, το χαρακτηριστικό μουστάκι και τη στολή και να «εκτελεί» κόσμο με το πιστόλι, ενώ δεν γνωρίζει καν τον ναζιστικό χαιρετισμό. Παρ’ όλα αυτά είναι πειστικός και (κυρίως) πάμφθηνος, οπότε η παραγωγή τον κρατάει και τον φροντίζει. Εκείνος από την πλευρά του ενδιαφέρεται μόνο να φυγαδεύσει μια κωφάλαλη γυναίκα την οποία κυνηγάει μια σπείρα εκβιαστών.
Και κάπου εκεί ξεσπάει η βία. «Η Χάνα Αρεντ είπε κάποτε ότι στις δικτατορίες, όλα πάνε καλά μέχρι 15 λεπτά πριν από την ολοκληρωτική κατάρρευση. Πάντα αναρωτιόμουν για πόσο ακόμη μπορεί να υπάρχει τυραννία και καταπίεση στον κόσμο και ποιοι είναι οι άνθρωποι που θα συντρίβονται από τους ισχυρούς ηγεμόνες τέτοιων μαστιζόμενων κοινωνιών. Ανθρωποι που θα παλέψουν με νύχια και με δόντια για να αποκτήσουν τις πιο βασικές τους ανάγκες – ένα σπίτι, μια δουλειά και μια οικογένεια. Και όλα όσα καταλήγουν να αποκτήσουν δεν είναι παρά μια πρόσοψη – διακοσμητική και τεχνητή», σημειώνει ο σκηνοθέτης.
Πράγματι η σχέση που θα αναπτυχθεί μεταξύ του πρωταγωνιστή και των υπευθύνων της ταινίας μοιάζει πολύ με εκείνες ανάμεσα στους πολίτες και στα δικτατορικά καθεστώτα. Οταν αυτή θα φτάσει σε σημείο βρασμού, η έκρηξη που θα ακολουθήσει θα είναι εξαιρετικά βίαιη, οδηγώντας σε ένα πραγματικά συνταρακτικό φινάλε, όπου η απελπισία του αδύναμου μετατρέπεται σε κανονική παράνοια, εφάμιλλη ενός… Χίτλερ.
