Ο κύριος Γκρι ανυπομονεί για την προβολή της νέας ταινίας του Κρίστοφερ Νόλαν, «Οπενχάιμερ», με τον Κίλιαν Μέρφι στον ρόλο του μεγάλου φυσικού που ονομάστηκε «πατέρας της ατομικής βόμβας», καθώς έπαιξε ηγετικό ρόλο στην κατασκευή της βόμβας που έπεσε στη Χιροσίμα.
Η πρεμιέρα είναι στις 21 Ιουλίου και, κατά την προσφιλή συνήθεια του Νόλαν, έχουν ήδη προηγηθεί σύντομα τρέιλερ ως teaser: δεν αποκαλύπτουν πολλά, αλλά σου ερεθίζουν την περιέργεια για την ταινία.
Πρόσφατα προβλήθηκε το πρώτο «κανονικό» τρέιλερ, όπου αποκαλύπτονται περισσότερα πράγματα: σε μια σκηνή, ο Μέρφι, ως Οπενχάιμερ, προσεγγίζει τον γηραιό Αϊνστάιν (τον υποδύεται ο παλιός Αγγλος ηθοποιός Τομ Κόντι) και πιάνουν την κουβέντα. Η σκηνή έχει ήδη γίνει αντικείμενο συζήτησης στα ξένα μέσα· η αλήθεια είναι ότι είχαν όντως συναντηθεί κάμποσες φορές και οι συναντήσεις αυτές μνημονεύονται στο βιβλίο στο οποίο βασίστηκε η ταινία, το «American Prometheus» των Κάι Μπερντ και Μάρτιν Σέργουιν.
Τη νύχτα της πρώτης ατομικής δοκιμής στον κόσμο, στο Λος Αλαμος, στις 16 Ιουλίου του 1945, ο Οπενχάιμερ είδε «τη λάμψη χιλίων ήλιων» πάνω από την έρημο του Νέου Μεξικού. «Ξέραμε ότι ο κόσμος δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος. Μερικοί γέλασαν, μερικοί έκλαψαν, οι περισσότερο σώπασαν», έγραψε αργότερα. Και εκείνος; Εκείνος ψέλλισε τον γνωστό πια στίχο από τα σανσκριτικά: «Τώρα γίνομαι θάνατος· καταστροφέας κόσμων».
«Ξέραμε ότι ο κόσμος δεν θα είναι ποτέ ξανά ο ίδιος. Μερικοί γέλασαν, μερικοί έκλαψαν, οι περισσότεροι σώπασαν».
Μετά τη βόμβα, ο Οπενχάιμερ στράφηκε στον ινδουισμό για να βρει την εσωτερική του ισορροπία. Δεν ήταν εύκολο, φυσικά, και αυτά τα ηθικά διλήμματα προσφέρονται για ελκυστικές αφηγήσεις. Ο Οπενχάιμερ και το Λος Αλαμος έχουν, εξάλλου, γίνει μυθιστόρημα («Τρίνιτι» της Λουίζα Χολ) και σπουδαία όπερα από τον Αμερικανό συνθέτη Τζον Ανταμς («Δρ Ατόμικ», ανέβηκε στην Οπερα του Σαν Φρανσίσκο σε σκηνοθεσία του Πίτερ Σέλαρς).
Ο κύριος Γκρι δεν μπορεί να μην προσέξει στο τρέιλερ τη μυστικιστική, σχεδόν, αποτύπωση της ατομικής έκρηξης από τον Νόλαν. Γεγονός που τον ψυλλιάζει ότι ο μυστικισμός της ινδουιστικής Βέδας μπλέκεται (στο μυαλό του «Οπι»;) με το αίνιγμα της διάσπασης της αδιανόητα μικροσκοπικής ύλης και της ασύλληπτης ενέργειας που εκλύεται από αυτήν. Δεν ήταν μόνο ζήτημα καταστροφής του κόσμου· ήταν και ζήτημα κατανόησης της βαθύτερης πραγματικότητας…
Σύγχρονοι ειδικοί στα σανσκριτικά λένε πως η μετάφραση του στίχου που διάβαζε ο «Οπι» δεν ήταν ακριβής: στην ουσία, αυτό που εκφράζει είναι ότι ο χρόνος είναι αυτός που καταστρέφει τον κόσμο· και ότι όλα είναι πια στα χέρια του Θεού, ο οποίος ακτινοβολεί σαν «χίλιοι ήλιοι» που ανάβουν όλοι μαζί ταυτόχρονα.
Ολο αυτό ήταν από μόνο του ένα πολύ εκρηκτικό ερώτημα: μα στ’ αλήθεια υπάρχει η ύλη;
