Η Μισέλ Βερνάν γεννήθηκε στο Παρίσι και κατάγεται μέσω του πατέρα της από μια εβραϊκή οικογένεια της Θεσσαλονίκης, την οικογένεια Ασαέλ, και μέσω της μητέρας της από οικογένεια Ασκενάζι. Εργάστηκε στην εκπαίδευση ως φιλόλογος, κατόπιν ως ψυχολόγος και εμψυχώτρια εργαστηρίων δημιουργικής γραφής σε ψυχιατρικό περιβάλλον. Συνεργάστηκε με τον Στάνισλας Τόμκιεβιτς στη συγγραφή της «Κλεμμένης εφηβείας». Το 2022 κυκλοφόρησε το βιβλίο της «Μοιρασμένες αναμνήσεις» (μετάφραση – επιμέλεια: Αντώνης Καζάκος, εκδ. Επίκεντρο).
Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας;
«L’ Arabe du futur» του Riad Sattouf, «Οι φονικές ταυτότητες» του Αμίν Μααλούφ και «Des Séfarades aux Juifs grecs» της Οντέτ Βαρόν-Βασάρ.
Ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον στοιχείο που μάθατε πρόσφατα χάρη στην ανάγνωση ενός βιβλίου;
Διαβάζοντας το βιβλίο της Lola Lafon «Quand tu écouteras cette chanson», συνάντησα την αλήθεια της Αννας Φρανκ, χωρίς τις λογοκρισίες του εκδότη του περίφημου ημερολογίου της.
Ποιο κλασικό βιβλίο διαβάσατε πρόσφατα για πρώτη φορά;
Το «Περί μαντικής» του Κικέρωνος, που το διάβασα κατά τύχη. Πραγματική πολεμική μηχανή εναντίον της ευπιστίας.
Περιγράψτε την ιδανική αναγνωστική συνθήκη.
Οταν διαβάζω δεν ακούω τίποτα πλέον, οπότε όλες οι συνθήκες είναι ιδανικές.
Υπάρχουν βιβλία για τα οποία να νιώθετε ενοχές που σας άρεσαν;
Ειλικρινά δεν υπάρχουν (ή λοιπόν τα έχω απωθήσει…).
Τι είναι αυτό που σας συγκινεί περισσότερο σε ένα βιβλίο;
Μια δυνατή συγκίνηση που εκφράζεται χαμηλόφωνα, είτε πρόκειται για ένα κωμικό είτε για ένα τραγικό βιβλίο.
Ποια ερωτήματα θέτουν στον αναγνώστη οι «μοιρασμένες αναμνήσεις» της θεσσαλονικιώτικης οικογένειας των Ασαέλ;
Μπορεί να ενσταλάξουν κάποια αμφιβολία σε κάθε υπεραυτάρεσκη εκδοχή μιας εθνικής ή οικογενειακής ιστορίας. Πώς να συλλάβουμε την ταυτότητα ως ανοιχτή στους άλλους; Είναι τόσο διαφορετικός ο άλλος;
Μέσα στα οικογενειακά κειμήλια συμπεριλαμβάνονται φωτογραφίες με μικρούς ευζώνους. Ποιος ο ρόλος τους στην ιστορία;
Είναι 4 χρόνων, φωτογραφίστηκαν στο Παρίσι ή στη Βρέστη, είναι Εβραίοι, κι όμως με τη στολή αυτή διατηρούν τη μνήμη της Θεσσαλονίκης, που οι Ασαέλ εγκατέλειψαν το 1929. Εμείς τα παιδιά φορέσαμε τη στολή και οι φωτογραφίες αυτές μαρτυρούν το συναισθηματικό δέσιμο, αλλά και την ένταξη στην πόλη που όταν έφυγαν οι Ασαέλ είχε ξαναγίνει ελληνική. Πηγαίνοντας για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη το 1983, με το μυαλό γεμάτο από τις παιδικές αναμνήσεις του πατέρα μου, αλλά και από τις τραγικές αφηγήσεις για την εκτόπιση των Εβραίων της πόλης που έγιναν καπνός στα κρεματόρια του Αουσβιτς, δεν βρήκα τότε πουθενά στη Θεσσαλονίκη τα ίχνη τους. Ούτε των μεν ούτε των δε. Αλλά ευτυχώς τα πράγματα άλλαξαν από τότε.
