Αν ήμασταν στα 1965 και βαδίζαμε εκεί στα ίδια πεζοδρόμια της Ευπαλίνου και της Καραμανλάκη, θα νιώθαμε πιθανότατα κομμάτι μιας μεσοαστικής καθημερινότητας. Η Αθήνα θα ήταν στα καλύτερά της, στο επίπεδο της γειτονιάς, πριν ακόμη γεμίσουν οι ταράτσες με κεραίες, πριν πυκνώσει πολύ η κίνηση των οχημάτων, πριν παλιώσουν οι πολυκατοικίες που έφερναν το όνειρο μιας νέας ζωής. Και εκεί, στην Ευπαλίνου και στην Καραμανλάκη, γύρω από την πλατεία Καλλιγά, στη Λευκωσίας, στον Αγιο Ανδρέα, στην Κνωσσού, στη Λήμνου (μετέπειτα Λέλας Καραγιάννη), η ζωή θα ξεχείλιζε με κατάφαση.
Ο ήλιος θα φώτιζε τις πρασιές με τα γιασεμιά, τα παιδιά θα έπαιζαν στην πλατεία, οι φούρνοι θα έδιναν χωριάτικο και πολυτελείας, τα ζαχαροπλαστεία (όπως ο Κανδηλώρος και το Bébé Rose) θα είχαν νουγκατίνες και σοκολατίνες, τα σινεμά, το Αττικα και το Αελλώ, θα είχαν προβολές από τις 4 μ.μ., τα περίπτερα θα πουλούσαν ξυραφάκια και τσίχλες, τα «Κλασσικά Εικονογραφημένα» και το «Πάνθεον», το τηλέφωνο θα ήταν περιζήτητο. Η Σχολή Τυχοπούλου, το Prisunic Μαρινόπουλος, η Κοκέτα, θα ήταν εκεί. Ενας πλανόδιος φωτογράφος θα περίμενε στην πλατεία Αμερικής.
Αυτά μπορεί να έφυγαν, ο κύκλος του χρόνου έφερε άλλα παιδιά και άλλες συνήθειες, αλλά εκείνες οι φωτεινές, τότε, πολυκατοικίες μιας άλλης αισιοδοξίας, υπάρχουν ακόμη. Λίγο γερασμένες, άλλες περιποιημένες και άλλες όχι, αλλά είναι εκεί. Τις έφερα βόλτα σε έναν αναγνωριστικό περίπατο, από Πατησίων κάτω την Ευπαλίνου, πλατεία Καλλιγά και Καραμανλάκη.
Για όσους δεν γνωρίζουν την περιοχή, αρκεί να ειπωθεί πως σε αυτήν την ακτίνα εφαρμόστηκε κατ’ εξαίρεσιν ο σχεδιασμός πολυκατοικιών με προαύλιο και μικρό κήπο, γεγονός που έκανε τους δύο αυτούς δρόμους, Ευπαλίνου και Καραμανλάκη, περιζήτητους και ατμοσφαιρικούς.
Σχεδόν ταυτόχρονα, μετά το 1950, χτίστηκαν αυτές οι πολυκατοικίες, ένας αέρας μιας μεσοαστικής ευπρέπειας, με εισόδους χωστές, που έφθανες αφού διέσχιζες το προαύλιο με αναρριχώμενα φυτά και λουλουδιασμένους θάμνους. Ακόμη και τα διαμερίσματα στο ισόγειο, που είχαν μόνο παράθυρο, είχαν εκείνη τη θαλπωρή μιας κόγχης, εκεί μπορούσες να διαβάσεις Αγκάθα Κρίστι και να έχεις το προνόμιο να είσαι παρών-απών. Aυτές οι πολυκατοικίες έχουν ακόμη και σήμερα τον αέρα εκείνης της πρώιμης μεταπολεμικής Αθήνας, που τώρα έχει και τη στρώση της πατίνας και τις σκιές τόσων και τόσων ανθρώπων που έφυγαν, που μετοίκησαν, που χάθηκαν. Αλλά κάθε γειτονιά, έτσι και αυτή, είναι η συμπύκνωση αστείρευτων ιστοριών ενηλικίωσης. Η Κατερίνα στον 4ο που ζωγράφιζε μπουκάλια, ο Πέτρος στην οδό Ευπαλίνου που έκανε ιδιαίτερα Μαθηματικά, οι Ανδρεόπουλοι στο ρετιρέ με τα πολλά φυτά, που το 1982 πήγαν στην Κηφισιά, η ωραία ξανθιά που δεν μιλούσε πολύ, η μικρή με τα μπλε μάτια και τις φακίδες που ζητούσε κάθε μέρα σοκολάτα στο περίπτερο, ο κύριος Αγγελος, πιστός στην εφημερίδα «Εστία», ένα ζεύγος συνταξιούχων, κοστούμι και ταγέρ, που πήγαιναν πάντα πιασμένοι αγκαζέ. Ιστορίες, σκιές, ατμός…
Εκεί γύρω, η νέα πλατεία Καλλιγά φέρει ακόμη τις ξεχασμένες ιστορίες. Βλέπω τις επιδερμίδες των διαμερισμάτων, με τοίχους αρτιφισιέλ, με θερμή ώχρα, με μπαλκόνια εκείνης της αισθητικής του ’50, μικρές πλεξούδες στα κάγκελα, ρετιρέ με χώρο και μικρούς κήπους, πολλά ανακαινισμένα. Οι Αφρικανοί της Πατησίων συνυπάρχουν με τους σκόρπιους παλιούς αστούς και τους νέους κατοίκους που θέλγονται από το στυλ και το ύφος της γειτονιάς. Τι αμάλγαμα!
Από ένα μπαλκόνι του πέμπτου έχεις πιάτο αυτή τη γειτονιά που θα μπορούσε να απογειωθεί. Πόσα παλιά διαμερίσματα περιμένουν μια νέα ζωή. Οι κύκλοι του χρόνου…
